İnşaat Sektörü Resesyona Girdi Bile: Dokuz Aylık Büyüme Hızı % -1,1

BR> 
"Orta gelirlinin kredi kullanması zor"

Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası (İNTES) Başkanı Şükrü Koçoğlu da A.A muhabirine açıklamasında, özel sektörün konut yapımlarının düştüğünü, fabrika ve benzeri yatırımların da azaldığını ifade ederek, kredi imkanlarındaki daralmanın etkisine dikkati çekti. Küresel krizin olumsuz etkilerinin konut sektöründe derinden hissedildiğini dile getiren Koçoğlu, şöyle konuştu: "Konut sektörü 2 yıl önce malzeme fiyatlarındaki artıştan derin bir yara almıştı. Şimdi de mali kriz nedeniyle özellikle orta kesime yönelik konut talebi durma noktasına geldi. Konut kredi faizleri bu devrede önemli ölçüde arttı. Küresel mali kriz ortamında konut faiz oranlarının da bir süre düşmesi zor gözüküyor. Yüksek faiz ortamı ise zaten küçülme süreci içindeki konut sektöründeki yavaşlamayı derinleştirecektir. Konut kredi faiz oranları Eylül ayı verilerine göre 1,79 seviyelerine kadar yükselme gösterdi. Bu ortamda, orta gelirli bir tüketicinin kredi kullanması zor."
 
İnşaat sektörünün gelişimi

İNTES'in hazırladığı "İnşaat Sektörü Raporunda", Türkiye'de inşaat sektörünün 1980'li yıllarda ciddi bir gelişim gösterdiği, büyüme trendinin 1988 yılından sonra yavaşladığı kaydedildi. Raporda, "Yavaşlamanın en önemli nedenlerinden biri faizlerin serbest hale gelmesine yol açan liberalizasyon sürecinin başlaması. Yüksek faizler, hem yatırım maliyetlerini artırdı hem de inşaatçının finansman maliyeti yükseldi" değerlendirmesine yer verildi.

Rapora göre, 1993-2003 döneminde Türkiye ekonomisi yüzde 26,13 oranında büyüdü ancak inşaat, ana sektörler arasında küçülen tek sektör olarak yüzde 22,4 daralma gösterdi. Raporda daralmanın esas olarak, kamu inşaat sektörü yatırımlarındaki düşüşten kaynaklandığı belirtildi.

2003 yılı öncesinde konut inşaatlarının da düşük seviyede olduğuna işaret edilen raporda, "Bunun en önemli nedenlerinin başında, yüksek faiz ve döviz kurları nedeniyle bireysel tasarrufların konut yatırımları yerine kamu kağıtlarına yönelmiş olmasıdır. Konut sektörü 2004 yılından itibaren canlanmaya başlamış, 2005'in ilk yarısında inşaat ruhsatlarındaki artış oranı, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 40 artmıştır" denildi.
 
Sektörün 2009 için umudu sulama yatırımları

Rapora göre, 2004 yılında başlayan büyüme sürecinde, faiz oranları ve enflasyondaki düşüşün yanı sıra uzun vadeli, düşük faizli konut kredileri ve "yapım tekniği eleştiri konusu olan" duble yol projeleri etkili oldu. Sektör, 2004'te yüzde 4,6, 2005'te yüzde 21,5, 2006'da yüzde 19,4 büyüme gösterdi.

2006 yılı sonunda başlayan duraklamanın 2007 yılında da devam ettiği kaydedilen raporda, "2007'nin seçim yılı olması, belirsizlik ortamını doğurmuştur. Belirsizlik ortamı ise başta özel sektör yatırımlarının ertelenmesine neden olmuştur" denildi.

Raporda, büyümedeki yavaşlamanın inşaat sektörüne de yansıdığı ve sektördeki büyüme oranının yüzde 5,7 düzeyinde kaldığı belirtilerek, 2008'in ilk 6 ayında da sektörde küçülme sürecinin devam ettiği kaydedildi.
Enflasyondaki yükseliş ve faiz oranlarının yukarı yönlü hareketinin geleceğe ilişkin yatırım kararlarını etkileyeceği ifade edilen raporda, "Uluslararası gelişmeler paralelinde kredi koşullarındaki sıkılaşmanın konut sektörünü olumsuz etkilemeye devam edeceği düşünülmektedir. Ancak 2009 yılı için olumlu gelişmelerin sinyalleri de vardır. Sektör yatırımları için beklenti tarımsal sulama yatırımlarının ön plana çıkmasıdır" denildi.