|
AA muhabirinin Maliye Bakanlığı Milli Emlak
Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporu'ndan derlediği verilere göre, 2008 sonu
itibariyle Hazine'ye ait tescilli taşınmaz sayısı 2 milyon 847
bin 854 olarak tespit edildi. Bunların 108 bin 746'sını binalar, 367 bin 69'unu
arsalar, 575 bin 779'unu araziler, 154 bin 126'sını bağ-bahçeler, 1 milyon 133
bin 250'sini tarlalar, 292 bin 434'ünü ormanlar, 72 bin 941'ini de otlak, mera
gibi orta mallar oluşturuyor.
Devlete ait su ve su ürünü alanlarının sayısı 138 bin 114, maden ve ocakların
bin 273, deniz dolgu alanlarının 629, tarihi ve kültürel alanların da 3 bin 493
olarak belirleniyor.
Büyüklükleri bakımından da Hazine taşınmazlarının yüzde 71,4'ü üzerinde
ormanlar yer alıyor. 110 milyar 182 milyon 787 bin metrekarelik bir alanı
kaplayan ormanları, 21 milyar 736 milyon 108 bin metrekare ile araziler, 16
milyar 730 milyon 326 bin metrekare ile tarlalar, 2 milyar 243 milyon 49 bin
metrekare ile de orta mallar izliyor.
Hazine'ye ait binalar 576 milyon 819 bin metrekare, arsalar ise 1 milyar 239
milyon 70 bin metrekarelik bir alan üzerine yayılıyor.
Türkiye'nin yüzde 57,8'i Hazine'nin
Hazineye tescilli 2 milyon 847 bin 854 taşınmazın yanı sıra, devletin hüküm
ve tasarrufu altında 60 bin 184, Hazine ile ilişikli de 104 bin 941 taşınmaz
olduğu bilgisi de resmi verilerde yer alıyor. Böylece, Hazine'nin yönetiminde
olan taşınmaz sayısı 3 milyon 12 bin 979'a, bunların yüzölçümü de 164 milyar 145
milyon 190 bin 495 metrekareye çıkıyor.
Aynı şekilde 815 bin kilometre karelik bir yüzölçüme sahip Türkiye'de,
kadastro çalışmalarına konu olabilecek alan büyüklüğünün 417 bin ile 500 bin
kilometrekare arasında olduğu tahmin ediliyor. Devletin hüküm ve tasarrufu
altında olan, bu nedenle de kadastro çalışması yapılmasına gerek duyulmayan
alanların büyüklüğü ise 315 kilometrekare olarak ifade ediliyor.
Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki 315 bin kilometrekarelik alana,
devletin özel mülkiyetindeki taşınmazların da ilave edilmesiyle 469 bin 367
kilometrekarelik bir büyüklüğe ulaşılıyor. Bu durumda, Türkiye yüzölçümünün
yüzde 57,59'unda Hazine'nin söz sahibi olduğu, bu şekilde de Maliye Bakanlığı
Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nce yönetildiği sonucuna varılıyor.
İşgal altındaki araziler
Rapora göre, 2008 sonu itibariyle devlete ait 332 bin 273 adet taşınmaz işgal
altında bulunuyor. Resmi verilerdeki işgalci sayısı da 688 bin 995 olarak
belirleniyor. Bu durumda Hazine adına tescilli arazilerin yüzde 11,7'sinin işgal
altında olduğu ortaya çıkıyor.
Faaliyet raporunda, Hazine taşınmazlarıyla ilgili diğer veriler de şöyle
sıralanıyor:
* 2008 yılı içinde devlete ait 4 bin 353 taşınmaz kiraya verildi. 29 milyon
457 bin 802 metrekare büyüklüğe sahip bu taşınmazların tahmini kira bedeli 41
milyon 948 bin 42 lira olarak belirlendi.
En fazla kiralama işlemi 289 gayrimenkul ile Çanakkale'de olurken, bunu 282
gayrimenkul ile İstanbul, 231 gayrimenkul ile İzmir, 210 gayrimenkul ile Denizli
ve 206 gayrimenkul ile Ankara, 183 gayrimenkul ile de Manisa izledi. Kiralamaya
konu taşınmazların 3 bin 281'ini ticari nitelikli, 621'ini de tarımsal nitelikli
alanlar oluşturdu. Yerleşim alanlarında da 181 gayrimenkul kiraya verildi.
* 2008 yılında 63 milyon 520 bin 854,4 metrekarelik bir alanı oluşturan 603
adet kamu taşınmazı için irtifak hakkı ve kullanma izni verildi. Bunların
irtifak hakkı ve kullanım izni bedeli de 19 milyon 986 bin 986,7 lira olarak
tespit edildi.
İrtifak haklarının 257'si sosyal ve spor hizmetleri, 151'i kamu hizmetleri,
141'i enerji hizmetleri, 18'i turizm, 36'sı da iskele, dolgu alanı gibi diğer
hizmetlere tahsis edildi.
* Geçen yıl kıyıda faaliyet gösteren kuruluşlardan tahsil edilen yüzde 15'lik
Hazine paylarının tutarı da 41 milyon 30 bin 464 lira oldu. Hazine payı alınan
şirket sayısı da 100 olarak tespit edildi. Bunların 38'inin İstanbul, 25'inin
Kocaeli, 7'sinin Hatay'da, geri kalanının da Bursa, Çanakkale, İzmir, Mersin,
Muğla, Samsun, Tekirdağ, Yalova ve Zonguldak'ta faaliyet gösterdiği
belirtildi.
Tahsis işlemleri
* Tahsisler: 2008 yılı içerisinde 9 milyar 526 milyon 919
bin metrekare yüzölçüme sahip 105 bin 124 taşınmaz, genel ve özel bütçeli
kuruluşlar, sosyal güvenlik kurumları ile mahalli idarelere kamu hizmetlerinde
kullanılmak üzere tahsis edildi.
Geçmişten bu güne kadar yapılan tahsislerin toplam sayısı da 438 bin 744'i
buldu. Bunların kapladığı alan ise 67 milyar 731 milyon 890 bin 511 metrekare
olarak belirlendi.
En fazla tahsis 16 bin 230 ile Mersin'de gerçekleşirken, bu ili 16 bin 47
tahsis ile İzmir, 15 bin 997 tahsis ile Samsun, 15 bin 452 tahsis ile Denizli,
14 bin 340 tahsis ile Tokat, 13 bin 291 tahsis ile Manisa, 12 bin 330 tahsis ile
Ankara, 11 bin 951 tahsis ile de Balıkesir takip etti.
Tahsis edilen taşınmazların kurumlara göre dağılımında da ilk sırada 282 bin
62 tahsis ile Çevre ve Orman Bakanlığı geldi. Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlığı 34 bin 21, İçişleri Bakanlığı 24 bin 678, Milli Savunma Bakanlığı ise
14 bin 742 tahsis ile en fazla tahsis alan kuruluşlar arasında yer aldı.
Lojmanlar
* 2008 yılında kamu konutlarından 275 milyon 291 bin 148 lira kira geliri
elde edildi.
Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin lojman sayısı 207 bin 564, sosyal
tesis sayısı da 2 bin 99 olarak belirlendi. En fazla lojmana sahip kuruluş 46
bin 85 lojman ile Emniyet Genel Müdürlüğü oldu. Milli Eğitim Bakanlığı 44 bin
96, Milli Savunma Bakanlığı 41 bin 701, Sağlık Bakanlığı 20 bin 153, Jandarma
Genel Komutanlığı 15 bin 209, Adalet Bakanlığı 13 bin 114, Tarım ve Köyişleri
Bakanlığı da 5 bin 25 lojman ile lojmanı fazla kuruluşlar arasında yer aldı.
* Gecekondu bölgelerindeki Hazine taşınmazlarının, TOKİ tarafından
başlatılacak olan projeler çerçevesinde bedelsiz olarak TOKİ'ye devrine ilişkin
düzenleme uyarınca 2008 yılında Hazineye ait 164 milyon 181 bin 745 lira
değerindeki 354 taşınmaz TOKİ'ye devredildi. Bunların büyüklüğü de 3 milyon 321
bin 981 metrekare oldu.
Milli emlak gelirleri
Devletin 2008'de Hazine taşınmazlarından elde ettiği toplam gelir, 729 milyon
60 bin 592 lirası kira, 214 milyon 765 bin 33 lirası da satış geliri olmak üzere
943 milyon 825 bin 625 lira olarak gerçekleşti.
Devletin en fazla taşınmaz gelirini 151 milyon 650 bin lira ile İstanbul'da
elde ederken, Ankara 145 milyon 455 bin lira, Antalya 119 milyon 734 lira, İzmir
62 milyon 770 bin lira, Kocaeli 48 milyon 946 bin lira, Adana 21 milyon 297 bin
lira, Edirne de 17 milyon 630 bin lira gelir ile İstanbul'un arkasında
sıralandı.
Verilere göre, Hazine'nin 81 bin A89 adet tescilli taşınmazının bulunduğu
Balıkesir'in yüzde 54,14'ünü devlete ait taşınmazlar kaplıyor.
Bunu yüzde 50,65'lik oranla Kırklareli, yüzde 46,33'lük oranla da Adıyaman
izliyor.
İstanbul'un yüzde 37,75'ini, Ankara'nın yüzde 20,12'sini, İzmir'in yüzde
30,50'sini, Antalya'nın da yüzde 28,19'unu Hazine adına tescilli taşınmazlar
oluşturuyor.
Taşınmaz sayısı bakımından da devlet, en fazla mülke Konya'da sahip
bulunuyor. Devletin 133 bin 746 taşınmazının olduğu Konya'yı 97 bin 631 taşınmaz
ile Konya, 91 bin 895 taşınmaz ile de Sivas takip ediyor.
|
