|
br />
Obama’dan imza sözü
ABD Başkanı Barack Obama, 9 Aralık’ta Kopenhag’a geleceğini ve sera gazı
emisyonlarının 2020 yılına kadar yüzde 17, 2025 yılına kadar yüzde 30, 2050
yılına kadar ise yüzde 83 oranında azaltılması yönünde bir öneride bulunmayı
planladıklarını beyan etti. Çin de bazı taahhütlerde bulundu ancak yeni
sözleşmeye taraf olup olmayacakları henüz belirsiz. Uluslararası medyada çıkan
makalelerde, bürokratların açıklamalarında ve bilim adamlarının kanaatlerine
göre Kopenhag’da şunlar olacak:
* Birçok ülke (özellikle de Afrika ve Asya ülkeleri) Amerika ve Çin’in sera
gazı emisyonlarının düşürülmesiyle ilgili herhangi bir yükümlülük altına
girmeden, iklim değişikliğiyle ilgili bir taahhüt belirtmeyecek. Toplantılar
yapılacak, sorunlar masaya yatırılacak ancak ortak bir metin imzalanmayacak.
Nelerin yapılması gerektiği açıklanarak ileri bir tarihte yeni bir protokolün
imzalanacağı duyurulacak.
* Tahminlere göre, nihai anlaşma 2010 Aralık ayındaki COP16 Mexico City
Zirvesi’nde belirlenecek.
Genel kurulda dört madde
Kopenhag zirvesinde genel kurul çalışmalarında dört ana madde olacak:
1-
Yeni protokolün yasal bağlayıcı mı yoksa politik bağlayıcı mı olacağı (ABD
politik hale getirmeye çalışıyor).
2- Yasal bağlayıcı olursa sera gazı
salımları konusunda devletler yüzde kaç taahhüt verecek, gelişmiş ve gelişmekte
olan ülkeler bunu ayrı ayrı açıklayacak.
3- Gelişmiş olan ülkeler gelişmekte
olan ülkelere nasıl ve ne kadar finansal yardım aktaracak? (Var olan iklim
değişikliğine uygun olması için gereken, teknolojik transfer için gereken ve
ormansızlaşmanın engellenmesi için gereken finansman)
4- Ormansızlaşmayı
engelleyici bir hedef yıl konulması.
Ya Türkiye’nin durumu?
Türkiye Kyoto Protokolü’nün sona ereceği ve yeni bir anlaşmaya imza
atılmasının beklendiği Kopenhag zirvesi öncesinde son bir atak yaparak,
yıllardır taraf olmaya yanaşmadığı Kyoto’yu imzaladı. Eğer Türkiye Kyoto’yu
imzalamasaydı, Kopenhag’da söz sahibi olamayacaktı. Küresel iklim değişikliği,
beraberinde karbon borsası, temiz enerji ticareti gibi uluslararası ticari bazı
anlaşmaları da getirecek bir süreç.
Başbakan Recep Tayip Erdoğan’ın zirveye katılıp katılmayacağı henüz net değil
ancak Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu’nun önderliğinde Türkiye’den de büyük
bir heyet Kopenhag’da boy gösterecek. Türkiye’nin önerisi ise ‘önlem
alınmaksızın 2020’de oluşacak sera gazı salımını yüzde 11 oranında aşağıda
tutmak’ olacak.
|
