|
usya'nın son aylarda petrol ve doğalgaz kaynaklarının ülke dışına taşınması için başlattığı projelerle transit konumu tehlikeye giren Türkiye, Türkmenistan, İran ve Azerbaycan ile bazı enerji projelerinin hayata geçirmek için çalışmalara başladı.
Türkiye'yi baypas eden Rusya, Gazprom ve İtalyan Eni ile birlikte Karadeniz'in altından yapılması planlanan boru hattıyla 10 milyar euro maliyetli Güney Akım Projesi'ni geliştirdi. Haziran ayında gündeme getirilen projeye göre, yılda yaklaşık 30 milyar metreküp gaz taşıma kapasitesine sahip olacak bu hat, aynı kapasitedeki 4.6 milyar euro'luk Nabucco hattına rakip olarak görülüyor.
Rusya ayrıca Türkiye'nin temelini attığı Samsun - Ceyhan petrol boru hattına rakip olarak Yunanistan ve Bulgaristan ile yeni boru hattı yapımı üzerinde mutabakata vardı.
Rusya sessizliğe gömüldü
Analistler ve enerji uzmanlarına göre, Rusya'nın son dönemde gündeme getirdiği projeler son derece sert ve diğer projeleri tehlikeye atacak adımlar olarak görülürken, uzun süredir planlanan ve Türkiye'den geçecek olan hatların büyük sorunlarla karşılaşması bekleniyor.
Enerji Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, Rusya'nın iki ülke arasında görüşmeleri başlatılan Mavi Akım'ın İsrail'e uzatılması ve Samsun - Ceyhan'a kaynak sağlanması gibi projelerde sessizliğe gömüldüğünü, bunları zora sokacak karşı projeler gerçekleştirdiğini ifade etti.
Üst düzey yetkili, "Türkiye, konumunu iyi değerlendirerek Hazar ve Ortadoğu kaynaklarının Avrupa'ya ulaştırılmasında Nabucco'nun ve yıllar önce gündeme gelmiş olan projelerin de aralarında bulunduğu bazı hatların hayata geçirilmesinde egzersizlere başladı. Türkmenistan ile önemli görüşmeler yapılıyor" dedi.
Türkmen doğalgazının Türkiye ve Avrupa ülkelerine ihracı konusundaki çalışmalar 1991 yılı sonunda başlatılmış, iki ülke arasında Mutabakat Zaptı, Protokol ve Anlaşma olmak üzere çeşitli akitler imzalanmış, ancak proje hayata geçirilememişti.
Azerbaycan ve İran da istekli
Bir enerji yetkilisi, "Rusya'nın yaptığı anlaşmaların ardından Türkiye Türkmenlerle temasa geçti. Türkmenistan ve Azerbaycan Hazar Denizi'nin statüsünü Hazar Geçişli Avrupa doğalgaz boru hattını hayata geçirme ya da İran'ın Türkmen gazının taşınması çerçevesinde olumlu tavır ortaya konuldu" dedi.
Üst düzey yetkili, Rusya'nın ataklarından sonra İran ve Azerbaycan'ın Türkiye ile boru hatlarında işbirliğinde son derece istekli olduğunu vurguladı.
Yetkilinin verdiği bilgiye göre, Türkmen gazının BTE ya da İran üzerinden transit olarak Türkiye'ye gelmesi seçenekleri üzerinde duruluyor. Türkmen gazının Türkiye'nin ve Avrupa Birliği'nin enerji ihtiyacının karşılanmasında çok önemli olduğunun altını çizen üst düzey bir başka yetkili ise, "İki ülke arasında 30 milyar metreküplük gaz anlaşması var. Bunun 14 milyarı AB, 16 milyarı da Türkiye için kullanılabilir. Artık bu anlaşmanın yürürlüğe girmesi için çaba gösterilecek" şeklinde konuştu.
|
