|
Diyarbakır'ın fethedildiği 638 yılından bu yana ezan sesinin
dinmediği Ulucami, yıllar sonra aslına uygun restore ediliyor.
Turistlerin ildeki uğrak yeri olan caminin avlusu, Hasanpaşa Hanı'yla
birleştirilecek. Caminin önünü kapatan yeraltı çarşısı yıkılacak. Restorasyondan
sonra caminin iç avlusuna, asırlar önce olduğu gibi merdivenle çıkılacak.
Diyarbakır'ın fethinden önce havra ve kilise olarak kullanılan 3 bin yıllık
Ulucami daha önce birçok kez tadil edildi. Ancak ilk kez bu kadar kapsamlı bir
restorasyona tabi tutulacak. Diyarbakır Vakıflar Bölge
Müdürlüğü, iki yıllık çalışmanın ardından bir proje hazırladı. Buna
göre restorasyon ve çevre düzenlemesi 3 yıl sürecek, bu esnada cami ibadete açık
kalacak. Belediyenin Gazi Caddesi üzerinde yaptığı ve tarihi caminin önünü
kapatan yeraltı çarşısı kamulaştırılacak. Çarşının bulunduğu yer, asırlar
öncesinde olduğu gibi caminin dış avlusu haline getirilecek ve şu anda turistik
mekân olarak kullanılan Hasanpaşa Hanı ile birleştirilecek. Caminin
bitişiğindeki Zinciriye ve Mesudiye medreseleri de elden geçirilecek.
Restorasyonda caminin özgün yapısı değiştirilmeden özel malzemeler kullanılacak.
Tarihi yapının zemin etüt çalışması sırasında yerin 7-8 metre altında su
sarnıçları tespit edildi. Çalışma kapsamında bu sarnıçlar da dikkate alınacak.
Bunun için Orta Doğu, İstanbul Teknik, Marmara ve Dicle üniversitelerinden bilim
heyeti oluşturup restorasyonlar onların eşliğinde tamamlanacak.
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'ndan onay aldıklarını belirten
Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürü Yakup Aktürk, Ulucami'nin
restorasyonu için ihaleye çıktıklarını söyledi. Konuya olumlu yaklaşan
belediyenin de mülkiyetindeki gayrimenkulleri Vakıflar'a bedelsiz vereceğini
ifade eden Aktürk, şöyle konuştu:
"Ulucami'nin tarihî yapısı ile doğramaları korunacak. Bina ilk yapıldığında
Ulucami'ye merdivenle çıkılıyordu. Daha sonra dolgu yapılmış, şimdi merdivenle
camiye iniyoruz. Caminin önünde bir yeraltı çarşısının yapılması camiyi adeta
esir almış. Bu binayı kamulaştırıp cami alanına katacağız. Söz konusu olan 3-4
dönümlük bir alandır. Tarihî Ulucami'nin hemen karşısında Hasanpaşa Hanı var.
Alanın külliye olduğu düşünülüyor. Zamanında imarda yapılan değişiklikle
belediye orasını yeraltı çarşısı olarak kullanmış. Camideki bütün mekânları,
kütüphane, Zinciriye ve Mesudiye medreseleri komple bir külliye halinde
restorasyona alacağız. Restorasyonu 3 yıl içinde tamamlamayı
hedefliyoruz."
|
