'Çevreci Şişeler' Gecekonduları Aydınlatıyor

Facebook’ta bir süredir dolanan yöntem, Kenya’nın başkenti Nairobi’de yoksul evlerine ışık oldu. Kenya'nın başkent Nairobi`deki teneke evler mahallesi Kibera'da, genellikle penceresi olmayan iç içe inşa edilmiş teneke evlerde yaşayanların ışık ihtiyacına, bir grup genç yetişiyor.

30 kişiden oluşan grup, sokaktan, kullanılmış boş şişeleri topluyor. Ardından kızlar şişeleri yıkıyor. Yıkamadan sonra kesilen metal sac parçalarının ortasına şişenin gireceği şekilde bir delik açılıyor. Daha sonra deliğe yerleştirilen boş şişeler, evlerin çatılarına yerleştirilerek su ve çamaşır suyu ile dolduruyor. Güneş ışığını evin içerisine dağıtan şişe böylece yansıtma vazifesi görüyor.

Kibera`da yoksul ailelerin evlerinin çatısına monte edilen bu şişeler özellikle gündüzleri evin içerisini normal bir ampul kadar aydınlatabiliyor. Geceleri pek işe yaramasa da ayın parlak olduğu zamanlarda evin içerisine ışık verebiliyor.

Yaklaşık 1 milyondan fazla kişinin açlık sınırının altında yaşadığı Kibera Mahallesi'nde insanlar aylık elde ettikleri 100 Amerikan Doları (USD) gelir ile elektriğe ayıracak bütçe bulmakta zorlanıyor. Sistem sadece Nairobi'de değil aynı zamanda Kenya'nın ikinci büyük şehri Mombasa'da da kullanılıyor. Gençlerin hedefi sistemi ülke genelinde kullanılır hale getirmek. Hayat koşullarının bir hayli zor olduğu Kibera Mahallesi'nde yaşayan 4 çocuk annesi Rose Oniango, zengin ailelerin evlerine temizliğe gidiyor ve günlük eline sadece 3 USD kazanabiliyor.

Çocuklar aydınlıkta ders çalışıyor

Gençlerin geliştirdiği proje ile evini aydınlatan Oniango, sistemden memnun: "Gündüz evin içerisi çok karanlık oluyor, evi aydınlatmak için kullandığımız elektrikli ampul yada gaz lambası hem evin içerisini çok ısıtıyor hem de maddi anlamda bizi zor durumda bırakıyordu. Evimin çatısına taktırdığım bu şişeler güneşin olduğu zamanlarda evin içerisini çok iyi aydınlatıyor. Özellikle okuldan gelen çocuklarımın aydınlık ortamda ders çalışmalarında çok yardımcı oluyor."

Şişe toplayan çocuklara cuzi de olsa gelir sağlıyor

Projenin mimarlarından Michael Ochieng, her bir aydınlatma sisteminin 2 USD'ye mal olduğunu söyleyerek, söz konusu projenin 2010'da başladığını ve bu güne kadar Nairobi'de 500 evin çatısına takıldığını belirtiyor.

Daha önce yardımlar sayesinde projeyi hiç bir ücret almadan yoksul halkın evine ulaştırdıklarını kaydeden Ochieng,"Yardımlar durduğu için 2 USD karşılığında evlere bu çevreci aydınlatma sistemini takıyoruz. Şişeleri toplayan yoksul çocuklara getirdikleri şişeler için ödeme yapıyor ve onlara katkı sağlıyoruz" diye konuşuyor.

Okullarda da kullanılıyor

Kibera'daki okullarda da aynı sistem kullanılıyor: "Kibera'da yaşayan on binlerce öğrencinin eğitim ihtiyacını karşılamaya çalışan okulların çoğunun ya elektiriği yok ya da gündüzleri elektiriği kullanmaktan kaçınıyorlar. Kibera'da bir okulun aylık elektirik gideri ortalama 150 USD, bu rakamı ödeyemeyen okulların çoğunun elektiriği kesik, çocuklarını karanlık sınıflara gönderen ailelerin aralarında para toplayarak okulun elektrik faturasını ödeyecek durumları ise olmuyor genelde. Proje sayesinde okullarda bu ucuz aydınlatmadan faydalanıyor."

Nüfusu 2.5 milyonu aşan ve yoksulluk sorunuyla baş etmeye çalışan Nairobi, yoksulluğun beraberinde getirdiği suç oranlarındaki artış ve AIDS gibi hastalıkların yaygınlaşma tehdidiyle de karşı karşıya bulunuyor.