İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi’ne Virüs Etkisi

Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından her ay düzenli olarak yayınlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi’nin Mart 2020 sonuçları açıklandı. Bileşik Endeks, hazırlanmaya başlandığı 2013 yılı ağustos ayından bu yana en düşük seviyesine geriledi.

2013’ten bu yana birçok kez düşüş eğilimine giren İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi’nde, 2016 Temmuz ve 2018 Ağustos ayları sonrası keskin düşüşler yaşandı. Ancak Bileşik Endeks’te en sert düşüş COVID-19 salgını etkileri ile ortaya çıktı. Küresel salgın, son 6 yılda yaşanan tüm krizlerden daha etkili oldu. Bu nedenle Bileşik Endeks’teki gelişmeleri, bundan sonra bir süre daha salgının seyri ve olası etkilerinin belirleyeceği öngörülüyor.

Bileşik Endeks 71,44 puana indi
COVID-19 etkilerinin büyük ölçüde yansıdığı Bileşik Endeks mart ayında sert bir düşüşle 4,09 puan geriledi. Bileşik Endeks dip seviyelerden toparlanma eğiliminde iken yeni bir dip ile karşılaştığı mart ayında 71,44 puana indi. Mart ayındaki bu düşüş ile Bileşik Endeks ilk açıklanmaya başlandığı 2013 yılı ağustos ayından bu yana ölçülen en düşük seviyesine indi. Bileşik Endeks bundan önce en düşük seviyesini 72,89 puan ile 2019 yılı ağustos ayında görmüştü.

Faaliyetlerde sert daralma, ihracatta düşüş gerçekleşti
İnşaat malzemeleri sanayisinde faaliyetler mart ayında önemli ölçüde düşüş gösterdi. Normalde mevsimsellik etkileri ile şubat ayında hissedilir şekilde hareketlenen faaliyetler mart ayında COVID-19 salgının yarattığı etkiler ile gerileme gösterdi. Faaliyetler en canlı aylarına girecekken kesintiye uğradı ve 2015 yılı aralık ayından bu yana en düşük seviyede gerçekleşti. Faaliyet Endeksi bir önceki aya göre 2,9 puan geriledi. Yurtiçi satışlarda mart ayında kademeli bir gerileme yaşandı. İhracat ise en çok etkilenen faaliyet oldu ve mart ayında sert düşüş gösterdi. Üretimde mart ayında sınırlı bir gerileme yaşandı. Cirolar iç satışlardaki ve ihracattaki düşüşlere bağlı olarak önemli ölçüde geriledi. Mart ayında inşaat malzemeleri sanayi faaliyetlerinde endeksin ölçülmeye başlandığı 2013 Ağustos ayından bu yana en sert düşüşlerden biri yaşandı.

Güven Endeksi salgınının yarattığı endişe ile geriledi
Geçtiğimiz aylarda dip seviyelerden toparlanmaya başlayan Güven Endeksi’nde, salgının yarattığı endişe ve belirsizlikler nedeniyle mart ayında sert bir düşüş yaşandı. Güven seviyesi mart ayında bir önceki aya göre 3,71 puan düştü. Güven Endeksi’nde son aylardaki kademeli toparlanma mart ayında fazlasıyla geriledi. Türkiye ekonomisine ilişkin güven seviyesinde sert bir düşüş yaşanırken, inşaat sektörüne güvende de önemli bir gerileme gerçekleşti. İnşaat malzemeleri sanayisine güvende ise daha sınırlı bir gerileme oldu. Yurtiçi pazarlarda güven mart ayında geriledi. İhracat pazarlarında güven mart ayında sert bir düşüş gösterdi. COVID-19 etkisi ile Güven Endeksi’nde gerçekleşen bozulmalar mart ayında tüm alt unsurlara yayıldı.

Faaliyetlerdeki daralma beklentileri olumsuz etkiledi
Beklenti Endeksi’nde de mart ayında sert bir düşüş yaşandı. Beklentilerde son aylarda yaşanmaya başlanan kademeli toparlanma mart ayında COVID-19 salgınının yarattığı endişeler ile sert düşüşe döndü. Faaliyetlerdeki yüksek oranlı gerilemeler de beklentileri bozdu. Mart ayında bir önceki aya göre 4,7 puan gerileyen Beklenti Endeksi son yılların en düşük seviyesine indi. Türkiye ekonomisine ilişkin beklentilerde sert bir düşüş yaşandı. Önümüzdeki üç aya ilişkin alınan yurtiçi siparişler önemli ölçüde azaldı, ihracat siparişlerinde ise mart ayında keskin bir düşüş yaşandı. Önümüzdeki üç ayın üretim beklentisinde de önemli bir gerileme görüldü. Yurtiçi ve ihracat siparişlerindeki sert düşüş ile üretim beklentileri bozuldu. Beklentilerde son aylarda yaşanan kademeli ve yavaş iyileşme eğilimi COVID-19 salgınından olumsuz etkilendi. Beklentilerdeki iyileşmenin salgının seyrine ve kalıcı etkilerine bağlı olacağı görülüyor.