Yüksek Planlama Kurulu'nun (YPK), Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanlığı koordinatörlüğünde kamu, özel sektör ve sivil toplum
kuruluşlarının katılımlarıyla hazırlanan Enerji Verimliliği Strateji Belgesi
(2012-2023) onayı bugünkü Resmi Gazete'de yayımlandı.
Buna göre, 2012-2023 yılları arasında enerji sektöründe uygulanacak eylemleri
içeren belge, sonuç odaklı ve somut hedeflerle desteklenmiş bir politika seti
belirlenmesi ve hedeflere ulaşmak için yapılması zorunlu eylemlerin, bu
eylemlerin yerine getirilmesinden sorumlu kuruluşlarla birlikte tanımlanması,
kamu kesimi, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının katılımcı bir yaklaşımla
ve işbirliği çerçevesinde hareket etmesinin sağlanmasını amaçlanıyor.
Belge ile 2023 yılında Türkiye'nin GSYİH başına tüketilen enerji miktarının
(enerji yoğunluğunun) 2011 yılı değerine göre en az yüzde 20 azaltılması
hedefleniyor.
Belgenin yayım tarihi itibariyle 10 yıl içerisinde, her bir sanayi alt
sektöründeki indirgenmiş enerji yoğunlukları, her bir alt sektör için yüzde
10'dan az olmamak üzere sektör işbirlikleriyle belirlenecek oranlarda
azaltılacak.
Yılda 5 bin TEP üzerinde enerji tüketen işletmelerde ve kullanım alanı 20 bin
metrekarenin üzerinde olan ticari ve hizmet amaçlı kullanılan binalarda enerji
etütlerinin periyodik olarak yapılması suretiyle, alınması gerekli önlemlerin,
enerji tasarruf potansiyelinin ve bunların maliyetlerinin belirlenerek
uygulamaya ilişkin eylem planları hazırlanacak.
Binaların enerji taleplerini ve karbon emisyonlarını azaltmak için
yenilenebilir enerji kaynakları kullanan sürdürülebilir çevre dostu binaları
yaygınlaştırılacak.
2023 yılında, Kentsel Dönüşüm Kanunu ve Deprem Yönetmeliği kapsamında toplam
kullanım alanı 10 bin metrekarenin üzerindeki ticari ve hizmet binalarının
tamamında, yürürlükteki standartları sağlayan ısı yalıtımı ve enerji verimli
ısıtma sistemleri bulunacak.
Akıllı ulaşım sistemleri kurulacak
Asgari enerji verimlilik sınıfının üzerindeki lambaların, buzdolaplarının ve
elektrik motorlarının piyasa dönüşümü 2012 yılı sonuna kadar, ısıtma/soğutma
sistemlerinin ve diğer enerji verimli ürünlerin piyasa dönüşümü ise AB
uygulamalarına paralel olarak tamamlanacak.
2023 yılına kadar, ülke genelindeki kömürlü termik santrallerin atık ısı geri
kazanımı dahil ortalama toplam çevrim verimleri yüzde 45'in üzerine
çıkarılacak.
2023 yılına kadar, elektrik enerjisi yoğunluğunu en az yüzde 20 azaltmak
amacıyla talep tarafı yönetimi konusunda tedbirler geliştirilecek.
Demiryolu ağı genişletilerek yolcu ve yük taşımacılığında demiryollarının
payı artırılacak, hızlı tren projelerine önem verilecek ve yaygınlaştırılacak,
mevcut demiryolları altyapısı modernize edilecek, demiryolu ağı sanayi bölgeleri
dikkate alınarak planlanacak ve genişletilecek, kısa mesafeli deniz ve göl
taşımacılığı yaygınlaştırılacak, denizyolu altyapısı geliştirilecek ve
deniz-taksi gibi küçük deniz taşıma araçları kıyı bölgelerinde
yaygınlaştırılacak.
Akıllı ulaşım sistemlerinin kurulması için gerekli kaynak oluşturularak,
sistem teknik altyapısı güçlendirilecek ve gerekli ar-ge çalışmaları
yapılacak.
Limanlar ile demiryolu ve karayolu bağlantıları güçlendirilecek, lojistik
merkezler ve aktarma alanlarının sayısı arttırılacak, özel (tahsisli) otobüs
yolları/şeritleri uygulamaları hayata geçirilecek, kentlerin denizyolu,
demiryolu gibi olanakları kullanılarak toplu taşımada tür çeşitliliği
sağlanacak, büyük şehirlerde hızla gelişen banliyölerden şehir merkezine
ulaşımın hafifli raylı sistemlerle sağlanması desteklenecek.
Ulusal teknoloji envanteri oluşturulacak
2023 yılına kadar enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynakları
alanlarında, yurt içinde gerçekleştirilen Ar-Ge sonuçlarına dayanarak üretime
aktarılmış özgün tasarım ve/veya ürün sayısı en az 50 olacak.
TÜBİTAK'ın ETKB işbirliği ile yürürlüğe koyacağı Enerji Ar-Ge Stratejisi
doğrultusunda teknoloji master planı hazırlanacak, destekleyici kamu kuruluşları
arasında kaynakların etkin kullanımına yönelik eşgüdüm protokolleri imzalanacak,
yürütülen ve başarılı sonuçlandırılan ve uygulamaya aktarılan ar-ge projeleri
bağlamında ulusal teknoloji envanteri oluşturulacak.
Ülke genelindeki bilinçlendirme faaliyetleri ETKB koordinasyonunda kamu, özel
ve sivil toplum kuruluşları ile birlikte hazırlanacak bir iletişim planı
çerçevesinde yürütülecek. Hazırlanan planın uygulanması, ETKB'nin
koordinasyonunda ve sosyal sorumluluk anlayışı ile kamu kurum ve kuruluşlarının
ve diğer paydaşların katkılarıyla gerçekleştirilecek. Plan dönemler halinde
yenilenecek. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından plan çerçevesinde yürütülecek
bilinçlendirme faaliyetleri ile ilgili harcamalar tasarruf tedbirleri ile ilgili
düzenlemelerin kapsamı dışında tutulacak, bilinçlendirme konularında planda yer
alan eylemlerin gerçekleştirilmesi ve bilinçlendirme konularında EVKK
kararlarının uygulanması için kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerine gerekli
ödenek konulacak.
Toplumdaki enerji kültürünün ve verimlilik bilincinin gelişimini
izleyebilecek bir endeks, ölçme yöntemleri ile birlikte tanımlanacak ve uygulama
planı hazırlanacak.
|