|
Brezilya'da toplanan UNESCO Dünya Mirası Komitesi, İstanbul'un tarihi
alanlarının tehlike altında olduğu yönündeki talepleri oybirliğiyle
reddetti.
Birleşmiş Milletler (BM) Bilim Kültür ve Eğitimi
Örgütü (UNESCO), Dünya Kültür Mirası listesinde 'tehlike
altında' olarak belirlediği kısmı gözden geçirdi. Brezilya'da toplanan
Dünya Mirası Komitesi, dün (29 Temmuz) İstanbul'un tarihi
alanlarının tehlike altında olduğu yönündeki talepleri oybirliğiyle
reddetti.
ibb.gov.tr'de yayımlanan haberde, UNESCO Dünya Mirası
Komitesi'nin Brezilya'da sürmekte olan 34. yıllık toplantısında dün
İstanbul'un tarihi alanları ile ilgili gündem maddesi ele
alındığı bildirildi. Oturumda, UNESCO'nun Dünya Mirası Listesinde kayıtlı olan
İstanbul'un 4 tarihi alanındaki sorunlar ve ilerlemeler
tartışıldı. Toplantıya katılan Türk heyeti, komite üyelerine bir sunuş
yaparak soruları cevaplandırdı.
Tartışmalar sonucunda, "Kültür
ve Turizm Bakanlığı ve İstanbul Büyükşehir
Belediyesi'nin son dönemdeki olumlu adımları ve yaklaşımları ile
gösterdiği somut çabaların dikkate alındığı"nın belirtildiği haberde,
İstanbul'un Dünya Mirası Listesinden çıkartılarak, Tehlike Altındaki Dünya
Mirası Listesine alınması yönündeki taleplerin oybirliğiyle reddedildiği
bildirildi.
UNESCO, Tarihi Yarımada için bağımsız inceleme
istedi
Ancak UNESCO Türkiye'den önümüzdeki
dönem içinde bazı hususları sonuçlandırmasını talep etti. Bunların başında
Haliç Metro Geçiş Köprüsü projesinin, başta Süleymaniye
Camii olmak üzere, Tarihi Yarımada
silüetini zedeleyip zedelemeyeceğinin tespiti için
bağımsız bir etki değerlendirmesi yaptırılması
geliyor.
Bunun yanı sıra, İstanbul'un tarihi alanlarının bütünsel
biçimde korunması için hazırlanmakta olan Yönetim Planının bir
an önce bitirilmesi, büyük ölçekli altyapı projeleri uygulanmadan önce kültür
mirası üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi, Osmanlı ahşap evlerinin
bütünsel bir plan içinde korunması gibi hususlar da yer alıyor.
Kararda,
Four Seasons Oteli'nin ek inşaatının mahkeme kararıyla
durdurulması memnuniyetle karşılanırken, Koruma Uygulama Denetim
Bürosu'nun (KUDEB) Osmanlı ahşap mimarisinin korunması
ve rehabilitasyonu için İstanbul 2010 Ajansı ile ortaklaşa
yürüttüğü çalışmalar da olumlu bulundu.
21 ülkeden uzmanların yer
aldığı komite, nihai kararını 3 Ağustos günü verecek.
"İstanbul'un Sadece 2011'e Kadar Süresi
Var"
UNESCO'nun kararının ardından bir açıklama
yayımlayan İstanbul S.O.S inisiyatifi ise, İstanbul’un bu
duruma düşmesinden sorumlu olan yöneticilerin karara zafer gibi tutunmaya
çalıştıklarını belirterek, İstanbul’a sadece Şubat 2011’e kadar süre
verildiğine dikkat çekiyor. İnisiyatifin yayımladığı duyurunun tamam ise
şöyle:
Kamuoyuna ve Sorumlu Kamu Kurumlarına İstanbul’un Tarihi
Alanları’nın Korunamaması Hakkında Duyuru ve Davet
"UNESCO
Dünya Miras Komitesinin 25 Temmuz–03 Ağustos 2010 tarihleri arasında Brezilya’da
gerçekleştirilen toplantısında, İstanbul’a, Dünya Miras Listesi’nde
kalabilmesininin gereklerini yerine getirmesi için bir yıl daha süre vermiştir.
Yani Istanbul, Tehlike Altındaki Dünya Miras Listesi’ne alınma
utancından şimdilik kurtulmuştur. Ama bu tehlikeyi
sadece bir yıl erteleyebilecek durumda olması bile, üç
imparatorluğun başkenti için, tam da Avrupa Kültür Başkenti olduğu sırada yeteri
kadar büyük bir utançtır.
Gerek gelişmeleri tam izleyemeyen medya
kuruluşları, gerek İstanbul’un bu duruma düşmesinden sorumlu yöneticileri bu
duruma zafer diye tutunmaya çalışıyorlar ama alınan karar yine açık ve sarihtir:
İstanbul’a bu ayıptan kurtulması için sadece Şubat 2011’e kadar süre
verilmiştir.
İstanbul 2000 yılından beri her yıl, UNESCO kararını yüreği
ağzında izler haldedir ve her yıl, Tehlike Altındaki Miras Listesi’ne alınmak
için raporlara bir önceki yıla göre daha fazla neden eklenmektedir. Yani,
yöneticiler Istanbul’da önerilen koruma önlemlerini uygulayıp kenti uluslarası
anlaşmalar nezdinde aklamak yerine, yeni yeni projelerle kentin tarihi kimliğini
yok etmeye devam etmektedirler.
Bu son karar ışığında artık,
İstanbul’dan sorumlu kamu kurumları, yöneticiler, İstanbul’da yatırım yapmak
isteyen ulusal, uluslararası, büyük, küçük sermaye grupları başta olmak üzere,
üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve yaşayanların İstanbul’un korunması
konusunda yeni bir duruş ve davranış biçimini benimsenmesi gerekmektedir.
Sürdürülebilir bir korumanın evrensel kurallarla her bölgede ve ülkede
sağlanabilmesi için bir şemsiye görevi üstlenmiş olan UNESCO’nun bilimden
beslenen uyarılarını dikkatle izlemenin ve uymanın tüm kesimlerin uzun vadede
faydasına olacağı kabul edilmelidir.
İstanbul S.O.S bu
düşünceleri paylaşan ve birlikte yola çıkmaya karar veren sivil toplum ve
üniversite mensuplarını bünyesinde toplayan bir platformdur. Bu platform S.O.S
sinyalini verirken, tüm kesimleri İstanbul için tekrar düşünmeye davet
etmektedir. Bu daveti 30 Temmuz itibariyle İstanbul’un Tarihi Alanları için
Brezilya’da Dünya Miras Komitesi üyeleri tarafından karara bağlanan metinde
üzerinde önemle durulan beş konuyu önceliğine alarak yapmaktadır.
a. Varlığın Üstün Evrensel Değeri üzerinde
olumsuz etki yaratmayan bir metro köprüsü ve onun istasyonu
için alternatif tekliflerin geliştirilmesi ve alternatif teklifler için, Tarihi
Yarımadanın genel silueti dahil olmak üzere Üstün Evrensel Değer’e bağlı
uluslararası standartlarda bağımsız bir miras etki
değerlendirmesinin yapılmasının garanti edilmesi;
b. Varlığın Üstün Evrensel Değerini sürdürme konusunda
karar verirken yol gösterecek olan verimli ve geniş kapsamlı bir yönetim
planının geliştirilmesi;
c. Varlığın Üstün
Evrensel Değer üzerinde etkilerini değerlendirmek amacıyla varlık üzerinde devam
etmekte olan ve gelecekteki projeler (kentsel yenilenme projeleri, ulaşım ve
diğer altyapı projeleri dahil olmak üzere bütün büyük ölçekli projeler) için
etkin bir miras değerlendirme sisteminin
geliştirilmesi;
d. Osmanlı stili ahşap evler ve
Theodosian surları için kapsamlı bir koruma programının
geliştirilmesi;
e. 2009 yılında Dünya Mirası
Merkezi/ICOMOS ortak izleme komisyonu tarafından detaylı olarak belirtilen ve
Dünya Miras Komitesinin 33. Oturumunda kabul edilen diğer tavsiyelerin
uygulanması.
İstanbul S.O.S, bünyesinde barındırdığı bilgi birikimi ve
uluslar arası ilişki ve deneyim zenginliğiyle, Dünya Miras Komitesi’nin karara
bağladığı öncelikli konuların yerine getirilmesinde üzerine düşen sorumlulukları
gerçekleştirmeye hazır olduğunu ve bu önceliklerin ilgili diğer kesimler
tarafından da benzer hassasiyetlerle ele alınıp alınmadığının yakın takipçisi
olacağını kamuoyu ile paylaşmaktadır."
İSTANBUL
S.O.S
|
