Edebiyat Müzesi ve Yazın Belgeliği için Mücadele Çağrısı!

2002 yılında edebiyatımızın değerlerini korumak ve tanıtmak amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yaptığı bir sözleşmeyle açtığı TYS Edebiyat Müze Belgeliği boşaltılmak isteniyor. Belgeliğin sözleşmesi beş yılda bir yenileniyordu. İkinci yenilenme, 22 Nisan 2011 tarihinde “yenileme dilekçesi”yle yapılmıştır. Bu işlemden sonra Sendika Müze-Belgelik, çalışmalarını sürdürdü. Ancak 23 Ocak 2012 tarihli bir yazıyla müze alanının Yıldız Sarayı'nın deposu yapılacağı gerekçesiyle sözleşmenin iptali ve Müze Belgeliğin boşaltılması istendi. TYS'nin açtığı iptal davası ise İdare Mahkemesince reddedildi. Dava, temyiz aşamasında olmasına rağmen Bakan Müsteşarı Özgür Özaslan'ın bugün sendikaya gönderdiği yazıda, izin verilen 30 günün dolduğu ve belgeliğin boşaltılması gerektiği söylendi.

Sol Gazetesi'nden Neslihan Koçaslan'ın haberine göre, TYS Başkanı Mustafa Köz yaptığı basın açıklamasında 40. yıllarında daha mutlu bir toplantı yapmak istediklerini ancak sendikanın tarihinin mücadele tarihi ile geçtiğini, son iki yılın Edebiyat Müze Belgeliği korumakla geçtiğini anlattı. Sendikanın yaptığı basın açıklamasına TYS'nin kurucularından, öykü yazarı Adnan Özyalçıner, TYS eski başkanı Yazar Ataol Behramoğlu, HDP İstanbul milletvekili Levent Tüzel, PEN Başkanı Tarık Günersel, TYS eski başkanı Şair Enver Ercan ve sanatçı Orhan Aydın destek verdi.

“Belgeliği boşaltmıyoruz”

Mustafa Köz yaptığı açıklama da iki yıldır görüşme isteklerinin karşılıksız kaldığı gibi, Kültür Bakanlığı, boşaltma için Sendikaya bir aylık bir süre verdiğini ve bu sürenin dolduğunu anlattı. Yargı(temyiz) kararını beklemeden ya da bakanlıktan olumlu bir yanıt almadan belgeliği boşaltmayacaklarını halka duyuran Köz, “Belgeliğin polis karakoluna çevrilen AKM, harabeye dönüşen Emek Sineması ve ihale ihanetleriyle satılmaya çalışılan Şinasi Sahnesi gibi bir 'kültürel suikastı'na uğramasını istemiyoruz” dedi.

Köz; Kültür Bakanlığı'nı sorunu siyasi tutumların ötesinde görerek, bu ülkenin ortak kültür değerlerini barındıran belgeliğe gereken önemi vermeye, kamuoyunu da bu kültür belleğinin korunması için dayanışmaya çağırdı.

TYS'nin kurucularından, öykü yazarı Adnan Özyalçıner; 71 yılında muhtıra ile kültür ve sanat alanını mahvedildiğini, sanatçıların hapiste ve kitapların yok edildiğini anlattı. 40 yıldır aynı mücadeleyi verdiklerini vurgulayan Özyalçıner, söz ve yazı özgürlüğünü korumanın insan, hak ve özgürlüklerini korumaktan geçtiğini söyledi. Yalçıner, “Söz, yazı ve düşüncelerin korunması önemlidir. Bütün bunlar belgelikte, bu yüzden belgelikten korkuyorlar” dedi.

“Gerekirse nöbet tutarız, burayı bırakmayız”

TYS eski başkanı Yazar Ataol Behramoğlu, sendikanın tarihinin kendi tarihleri olduğunu söyledi ve tarihini anlattı. Behramoğlu, sendikanın Saray'ın Arabacılar Derneği'ne sığınmış durumda olduğunu, bunun kabul edilemez olduğunu belirtti. Behramoğlu belgeliğin boşaltılmasına izin vermeyeceklerini ancak sendikanın kendi müzesi ve daha güzel bir yeri olması gerektiğini vurguladı.

TYS eski başkanı Şair Enver Ercan; gelinen noktayı komik bulduğunu, somut görüntüyü yok etmek istediklerini ve sendikanın 40 yıldır var olduğunu söyledi. Ercan, bakanlığın elinde bir sürü yer olduğunu, TYS'ye bir yer verebileceğini belirtti. Birikimden korkulduğunu vurgulayan Ercan; “Gerekirse nöbet tutarız, burayı bırakmayız” dedi.

Edebiyat Müzesi ve Yazın Belgeliği'nin boşaltılması konusunu meclis gündemine getiren HDP İstanbul milletvekili Levent Tüzel, edebiyat ve düşünce özgürlüğünü korumak için mücadele vermiş bu sendikaya, konuyla ilgili bir yıl önce devreye girerek yardım etmeye çalıştığını, bakanlık ile görüştüğünü anlattı. Tüzel durumu izah ettikçe, tartışma ilerledikçe, bakanlığın kafasındaki şeyin ortaya çıktığını, bakanlığın siyaseten tutum aldığını söyledi. Demokrasi, hak ve özgürlüklere bakışın ne durumda olduğunu bildiklerini söyleyen Tüzel, TÜSAK'ı yapanların, buraya saldırdığını, bunlar için mücadele edilmesi gerektiğini belirtti.

“Ortak mücadele örülmeli, örgütlenmeli”

PEN Başkanı Tarık Günersel; “Kültürsüzlük Bakanlığı olmamalı icraatı bu bakanlığın. Bakanlık idam kararı vermiştir. Onları emeğe saygı göstermeye davet ediyorum. Bu yanlıştan dönmeleri gerekiyor. Mücadele etmeye devam edeceğiz” dedi.

Sanatçı Orhan Aydın, bu saldırının ortak akla, belleğe saldırı olduğunu vurguladı. 2 sene önce Şehir Tiyatroları yönetimi değiştiğinde, özelleştireceğiz diyenlerin, TÜSAK'ı hazırlayan bu zihniyet olduğunu anlatan Aydın, en temel parçamız TYS'nin sistematik bir şekilde demokratik haklarına, kültürel değerlerinin ve tarihinin saldırı altında olduğunu buna karşı, yazarların, yalnız kalmaması gerektiğini söyledi. Aydın, tüm bu saldırılara karşı hep birlikte mücadele etme zamanı geldiğini, yoksa bir yol alınamayacağının altını çizdi ve herkesi direnmeye, örgütlenmeye çağırdı.

Edebiyat Müzesi ve Yazın Belgeliği'nde neler var

Edebiyat Müzesi ve Yazın Belgeliği, Tarihi Yıldız Sarayı içinde eski Arabacılar Dairesi’ndeki müze ilk kurulduğunda o zamanki TYS Başkanı şair ve mimar Cengiz Bektaş tarafından bir edebiyat müzesine dönüştürülmüştü. TYS Edebiyat Müzesi ve Belgeliği, belgelik ve kitaplık olarak iki bölümden oluşuyor. Belgelik bölümünde, sanatçıların belge değeri taşıyan yapıtları, mektup ve çalışmaları, bilgisayara yüklenmiş fotoğrafları ve yapıtları; kitaplık bölümünde araştırma kitapları, ansiklopedi, sözlük, antoloji ve derlemeler, yazarlar üzerine tezler, eleştiri ve deneme kitapları var. Ayrıca özel imzalı bazı kitaplar ve dergiler de bulunuyor.

Sendika on yılda Nazım Hikmet, Şükran Kurdakul, Enver Gökçe, Aziz Nesin, Arif Damar, Melih Cevdet Anday, Cemal Süreya, Asım Bezirci gibi yazarlarımızın yazı gereçlerini, ilk baskı kitaplarını, özgün el yazısı şiir ve düzyazı taslaklarını, fotoğraflarını, yazı gereçlerini belgeliğe kazandırdı.