|
b>İhale Yasası'nı ertelemek isteyen hükümet, tepkiler üzerine bundan vazgeçti. Yeni düzenlemede duble yolları kurtarmak amacıyla yüzde 10 ödenek şartı kaldırıldı.
Kamu ihalelerinde kayırma ve usulsüzlükleri önlemek amacıyla 2002 yılında çıkarılan ve 1 Ocak 2003 tarihinde yürürlüğe girecek olan Kamu İhale Yasası, uygulamaya girmeden ikinci kez değişiyor.
Yasayı önce bir yıl ertelemeye niyetlenen hükümet, tepkiler üzerine seçim taahhüdü olan 15 bin kilometre duble yol yapımına kapı aralayacak şekilde değişikliğe gitmeyi tercih etti. Kamu İhale Yasası'nda değişiklik yapan tasarı, önceki gece TBMM Başkanlığı'na sunuldu ve hızla Bayındırlık Komisyonu'nda görüşülecek iken, CHP'nin itirazları üzerine uzlaşma sağlanana kadar gelecek haftaya bırakıldı. Komisyon Başkanı Adem Baştürk ise, 'komisyon üyelerinin tasarıyı henüz inceleyemediğini ve toplantının bu nedenle ertelendiğini' söyledi. Baştürk, aralarında Orman ve Adalet Bakanlığı'nın da bulunduğu çok sayıda bakanlığın istisna istediğini söyledi. Toplantıya hükümeti temsilen gelen Bayındırlık Bakanı Zeki Ergezen de ertelemenin nedenine ilişkin sorulara, "Bilmiyorum. Ben de görüşme için gelmiştim" yanıtını verdi. Daha önce de yabancıların ihalelere katılma sınırını belirleyen 'eşik değerler', Dünya Bankası ve IMF'nin isteğiyle değiştirilmişti. Yasa 22 Ocak 2002'de çıkmış ve 22 Haziran 2002 tarihinde değişmişti.
TBMM'ye sunulan yasa tasarısına göre, Meclis'te geçen yasama döneminde çıkarılan ve yasanın yürürlük tarini 1 Ocak olarak korunuyor. Yasa tasarısının gerekçesinde, Kamu ihale yasası ve sözleşmeleri yasasının kabul edildiği tarihten bu yana yapılan araştırma, tartışma ve incelemelerin, her iki kanunun da tatbik ve anlaşılmasını kolaylaştırıcı bir dizi değişiklik yapılmasını zorunlu kıldığı vurgulandı.
Ödeneksiz ihale mümkün
16 maddeden oluşan yasa tasarısında en önemli değişiklik, yıllara sari yapım işlerinde 'ödeneği olmadan' ihale yapılmasını yasaklayan madde. İhaleye çıkılabilmesi için en az yüzde 10 ödenek konulmasına ilişkin yasa hükmü 2003 yılında uygulanmayacak. Hazırlanan tasarıda bu değişikliğin gerekçesi 2003 yılı bütçesinin çıkarılmamış olması ve bu nedenle de yüzde 10 ödenek şartını sağlama imkânının kalmaması gösterildi. Bu yolla, hükmetin seçimden önce vaat ettiği ve ilk ikisinin temelini attığı 15 bin kilometrelik duble yolların yapımına imkân sağlıyor. Hükümet, benzer şekilde bütçeye ödeneği konulmadığı halde toplu konut hamlesini de başlatabilecek. Yeni İhale Yasası'nın kapsamından istisna tutulan alanlar genişletiliyor. Buna göre, kuruluşların imkânlarıyla ve emanet komisyonu eliyle yapacakları 'kazı, dolgu, asfalt, beton kaplama ve yama işleri, demiryolu yapımında balast döşemesi, devlet, il ve köy yollarının sanat yapılarıyla menfez ve refüj yapım işleri, istihkâmların yapım ve onarımı, nakliye, enkaz kaldırma, batıkların çıkrılması, kar mücadelesi, arazi iyileştirme, ağaçlandırma, amenajman, erozyon kontrolü' işleri kapsam dışına çıkarılıyor. Ayrıca, kapsamdaki kuruluşların üretime yönelik ihtiyaçlarının temini de kapsam dışı tutuldu. Buna, tek işi TCDD'ye vagon üreten Tülomsaş örneği veriliyor.
Akrabalara ve kurula sınır
Tasarıda, ihalelere katılması yasaklananların kapsamı daraltıldı.
İhalelerde görevlilerin üçüncü derecedeki akrabalık derecesi ikinci dereceye çekildi. Bu değişikliğe, az nüfuslu ilçe ve belediyeler açısından sorun yaratabileceği gerekçe gösterildi. Öngörülen diğer değişiklik ise Kamu İhale Kurulu'nun özerkliğine ilişkin. Mevcut yasada, yasanın yönetmelikleri Kurul'ca hazırlanıp, onaya gerek olmadan yürürlüğe giriyordu. Ancak değişiklikle, tip sözleşmeler ve çıkarılacak yönetmelikler Bakanlar Kurulu'nun onayına tabi olacak. Bir diğer değişiklik ile de kurum gelirleri tırpanlanıyor. 350 milyarın altındaki kamu alımlarında, kuruma pay aktarılmayacak.
İhale Yasası'nın ödeneği olmadan yıllara sari yapım işlerinin ihalesiyle, idarelerin olanaklarıyla yapacakları işlere ilişkin maddelerin tepki çekmesi bekleniyor. Ayrıca, Kamu İhale Kurul'nun özerkliğini sınırlayan ve gelirlerini tırpanlayan maddelerin de sıkıntı yaratacağı vurgulanıyor. Kurul gelirlerinin yüzde 60-70'inin 350 milyarın altındaki ihalelerden sağlandığına dikkat çekiliyor. Bu arada, 2003'ün üç ayı için hazırlanan geçici bütçede Genel Kurul'da kabul edilerek yürürlüğe girdi.
--------------------------------------------------------------------------------
İntes: Eskiye dönüldü
Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası (İNTES) Başkanvekili Erhan Peker, 2886 sayılı yasanın son yıllarında yasal zorunluluk olmamasına karşın, devlet işlerinin sürüncemede bıkarılarak maliyet artışının önüne geçmek için yüzde 10 ödenek şartının uygulandığına dikkat çekti. Burada amacın, tarım ve sulama gibi alanlarda 30-40 yılı bulan işin tamamlanma sürecini geriye çekmek olduğuna işaret eden Peker, "Bunu makul bulmuyoruz. Yeniden eskiye dönüldü" dedi.
|
