IMF, TOKİ'ye 'Nasıl Sorun Yaşamıyorsunuz' diye Sordu

ABD'de mortgage sistemi ile konut sektöründen başlayan kriz dünya genelinde bir ekonomik krize yol açarken, Program Sonrası İzleme çalışmaları çerçevesinde Ankara'da bulunan Uluslararası Para Fonu (IMF) heyeti, ilk kez Türkiye'de hükümetin konut politikalarının uygulanmasından sorumlu olan Toplu Konut İdaresi'nde (TOKİ) inceleme yaptı.

Edinilen bilgiye göre, Pazartesi günü TOKİ'yi ziyaret eden IMF heyeti, Başkan Erdoğan Bayraktar ve diğer TOKİ yetkililerinden yaklaşık 1,5 saat bilgi aldı. "Türkiye'de konut finansmanında bir sorun olup olmadığını" ve "konut alıcılarının borçlarını ödeyip ödemediğini" soran IMF heyeti, "bu uygulamanın başka ülkelere örnek alınıp alınmadığını" da öğrenmek istedi.

IMF Türkiye Masası Şefliği görevini yakın zamanda devralacak olan Rachel Van Elkan ve IMF yetkilisi Davide Lombardo'nun katıldığı toplantıya ilişkin görüşme talebi, Hazine Müsteşarlığı tarafından TOKİ'ye iletilirken, IMF yetkililerinin, "TOKİ faaliyetleri, finans yapısı ve kredilendirme yöntemleri hakkında bilgilendirilmesi" istendi.

IMF yetkililerinin "TOKİ;nin bütçe ve finansman yapısı çerçevesinde tüm bu faaliyetlerin finansmanını nasıl sağladığı, TOKİ;nin merkezi bütçeden pay almadan bu faaliyetleri nasıl gerçekleştirdiği, TOKİ;nin kaynak yaratma mekanizmasını ve hasılat paylaşım modelinin etkinliği, TOKİ;nin belediyeler ve özel sektörle yaptığı işbirliğinin boyutları, TOKİ;den konut alan özellikle alt gelir grubu vatandaşların taksitlerini geri ödememede sorun yaşayıp yaşamadığı, TOKİ modelinin başka ülkelerde örnek alınıp alınmadığı" yönünde sorular sorduğu belirtildi.

Hazine'den para almadan bu kadar büyük boyutlu konut projelerinin nasıl uygulandığını soran IMF yetkililerine, gelir paylaşımı modeli hakkında ayrıntılı bilgi verilirken, bu kapsamda kamu arazilerinin de değerlendirildiği belirtildi.

    
Bizde geri dönüşler binde bir bile değil

IMF heyetinin "sizde konut finansmanında nasıl sorun yaşanmıyor, konutlar hiç iade edilmiyor mu" sorusu üzerinde çok durduğunu belirten bir TOKİ yetkilisi, şöyle bilgi verdi, "'Biz konutları gerçek değeri üzerinden sattığımız için vatandaş ödemekte çok zorlanmıyor. Zaten girişte bir miktar peşin veriyor, zorlandığı zaman da konutu vermektense başka yerden para bulup konutun borcunu kapatıyor. Bizde geri dönüşler binde bir bile değil. Bu nedenle bir kriz yok' dedik. Devletten para almayan TOKİ'nin ihtiyaç durumunda piyasadan kredi bulduğunu, ancak şu anda bir mali sorun yaşamadığını, anlattık."

IMF heyetinin "başka ülkelerin bu modeli örnek alıp almadığını" da sorduğunu belirten yetkili, "Rusya, Ukrayna, Romanya, Kuzey Afrika ve Orta Asya ülkelerinden bazılarının bu model hakkında TOKİ'de incelemeler yaptığını" aktardıklarını söyledi.

İlk kez bir IMF heyetinin TOKİ'de incelemede bulunduğu belirtilirken, toplantıda, TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar'ın, IMF yetkilerine, "Dünyada yaşanan ekonomik krizde IMF'ye önemli görevler düşüyor. TOKİ'de çok iyi bir ekip var, gelelim size yardımcı olalım" şeklinde espri yaptığı da öğrenildi.