Dünya Mimarlık Günü'nde Türkiye'nin Mimarlık Gündemine Ütopik Bir Bakış

ugün (06.10.2008) Dünya Mimarlık Günü. Her yıl Ekim ayının ilk Pazartesi günü, Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Programı (UN Habitat) ve Uluslararası Mimarlar Birliği’nin (UIA) ortak ve paralel etkinlikleri olarak kutlanan “Dünya Mimarlık ve Konut Günü”, elbette tüm ‘gün’ler gibi, belli bir meslek alanını, sosyal sorumluluk konusunu veya toplumsal / popülist kavramı öne çıkarmak, bu alanları tartışmaya veya doğrudan tüketime açmak şeklinde özetlenebilecek bir amaç/hedefe sahip.  

UIA’nın “Daha Güzel Bir Geleceğin Mimarı Çocuklar Olsun!” şeklinde sloganlaştırdığı 2008 Dünya Mimarlık Günü için “tüm anavatan, yabancı elçilikler ve yavru vatan Kıbrıs”ta kutlamalar ve şenlikler düzenlenmiyor olabilir. Ama bu günün ‘anlam ve önemini’ birazcık olsun hatırlatmak veya alçakgönüllü bir romantizme boğulmadan konuşmak mümkün.

Yani Haydarpaşa’nın geleceği, Sulukule’nin akıbeti, 2B arazileri, üçüncü köprü beşinci viyadük hararetlerinin – çoğunlukla sonuçsuz kalsa da - her gün tartışmaya açıldığı bir ortamda biraz olsun gündemin orta noktasından sapmak ve her şeye dışarıdan bir göz atmak için ‘Dünya Mimarlık Günü’ gibi bir gün sebep teşkil edebilir. Söz konusu ‘Mimarlık Günü’nde mimarlık gündemini, bir rakı sofrasına meze olacak türden ‘vah’lar ‘tüh’lerle geçiştirmek yerine hafif sarkastik bolca da ütopik bir tarzda ele almak da bunun bir parçası olabilir. İşte Mimarlık Günü’nde mimarlık gündemine düşen ve ‘geleceğin mimarı çocuklar’ın da hayali olabilecek alternatif gölgeler...

İstanbul’un Raylı Sistemi Dünyanın En İyi Üçüncüsü

Yapılan bir araştırma, İstanbul’un metro sisteminin İngiltere ve Tokyo’dan sonra dünyanın en iyi üçüncü metro sistemi olduğunu ortaya koydu.

 

Dünya Ulaşım Standartları Birliği tarafından ortaya konulan araştırmada hatların sıklığı ve uzunluğu, bağlantı noktalarının kentsel ulaşım arterindeki yerlerinin önemi, karayolu ve yaya yolları ile birleşimleri gibi temel kriterler göz önüne alınırken Bağcılar ve Merter’den Ataşehir ile Ümraniye’ye dek uzanan metro sistemi ile İstanbul üçüncü sıraya yerleşti. Jüri raporunda, İstanbul metrosunun ana damarı sayılabilecek birinci Marmaray’ın yapımı sırasında ortaya çıkan antik kalıntıların bir tür açık kent müzesine çevrilmesi ile ulaşım işlevinin ötesinde bir korumacılık politikasının ortaya konuşunun etkileyici olduğu belirtildi.

Aynı zamanda New York ve Berlin metrolarında gözlemlenen vandalizm vakalarının İstanbul metrosunda asgari seviyede olduğu vurgulanırken metronun zayıf noktaları olarak uzun hatlarda yoğun yolcu alımlarının yarattığı sıkıntı ile alışveriş ve rekreasyon fasilitelerinin azlığı ve terminal noktalarında kullanılan malzemelerin kalitesinin çok yüksek olmayışı gösterildi. Araştırmada İstanbul, metro yön işaretlemeleri, logo tasarımı, metro iç konforunun yanı sıra kent içi trafiğine katkı kategorilerinden de tam puan aldı.

Amerikan Başkanı Sulukule Gösteri Merkezi’ne Konuk Oluyor

Amerika Devlet Başkanı Türkiye’ye gerçekleştireceği üç günlük resmi ziyareti sırasında Sulukule Gösteri Merkezi’nde düzenlenecek Roman gecesine konuk edilecek.



İstanbul’un en hareketli ve renkli mahallelerinden Sulukule’nin devlet desteği ile gerçekleştirilen kentsel dönüşüm projesi üzerinden yıllar geçti. Bu eski Roman mahallesi, spor fasiliteleri, gözde müzik ve dans okullarından sonra geçtiğimiz yıl bir de gösteri merkezine kavuşmuştu. Türkiye’nin ve dünyanın dört bir yanından gelen öğretmen ve öğrencilerle yepyeni bir senteze kavuşan Roman kültürü ise, şimdilerde bir adım öteye taşınmaya hazırlanıyor. Amerikan Başkanı’na resmi ziyareti sırasında şarkıları ve dansları ile dopdolu bir gece yaşatmaya hazırlanan ünlü Roman sanatçılar, heyecan ve sevinçlerini gizlemiyorlar. Yine de bir tek sıkıntıları var: Mahalleye bağlanan otoyol girişinin darlığı yüzünden o gece trafiğin felç olmasından korkuyorlar.

Dünyaca ünlü darbukacı Hüseyin Mendireci, yıllarca yaşadıkları mahallelerinin bu yeni imkanlar ile gençleşip güzelleştiğini, çok sayıda iş imkanına kavuşan Romanların kurdukları dernek ile dayanışmaya devam ettiklerini belirtiyor ve ekliyor: “Biz refah seviyemiz yükseldikçe sevdiğimiz işe daha da şevkle sarılıyoruz. Yaklaşık 100 öğrenciye sertifikalı darbuka eğitimi verdiğimiz müzik okulumuzdan elde ettiğimiz gelir ile çocuklarımıza burs sağlıyoruz. Dahası, burası İstanbul’un en hareketli semtlerinden biri oldu. Buna da sakinlerinden ve özelliklerinden çok az şey kaybederek ulaştı. Doğru politikalar güdülmemiş olsa ne Sulukule diye bir semt ne de Roman müziği kalırdı.”

TOKİ ve Mimarlar El Ele ‘Anadolu’da Yeni Bir Çehre’ Oluşturuyor

Anadolu’nun çeşitli kentlerindeki sağlıklı ve sürdürülebilir barınma ihtiyacını karşılamak üzere yeni konut politikaları üretmeye soyunan Toplu Konut İdaresi, bu yenilenme kapsamında ülkemizde ve yurtdışında isim yapmış başarılı Türk mimarlarını çatısı altında topluyor.

 

TOKİ, yeni döneminde Türkiye mimarlık camiasının tanınan isimleriyle birlikte başlattığı ‘Anadolu’nun Çehresi’ programı kapsamında çalışmalarına başladı. Bu yeni konut üretimi programını kamuoyuna duyurmak üzere gerçekleştirilen basın toplantısında konuşan TOKİ Başkanı, ülkenin her noktasında o yörenin ihtiyaçlarını özel olarak tespit edecek araştırma komisyonları oluşturduklarını belirterek bu araştırmaların yöresel anketlerle destekleneceğini belirtti.

Bu konutların bölge bazlı tasarım ve üretimine imza atacağı aktarılan yetkin Türk mimarlarının da hazır bulunduğu toplantıda ortak mesaj, Ege’den Karadeniz’e Doğu Anadolu’dan Akdeniz’e her yörenin özgün kentleşme dokusu ve yerel mimarlık birikiminin yeniden yorumlanacağı yapılara ihtiyacı olduğu yönündeydi. Bu anlamda her kentin toplu konut projeleri için birer mimar ile anlaşıldığı ve bu mimarlara ekip olarak TOKİ personelinin destek sağlayacağını eklendi. Rize, Gaziantep, Adana, Muğla, Kırşehir ve Edirne’de gerçekleştirilecek konut projelerinin ilk avanlarının da mimarlar tarafından sunulduğu toplantıda malzeme kullanımından planlamaya, yerleşimden yapı yüksekliklerine kadar her noktada farklılaşan tasarımlar göz doldurdu.

Projelerin bir yıl içinde tamamlanarak yapım sürecine başlanması hedefleniyor.

İstanbul Olimpiyatları’nda Heyecan Verici Mimari Dönemeçler

2024 Dünya Yaz Olimpiyatları’nın gerçekleştirileceği İstanbul, 2010 Dünya Kültür Başkenti olarak giriştiği ‘global kent’ maratonuna tam hız devam ediyor. Dünyaca ünlü mimar Frank Gehry’nin tamamlanan Tepebaşı Kültür Merkezi, Han Tümertekin’in İstiklal’deki Demirören AVM projesinde sona yaklaşılması, yüzme müsabakalarının gerçekleştirileceği stadyum projesinden Jean Nouvel’in isminin çıkması ve Murat Tabanlıoğlu’nun İstanbul Filarmoni’yi üstleneceğinin kesinleşmesi ile birlikte daha da ivme kazanan inşai faaliyetler, bir yandan da büyük bir heyecanı beraberinde getiriyor: Gün geçmiyor ki yeni bir mimar yeni bir yapı ile İstanbul semalarında yükselmesin...

 

İşte bu takibin son haberleri de olimpiyatların ana mekanlarından geldi. Olimpiyat Komitesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Mimarlar Odası temsilcilerini buluşturan açıklamada, yeni olimpiyat stadyumu proje yarışmasında son ipi ünlü İtalyan mimar Renzo Piano’nun göğüslediği bildirildi. İstanbul’un Türk ve yabancı mimarları buluşturan global bir oyun alanı haline gelmesi ile birlikte geçtiği muazzam yükselişten gurur duyduklarını belirten Mimarlar Odası Başkanı şu sözleri söyledi: “İngiltere’de, Amerika’da, Almanya ve hatta Avustralya’da oldukça büyük ölçekli projelere imza atan Türk mimarlarımızla nasıl övünüyorsak, gerçek bir küresel merkez olduğunu ispatlayan İstanbul’da bu denli yetenekli mimarların yapılarını ağırlayacak olmak da bize o denli mutluluk veriyor. Gerçek bir metropolün gerçek sorunları ile nasıl yüzleştiysek gerçek başarıları ile de öyle yüzleşmeliyiz.”

Stadyum, İstanbul’un üçüncü boğaz köprüsüne de imza atan Piano’nun Türkiye’deki ikinci yapısı olacak.