Arkeolojik kazı yapılırken kepçelerin sokulmak istendiği
Yenikapı Marmaray istasyonu inşaat alanında 8 bin 500 yıllık mezar bulundu.
Bunun, bilinen en eski İstanbullu olduğu belirtildi.
Marmaray metro projesi kapsamında Yenikapı'da sürdürülen
arkeolojik kazılarda, daha önce "Kepçe girsin mi girmesin mi?" tartışmalarının
yaşandığı bataklık alanda 8 bin 500 yıllık bir mezar bulundu. Bilinen en eski
İstanbullu'ya ait olduğu belirtilen mezarın daha önce bulunanlardan farklı
yanları var. Marmaray çalışmasının uzaması üzerine, Yenikapı'da Neolitik (Cilalı
Taş Devri) döneme ait eserlerin bulunduğu bataklığa iş makinelerinin sokulması
gündeme gelmişti.
Kasım 2008'de yaşanan tartışmada, uzman arkeologlar, eserlerin
doğal koruyucusu olan bataklıkta arkeolojik araştırmaların devam etmesi
gerektiğini belirtmiş ve "Buraya iş makinesi sokulamaz" demişti. Tartışmalar
sürerken kazılarda "urne" tipi tarihi mezarlar bulunmuş, bunun üzerine Kazı
Başkanı ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Dr. İsmail Karamut da kazıya el
yordamıyla devam edeceklerini söylemişti.
9.40 metre derinlikte
Kazıdaki son gelişme, iş makinelerinin kazı alanına sokulmaması
gerektiğini bir kez daha gözler önüne serdi. Geçen hafta balçık alandaki kazı
sırasında, 9 metre 40 santim derinlikte karşılaşılan bir iskelet kazı heyetini
heyecanlandırdı. İskeletin etrafı açıldığında bugüne kadar alışılmışın dışında
bir mezar ile karşılaşıldı. Başı batıya, ayakları doğuya doğru yatırılan
iskeletin yanında, dönemin silahı yay olduğu tahmin edilen bir alet
bulundu.
Sal şeklinde mazgallı bir ahşabın üzerine yatırılan ilk
İstanbullu, bebeğin ana rahmindeki duruş pozisyonunda gömülmüş. Cinsiyeti henüz
tespit edilemeyen iskeletin dişlerinin ise sapasağlam durduğu görüldü. İskeletin
diş özünden alınacak bir örnekle DNA yapısı, nasıl öldüğü ve hangi kavime ait
olduğunun tespit edilebileceği belirtildi. İskeletin ayak ucunda, çömlek içinde
5 yaşlarında olduğu tahmin edilen bir de çocuk iskeleti bulundu. Çocuğun
cinsiyeti de henüz tespit edilmedi.
En önemli keşif
Arkeologlar Derneği İstanbul Şube Başkanı Doç. Dr. Necmi Karul,
"Dünya tarihinin en önemli, en iyi örneği keşfedildi" dedi. Kazı sorumlusu Yaşar
Anılır, İstanbul arkeoloji tarihi açısından çok önemli olan buluntunun
Yarımburgaz, Fikirtepe Neolitik kazılarından daha eski olduğunu belirterek,
mezarın İstanbul'un bulunan en eski mezarı olduğunu ileri sürdü.
Anılır şu bilgileri verdi: "Neolitik dönemde ahşap ızgara
üzerine yatırılmış iskeletin, Anadolu ve Avrupa'da bilinen başka bir örneği yok.
Büyük kavimler göçü sırasında gelip yerleşmiş olabileceklerini de tahmin
ediyoruz. Macaristan ve Orta Balkanlar'la karşılaştırmalarını yapacağız. Ancak
netleşen en önemli sonuç; Yunanlıların, 'İstanbul'u Yunanlılar kurdu' tezi
tamamen bitti."
Son mezarın bulunduğu yerin yakınında ağaçlık bir alan
belirlediklerini anlatan Yaşar Anılır, şöyle devam etti: "Ağaçların gövdeleri
sapasağlam duruyor. Orman Fakültesi ağaçlardan numuneler alarak onların
türlerini, yaşlarını tespit edecek. Yine Neolitik döneme ait bir yerleşim
yerinin taşlarını da tespit ettik."
|