Cumhuriyet Döneminin En Güzel 10 Binası

Cumhuriyet bu yıl 85 yaşına bastı. Cumhuriyet’in kuruluşuyla birlikte Atatürk’ün de isteğiyle mimari bir hareket yaşanmıştı. "Milli mimari" adını taşıyan bu hareketin özelliklerini taşıyan binaların çoğu, bugün Cumhuriyet’in simgeleri olarak görülüyor. Jürimiz Cumhuriyet’in modernist ve yenilikçi mimarisini en iyi yansıtan 10 binayı seçerken listenin ilk sırasına Florya Atatürk Deniz Köşkü’nü yerleştirdi.

Cumhuriyet’in kuruluşundan 60’lı yıllara kadar uzanan dönemde, devlet kurumlarının binaları ön plana çıkıyor. Çünkü o dönemde ekonomik güç de esas olarak devletin elindeydi. Özel sektör ancak 60’lardan sonra mimari eserlerde ön plana çıktı. O nedenle listemizde de resmi kurumlar ağırlıkta; yine de Ankara ve İstanbul’dan da birer apartman var.

Florya Atatürk Deniz Köşkü

Atatürk için İstanbul Belediyesi tarafından 1935 yılında Vedat Tek’in öğrencisi mimar Seyfi Arkan’a yaptırıldı. Atatürk 1936’ta Haziran ve Temmuz aylarında burada yaşadı, siyasal ve bilimsel toplantılar için köşkün kullanılmasını özellikle istedi. En son 28 Mayıs 1938’te kaldığı bu köşkte aralarında İngiltere Kralı VIII. Edward ve Mrs. Simpson’ın da bulunduğu önemli konukları ağırladı. Diğer cumhurbaşkanlarının da ikamet ettiği köşk 1988’de TBMM’ye bağlı Milli Saraylar Daire Başkanlığı’na devredildi, restore edilerek Atatürk Müzesi haline getirildi. 1930’ların modernist mimarisini yansıtan beyaz bina, denizden 70 metre içeride kazıklar üzerinde. İskele yoluyla da kıyıya bağlanıyor.

Zeyrek SSK Binası

İstanbul Unkapanı’ndaki Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) Yapı Kompleksi’nin mimarı, "Milli Mimari" akımının öncülerinden olan Sedad Hakkı Eldem. O "devlet sanatçısı" ödülünü kazanan ilk mimardı. Ayrıca 1986 yılında Ağa Han Mimarlık Ödülü’nü de aldı. İstanbul Zeyrek’te 1962-1964 yıllarında yapılan SSK Kompleksi’nde, tarihsel çevreye uyum sağlayan bir mimari anlayış benimsendi. Geleneksek Türk mimarlığının yatay çatı çizgisi, geniş saçaklar, sıraya dizilmiş pencereler ve çıkmalar gibi öğeleri kullanıldı. Osmanlı mimarisinin niteliklerini çağdaş bir üslupta taşıyan yapı Eldem’in en önemli eserleri arasında gösteriliyor.