En Prestijli Tüpraş

Dünyanın en saygın iş dergisi olan Fortune’un 1955 yılından bu yana hazırladığı 'Fortune 500' listesinin Türkiye versiyonu, Temmuz ayında piyasaya çıkacak sayı için hazırlandı. 500 şirketin toplam net satışının 337 milyar YTL olduğu listede birinciliği Tüpraş, ikinciliği TEDAŞ, üçüncülüğü ise Petrol Ofisi aldı.

Dünyanın en prestijli şirket sıralaması olan Fortune 500, bu yıl ilk kez Türkiye için yapıldı. 500 şirketin toplam net satışının 337 milyar YTL olduğu listede birinciliği Tüpraş aldı.

ABD’de yayımlanan ve dünyanın en saygın iş dergisi olan Fortune, 1955 yılından bu yana 'Fortune 500' markasıyla Amerika’nın ve dünyanın en büyük şirketlerini açıklıyor. Şirketleri net satış geliri rakamlarına göre sıralayan 'Fortune 500' çalışması dünyanın her yerinde büyük ilgi görüyor, referans kabul ediliyor. Bu liste içerisinde yer almak gerek ABD’de gerekse dünyada saygınlık simgesi olarak tanımlanıyor. İş aleminin dünya ligi niteliğindeki bu liste, zaman içinde ülkelerin, sektörlerin, şirketlerin iş çevrimleri ve performansları itibarıyla ne yönde seyir izlediğini de ortaya koyuyor.

Ekim 2007’de yayın yaşamına başlayan Fortune, Türkiye’deki ilk yılında, hazırlıkları tam 6 ay süren bir çalışma gerçekleştirerek 'Fortune Türkiye 500' listesini ortaya koydu.

Türkiye’de imalat, ticaret, hizmet ve inşaat sektörlerini kapsayan Fortune Türkiye 500 çalışması Doç. Dr. Melih Baş’ın akademik gözetiminde yürütüldü. Çalışma 1841 yılında ABD’de kurulan, bugün 214 ülkede ofisi bulunan aynı zamanda veri toplama ve işleme konusunda dünya lideri olan Dun&Bradstreet’in (D&B) Türkiye temsilcisi FİNAR ile birlikte yürütüldü.Türk iş dünyasının devler ligini ortaya koyan çalışma Fortune markasına yakışır ölçüde büyük bir titizlikle yapıldı.

Ana ölçütün "net satışlar" olduğu sıralamada, "dönem sonu net kârı (zararı)", "toplam aktifler", "özkaynaklar" gibi Fortune 500 ölçütleri de yer aldı. Fortune Türkiye 500 içerisinde ayrıca "ihracat" ölçütü de yer aldı.

Listenin ikincisi zarar rekortmeni

Kamu-özel ayrımı yapmadan finans dışındaki tüm şirketleri kapsayan Fortune 500 şirketlerinin 2007 yılı satış gelirleri önceki yıla göre ortalama yüzde 22 oranında artarak toplam 337.2 milyar YTL’ye çıktı. Fortune 500 listesinde yer alan şirketlerin net satış gelirlerinin toplamı, TÜİK’in üretim yöntemine göre GSMH olarak yayınladığı rakama bölününce yüzde 39.4’ünü kapsadı.

2007 yılında 22 milyar 527 milyon YTL net satış geliriyle Tüpraş, Türkiye’nin en büyük şirketi oldu. 2005 yılında özelleştirmeden Koç Grubu tarafından satın alınan Tüpraş’ın Fortune 500’de yer alan şirketlerin toplam satış gelirleri içerisinde aldığı pay ise yaklaşık yüzde 6.7 oldu. 2007 yılında Tüpraş satışlarını yüzde 6.5 oranında artırdı. 15 milyar YTL satış geliriyle listeye ikinci sırada giren Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş (TEDAŞ) ise bu gelirine rağmen 956.5 milyon YTL zararla Fortune 500’ün en fazla zarar eden şirketi oldu.

Fortune 500 listesinde geçen yıl satış geliri gerilemesine rağmen üçüncülüğü Petrol Ofisi aldı. Listede dördüncü sırada yer alan Türk Telekom ise geçen yıl yüzde 22.5 oranında büyüyerek satışlarını 9 milyar 232 milyon YTL’ye çıkardı. Shell&Turcas Petrol A.Ş’nin beşinci olduğu Fortune 500 sıralamasında altıncı sırayı Turkcell, yedinci sırayı yine bir Koç şirketi olan Ford Otosan, sekizinci sırayı Enka, dokuzuncu sırayı Opet ve 10’uncu sırayı ise Arçelik aldı. Böylece ilk 10 sıranın beşini petrol ve bu maddenin yakıt olarak kullanıldığı otomobil üreten şirketler almış oldu. İlk 10 şirket 104 milyar YTL gelirle toplam satışların üçte birine yakınını gerçekleştirdi.