|
Demir fiyatlarında son aylarda meydana
gelen rekor düzeydeki artış, tüm ekonomi için de tehdit oluşturuyor.
Demirin tonu son yedi ayda yüzde 112.7 artarak bin 495
YTL’ye yükseldi. Uzmanlar, fiyat artışının ağustosa kadar devam edeceğini
öngörüyor. İnşaat sektörünün yaşanan fiyat artışından daha fazla etkilenmemesi
için ise hükümet, kamuya iş yapan müteahhitler için Fiyat Farkı Kararnamesi
hazırlamaya başladı.
Dünya genelinde demir fiyatlarında son aylarda yaşanan rekor
düzeydeki artışlar, Türkiye’de durgunluğa bağlı olarak zaten zorda olan inşaat
sektöründe kriz potansiyelini büyütürken, tüm ekonomi için de tehdit oluşturdu.
Türkiye’de demir fiyatları Ekim 2007-Mayıs 2008 döneminde yüzde 112.7 artarken,
artışın Ağustos ayına kadar hız kesmeyeceği tahmin ediliyor. Zaten uzun süredir
durgunluğa bağlı olarak sıkıntı yaşanan inşaat sektörünü rahatlatmak amacıyla
hükümet, kamuya iş yapan müteahhitler için Fiyat Farkı Kararnamesi hazırlıyor.
Demir fiyatlarının yükselmesi, Çin’in tüketiminin artması ve petrol fiyatlarının
yükselmesi, Arap ülkelerinin yatırımlarına hız vermesi gibi nedenlere
bağlanıyor. Demire özellikle son dört ayda dokuz kez zam yapıldığına işaret
ediliyor. Fiyatlarda Ekim ayından bu yana kaydedilen artışın ise yüzde 113’e
yaklaştığı dikkati çekiyor.
Düştü, sonra fırladı
Kardemir tarafından üretilen "uzun yuvarlak" ürün baz
alındığında fiyatların geçen yıl Mayıs-Ekim arasında düştüğü, izleyen dönemde
ise aşırı oranlarda arttığı belirlendi. Geçen yılın Mayıs ayında tonu 788.14 YTL
olan demir fiyatı, beş ayda yüzde 10.8 düşerek Ekim ayında 703.39 YTL’ye
geriledi. Ancak söz konusu fiyat Kasım’daki yüzde 8.43 zamla 762.71 YTL’ye, bu
yıl Ocak’ta yüzde 12.8 artışla 860.17 YTL’ye, Şubat’ta yüzde 8.9 artışla 936.44
YTL’ye, Mart’ta yüzde 19.5 artışla bin 118.64 YTL’ye, Nisan’da yüzde 19.5
artışla bin 337.12 YTL’ye, Mayıs ayında da bugüne kadar yüzde 11.9 artışla bin
495.76 YTL’ye kadar çıktı. Buna göre söz konusu demirin ton fiyatında Ekim-Mayıs
dönemindeki kümülatif artış yüzde 112.7’ye ulaştı. Bu ayın tümünde bin 500
YTL’yi aşması beklenen demir fiyatının, Ağustos ayına kadar olan dönemde
artışını sürdürmesi güçlü olasılık olarak görülüyor.
Sektör alarm veriyor
İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Ankara Şubesi Başkanı Nevzat
Ersan, ANKA’ya yaptığı değerlendirmede, Ocak ayında tonu 860 YTL olan demir
fiyatının Mayıs ayında bin 495 YTL’ye çıktığını belirterek, dört ayda demire
yüzde 74 zam yapıldığını söyledi. Fiyat artışlarına bağlı olarak sektörün alarm
vermeye başladığını kaydeden Ersan, sektörün milli gelirdeki payının yüzde 33
olduğunu söyledi. Ersan, kamuya iş yapan müteahhitlerin yaşanan gizli kriz
nedeniyle iş yapamadığını dile getirirken, özel sektörde çalışan müteahhitlerin
de artan malzeme fiyatları ve alım gücünün azalması nedeniyle zor durumda
kaldıklarını, konut satamadıklarını belirtti.
İnşaat maliyeti yüzde 15 artar
Türkiye Müteahhitler Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Eren,
demirin inşaat sektörünün vazgeçilmez üç malzemesinden biri olduğunu belirterek,
demirdeki fiyat artışının maliyeti de yaklaşık yüzde 15 arttıracağını kaydetti.
Sektörde duraklamanın yaşandığı bir dönemde ana girdi kalemi olan demirde
yaşanan fiyat artışının sektörde ciddi krize dönüşebileceğini vurgulayan Eren,
"Başbakanın talimatı ile kamuya iş yapan müteahhitler için Fiyat Farkı
Kararnamesi hazırlanıyor. Bu biraz müteahhitleri rahatlatır" dedi. Özel sektörde
çalışan müteahhitlerin yeni fiyatlar karşısında zor durumda kaldığını ifade eden
Eren, fiyat artışının Ağustos ayına kadar devam etmesinin beklendiğine dikkat
çekti.
Patlamış balonun parçalarını
topluyoruz
Uluslararası Emlak Uzmanları Genel Başkan Yardımcısı Salim Taşçı
yaptığı açıklamada, emlak sektöründe kronikleşen durgunluğa işaret ederek,
geçmiş dönemde yaşanan fiyat artışlarına bağlı olarak sektörde durgunluk
yaşandığını söyledi. Taşçı, "Balon patladı, sektör bu balonun parçalarını
topluyor. Talep yok. Sektör durgun. Talep olmayınca da fiyatlar artmıyor" diye
konuştu.
Kararname yetmiyor yasa da değişmeli
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Kamu İhale Kurumu demir
fiyatlarındaki hızlı yükseliş sonrasında muteahhitlik sektöründe yaşanan
sıkıntının çözümü için ortak çalışma yürütüyor. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı
yetkilisi, Kamu İhale Kurumu ile çözüm arayışı içinde olduklarını, sorunun
çözümü için Fiyat Farkı Kararnamesinde yapılacak bir düzenlemenin yeterli
olmayacağını, geçmişte imzaladıkları sözleşmeye göre bugün iş yapanların
uygulamadan yararlanabilmesi için Kamu İhale Sözleşmeleri Yasasında da
değişikliğe gitmek gerektiğini belirtti.
|
