İstanbul’a ‘İçinden Metro Geçen Müze’

stanbul içinden “metro geçen müzeye” kavuşuyor. Yenikapı’da metro istasyonu yapımı sırasında ortaya çıkartılan tarihi kalıntılar “metro-müze” haline getiriliyor. Yenikapı Metro İstasyonu yapımı sırasında çıkarılan arkeolojik bulguları basın mensuplarıyla birlikte gezen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, bin yıllık tarihi kalıntıların yerinde ‘metro-müze’ye dönüştürüleceğini açıkladı.

Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, İstanbul’un ulaşım problemini çözmek için en önemli toplu taşıma aracı olan raylı sistem geliştirilmeye çalıştıklarını ve öncelikli hedeflerinin yüzde 90’ı metro olan 500 kilometrelik raylı sistemi şehre monte etmek olduğunu söyledi. İstanbul’un raylı sistem ağının en can alıcı noktasını kuzey-güney aksı ile doğu – batı aksının Yenikapı’da buluşması olduğunu ifade eden Başkan Kadir Topbaş, şöyle konuştu:

Metro çalışmaları aksamadan devam ediyor
“Burası asrın projesi olarak bahsettiğimiz Marmaray’ın metro ve banliyö hattı ile entegre olduğu istasyon. Bu bölgede yapılan istasyon çalışmaları ve istasyon kazıları sırasında arkeolojik bir takım bulgulara rastlandı. Bin yıllık olduğu tespit edilen bu bulgular, kentin tarihi zenginliğidir. İstanbul’un dünyaya yansıması açısından bu istasyon çok önemli bir özellik arz edecektir. İnanıyorum ki burası gelecekte turistlerin de büyük ilgi gösterecekleri çok önemli bir destinasyon alanı olacaktır. Biz bu bulguların yerinde değerlendirilip burada metro istasyonu içinde müze olarak yansımasını arzu etmekteyiz. Atina Metrosu’nda bu yapıldı. Tabiî ki o istasyona önemli bir katkısı oluyor. Bizde de özellikle buradaki batıkların gemilerin ve taşınmaz varlıkların müze niteliğinde sergilenmesi çok iyi olur. Bu önemli izler taşıyan tarihi bulguların dünya tarafından da takip edildiğini, edileceğini de görmekteyiz. Tabi bunun kararını ilgili kurumlar kuruluşlar verecektir.”

Tarihi bulguların çıkarıldığı yerde müze kurulacak olması nedeniyle, kalıntıların altında inşa edilecek Yenikapı İstasyonu’nun projesinde bazı tadilatlar yapıldığını ve bu nedenle inşaatın biraz gecikebileceğini belirten Başkan Topbaş, “Ancak buradaki ana istasyonun gecikmesine tünelde, yerin 30 metre altında bir başka istasyonla çözüm bulacağız. Öte yandan, kuzey-güney hattındaki Darüşşafaka – Yenikapı Metro İnşaatımız büyük bir hızla devam ediyor. 2008 sonu 2009 başı gibi devreye almak istiyoruz” dedi.

Kazı çalışmasının İstanbul Üniversitesi başta olmak üzere İstanbul’daki üniversiteler için önemli bir arkeolojik anlamda önemli bir tatbikat alanı da olduğuna dikkat çeken Kadir Topbaş, “Arzumuz arkeolojik kazının bir an önce neticelendirilmesidir. Arkeolojik kazılar hepimizin bildiği gibi birazcık zahmetli ve süreli işlerdir. Ama şunu burada ifade etmek isterim ki, bu yapılan hızlı çalışma belki dünyada nadir örneklerden biridir. Çok hızlı mesafe alınıyor. Burada bugüne kadar binlerce ton toprak çıkartıldı. Görüyorsunuz hummalı bir çalışma var iyi çalışıyor” diye konuştu.

Büyükşehir arkeolojik kazılara 2 milyon YTL harcadı
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin bugüne kadar gerçekleştirilen arkeolojik kazılara 2 milyon YTL harcadığını vurgulayan Başkan Kadir Topbaş, “Ama tabi ki bu önü açık bir çalışma. Bunu Büyükşehir Belediyesi olarak karşılıyoruz. Çünkü İstanbul’a katkısı çok büyük olacak” dedi.

Müze Müdürü Doç. Dr. İsmail Karamut da arkeolojik kazılarda Doğu Roma İmparatorluğu döneminden kalma 2 iskele, 8 adet gemi ile kilise, testi, çömlek kalıntıları ve bazı Osmanlı kalıntıları tespit edildiğini açıkladı.

Tarihi Yarımada’da metro çalışması nasıl yapılıyor?

- Tüm kazılar Koruma Kurulu onayı ve Arkeoloji ve Müzeler Müdürlüğü denetiminde yapılıyor. Kazının tüm finansmanı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı karşılıyor.
- İstanbul Büyükşehir Belediyesi Metro İstasyonun yaklaşık 500 metre güney komşuluğunda Ulaştırma Bakanlığının Marmaray projesinin Yenikapı istasyon çalışması sürüyor.
- İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü denetiminde yürütülen kazılar esnasında 4 adet Bizans dönemi 11.yüzyıla ait ve uzunluğu 7-20 metre arasında değişen batık gemi kalıntılarına rastlandı. Batıkların çıkartılması için yapılan betonarme havuzda tuzundan arındırılmak için dinlendiriliyor.

- İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Bölümü rekonstrüksiyon Ana Bilim Bodrum Sualtı Arkeolojisi Enstitüsünden Doç. Dr. Cemal PULAK ve 4 yabancı uzman ile ortak çalışmalar yürütülüyor.
- Yapı sınırı boyunca ortamın su geçirimsizliğinin sağlanması için 620 adet kazıktan 230 adedinin foraj ve betonlaması müze elemanları denetiminde devam ediyor.
- Yenikapı-Unkapanı arası metro inşaatı kapsamında yapılacak iki adet İstasyondan,
en büyüğü.
- Marmaray tüp geçit, LRTS hafif raylı sistem bağlantılarını içeren bir entegrasyon olması önemli bir istasyondur.
- İstasyona 650 araçlık 3 katlı kapalı otopark inşa edilecek.
- İstasyon yapı alanı 21 bin 600 metrekare
- Sahada çalışan personel 219 kişi

Aksaray Hafif Metro bağlantısında da Osmanlı Hamamı kalıntıları çıktı
Metro çalışmalarında en önemli bağlantı noktalarından biri olan Aksaray’da 2001 yılında yapılan kazı çalışmalarında Murat Paşa Camii külliyesinin bir parçası olan hamamın temel altı kalıntılarına rastlanıldı. Buradaki metro çalışmaları da tarihi eserlere sahip çıkma hassaslığı gösterilerek koruma altına alındı. Yerinde korumayla aç-kapa inşaat delme tünele dönüştürüldü. Kalıntılar dip kotunun 50 cm altından 110 metrekare kesitli çift hat tüne geçirildi. 700 metre olan tünel, dünya tünel literatürüne geçti.