|
Maden arama ruhsatı almak artık eskisi kadar kolay olmayacak. Son dönemde
artan maden kazalarının yanı sıra ruhsat alıp da yatırım yapmayanlar Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nı harekete geçirdi. Bakanlık, madencilik işini
zorlaştıracak birtakım önlemler aldı. Yeni mevzuata göre, maden ruhsatı almak
için yatırımı devam ettirme şartı ve gerekli mali yeterliliği gösterme
zorunluluğu geliyor. Ruhsat süresi ise artık 3 yıl olmayacak ve denetime tabii
kademeli geçiş olacak. Böylece sondaj aşamasına geçiş için 1-2 yıl beklenmesi
gerekecek. Bu durum, her yıl binleri bulan maden arama ruhsat sayısını da
oldukça düşürecek.
Maden İşleri Genel Müdürlüğü'nün (MİGEM), Maden Kanunu'nda yapılan
değişiklikler çerçevesinde uygulamaya yönelik yönetmelik taslağını hazırladığı
ve bayram sonrasında yayımlayacağı öğrenildi.
Parası
olmayana ruhsat yok
Birçok kişi sadece arazi kapamak amacıyla maden arama ruhsatı başvurusunda
bulunup hiçbir yatırım yapmıyor. Bu kişiler daha sonra sahalarını başkalarına
devrediyor. Bu usulsüzlüğün önüne geçmek için de madencilik sektörüne giriş
zorlaştırılırken, öncelikle mali yeterlilik kuralı getiriliyor.
Yeni düzenlemeye göre, arama ruhsatını edinmek için birçok aşamadan geçmek
gerekecek. Arama ruhsatı almak isteyen bir kişi, başvurusundan sonraki 2 ay
içinde mali yeterliliğinin olduğunu kanıtlayacak. Bunu sağlayan yatırımcıya 1
yıllık ön arama izni verilecek. Ön arama döneminde maden arama projesinde maden
kaynağına yönelik kalite ve tenör tahminleri sunulacak. Bu aşamayı geçen
yatırımcı daha sonra 2 yıllık genel arama ruhsatı edinecek. Genel arama
döneminde maden arama projesinde belirtilen yöntem ve uygulamalar ile sondaj,
yarma, kuyu, galeri gibi arama faaliyetlerine ait bilgileri içeren kaynak veya
rezerv raporu sunulacak. Bunun sonunda ise 4 yıllık detay arama ruhsatı yani
sondaj yapma hakkı elde edilmiş olacak. Böylece yasa değişikliği öncesinde 3
yılda tamamlanması beklenen süreç 7 yılda ancak aşamalı
gerçekleşecek.
Gerçek yatırımcı memnun
Arama ruhsatı süresinin kademeli hale getirilerek zamana yayılması ile gerçek
yatırımcı ile çantacılar birbirinden ayrılmış olacak. Ayrıca yatırımcının
öngördüğü yatırımı ne oranda gerçekleştirdiği ve araştırmalarını yapıp yapmadığı
da her yıl denetlenecek. Usulsüzlük görüldüğü anda ruhsat iptal edilecek.
Bilfer Madencilik Yönetim Kurulu Başkanı Sözer Özel, arama ruhsatı edinmenin
zorlaştırılmış olmasının ciddi madencileri etkilemeyeceğini belirterek, "Ruhsat
kapatıp yatırım yapmayanlar için ciddi külfet gelecek" dedi. Özel, fazla arama
ruhsatı sahibi olmanın hiçbir katkısı olmadığını kaydederek, "1 metrelik bir
sondaj yüzlerce dolara yapılıyor. Örneğin bin metrelik bir sondajın maliyeti 100
bin dolar. Bazı yerlerde 3000-5000 metre sondaj yapılması gerekiyor. Bunu ancak
ciddi yatırımcı yapabilir" diye konuştu. Özel, kendilerinin şu anda arama
ruhsatı bulunmadığını ancak işletme ruhsatları bulunduğunu ifade ederek, "Biz
arama ruhsatı aldığımız yerlerde maden bulamazsak sahayı iade ediyoruz. Herkes
bunu yaparsa sorun olmaz" dedi.
İş güvenliği
unutulmadı
Mevzuat değişikliği ile son dönemde artan maden kazalarının engellenmesine
yönelik bir dizi önlem de getirildi. Maden Kanunu'na, "İşletme projesine aykırı
faaliyette bulunulması ve faaliyetlerin can ve mal güvenliği açısından tehlikeli
bir durum oluşturduğunun tespit edilmesi halinde maden üretimine yönelik
faaliyetler durdurulur" maddesi eklendi. Maden işletme faaliyetlerinin maden
mühendisi nezaretinde yapılması, yeraltı üretim yöntemiyle çalışan işletmeler
ile en az 15 işçi çalıştıran açık işletmelerin en az 1 maden mühendisini
çalıştırması zorunluluğu getirildi.
|
