Demir Çelik Sektörünün Kalbi İzmir'de Atıyor

Geçen yıl Türkiye'ye 8 milyar doların üzerinde döviz kazandıran ve her yıl ihracatını katlayan demir çelik sektörünün kalbi İzmir'de atıyor. Türkiye'de 10 milyon tonun üzerindeki üretim kapasitesiyle, üretimin dörtte birini tek başına gerçekleştiren İzmir, bu yıl 2 milyar doları geçmesi beklenen ihracat rakamıyla da sektörün gözde şehri oldu. Kent, yeni yatırımlarla sektördeki payını artırırken, İzmir Demir Çelik başta olmak üzere Kar-Demir, Dört Yıldız ve Ege Çelik firmaları da üretim kapasitelerini yükseltmek için yatırımlarını sürdürüyor. İzmir ark ocaklı demir çelik üretiminin de yüzde 40'ını tek başına karşılarken, eski Metaş fabrikasını ayağa kaldırarak üretim yapan Cer Çelik dışındaki firmalar Aliağa Ağır Sanayi Bölgesi'nde faaliyet gösteriyor.

Çoğu Aliağa'da

Türkiye'de 30'a yakın firmanın, 11'i İzmir'de üretim gerçekleştirirken, İstanbul Sanayi Odası'nın Türkiye'nin en büyük 500 firması arasında da İzmir'de üretim yapan 5 firma yer alıyor. Aliağa bölgesinde bir çok firmanın kendine ait özel limanı bulunurken, firmalar bu limanlar aracılığıyla hurda demir getirip, mamül demir olarak başta Ortadoğu ülkeleri olmak üzere birçok ülkeye ihracat yapıyor. 10 milyon tonun üzerinde kapasiteye sahip fabrikalarda 6 bine yakın kişiye istihdam sağlanırken, firmaların yeni yatırımları ile çalışan sayısının daha da artacağı belirtiliyor. En fazla istihdamı bin 320 kişi ile Habaş firması gerçekleştirirken bu firma Türkiye'nin en büyük 500 firması arasında da 13. sırada yer alıyor.

Yatırım durmuyor

Bölgede faaliyet gösterip Ege'nin en büyük 100 firması arasına giren 9 çelik firmasının toplam üretimden satış rakamı 4.5 milyar YTL'ye ulaştı. Firmaların hemen hemen tamamı ihracattan kazandıkları parayı tesislerini büyütmeye ve modernleştirmeye harcıyor.  Halen bölgede İzmir Demir Çelik (İDÇ) kapasite artışı ve modernizasyon çalışması yaparken, Kar-Demir yeni bir haddehane daha kuruyor. Dört Yıldız Çelik, 350 bin ton olan yıllık üretim kapasitesini 750-800 bin tona çıkarmak için yatırımını sürdürürken, Ege Çelik de kapasite artışına gidiyor.

İzmir'de Özkan Demir Çelik ve Kocaer Haddecilik firmaları da ark ocağı kurma izni alırken, yatırıma kısa süre içinde başlamaları bekleniyor. İzmir'de üretimden çekilen Metaş'ı alarak üretime kazandıran Cer Çelik ise, sektördeki yatırımlarına ara vermeden devam ediyor. Aliağa'da 1980'li yıllarda üretime başlayan haddehaneler, 1990'lı yıllarda artan demir çelik tesisi yatırımları ile bugün bu alanda faaliyet gösteren Türkiye'nin dev kuruluşları ile rekabet ediyor.

Tek sorun enerji

Ege Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Başkanı Halil Şahin, son yıllarda hızlı bir büyüme gösteren sektörlerindeki firmaların yeni yatırımlarla kapasitelerini artırarak, dünya pazarlarında rekabet gücünü yakalamaya çalıştıklarını söyledi. Türkiye'nin son 5 yıl içinde demir-çelikte dünya 17'nciliğinden 11'inciliğine yükseldiğine dikkat çeken Şahin, sektörlerinin krizlere rağmen, riskleri alarak, büyümesini sürdürdüğünü vurguladı.

Dünyada en büyük rakiplerinin Rusya, Ukrayna, Çin olduğunu ancak bu ülkelerle enerji maliyetleri nedeniyle rekabet etmekte zorlandıklarını anlatan Şahin, "En çok ihracatı Körfez ülkelerine, ABD'ye ve AB'ye yapıyoruz. Ancak düşük maliyete sahip Tayvan ve diğer Uzakdoğu ülkeleri, ABD pazarına giriyor. Tüm firmalar Körfez ülkelerine yüklenince fiyatlar düştü. Eğer hükümet alacağı önlemlerle enerji maliyetlerimizi azaltmazsa bundan sonra rekabet şansımız zorlaşacak. Böyle olunca da yıllardır ihracatını artıran sektör, büyüme ivmesini kaybedecek" diye konuştu.

En büyük katkı

Demir çelik sektörünün en iyi dönemlerinden birini yaşadığını belirten Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Taşkın ise Türkiye'nin en büyük fabrikalarının İzmir'de olduğunu ifade etti. Birçok firmanın tesislerini modernleştirdiğini ve kapasitesini artırdığınI belirten Taşkın, "Son dönemde demir çelik sektörünün dünyada yıldızı parladı.

Türkiye de bu pastadaki payını sürekli artırıyor. Sektör cazip olunca yeni firmalar da girmeye başlıyor. Dünyada demir çeliğe olan talep artmaya devam ettikçe, bölgedeki fabrikaların ihracatı da yükselecek. Ancak en çok ihracatın yapıldığı Ortadoğu ülkelerinde 18 milyar dolarlık yatırımla 46 demir çelik tesisi kuruluyor. Egeli firmaların bunu gözardı etmemesi gerekiyor. Petrokimya sektöründen sonra bölgemize en çok katma değer sağlayan bu sektörün daha da büyümesi için her türlü desteği sunmaya hazırız" dedi.

Ülke kazanıyor

Aliağa Ticaret Odası Başkanı ve TOBB Ticaret Odaları Konsey Üyesi Adnan Saka da, Türkiye'deki toplam üretimin yaklaşık dörtte birinin, ark ocaklı demir-çelik üretiminin yüzde 40'ının Aliağa Ağır Sanayi Bölgesi'nde bulunan üretim tesislerinden sağlandığına dikkat çekerek, Aliağa'nın bu sektörde önemli merkezlerden biri olduğunu söyledi. Mevcut tesislerin sürekli kapasitesini artırdığını, yeni firmaların da bu alanda yatırım yaptığına dikkat çeken Saka, sektörün her geçen gün ülke ekonomisine de katkısını artırdığını sözlerine ekledi.