Anadolu Kavağı'ndaki Ceneviz kalesi olarak
da bilinen Yoros Kalesi'nde yıllardır yapılması beklenen
arkeolojik kazı çalışmaları başlatıldı. Kültür ve Turizm
bakanlığı ile İstanbul Üniversitesi işbirliğiyle
başlatılan kazılarda Roma, Ceneviz ve Osmanlı dönemi mirasına ait önemli tarihi
bulguların ortaya çıkarılması hedefleniyor. Kazıyı İstanbul Üniversitesi Sanat
Tarihi Bölümünden Prof. Dr. Asu Bilban Yalçın başkanlığında,
tarihçi, arkeolog ve restoratörlerden oluşan 20 kişilik uzman bir ekip
gerçekleştiriyor.
Kazıların ne kadar süreceği çıkarılacak olan buluntulara bağlı. Fakat ilk
etapta 10 yıllık bir çalışma periyodu öngörülüyor. Kalenin ihtiyaç duyulan
bölgelerinde güçlendirme yapılması sağlanacak. Ardından yarım kalmış, yıkılmış
kemerler tamamlanacak, kalenin tipini ve karakterini yansıtacak tamamlamalar
yapılacak. Sonraki yıllarda ise bölgede kara kazısı ile birlikte sualtı
çalışmalarına da başlanması planlanıyor.
Kalenin 'arması' çalındı
Roma , Bizans, Ceneviz ve Osmanlı döneminin özelliklerini yansıtan ve tarihi
12. yüzyıl Bizans dönemine kadar uzanan kaledeki kazılar sonucunda bir Zeus
Tapınağı ile cami kalıntılarına da ulaşılması bekleniyor. Kalenin Bizans
döneminde Zeus Tapınağı'nın kalıntılarının üzerine kurulmuş olabileceği
belirtiliyor. Çalışmalarına başlayan arkeoloji ekibi, onyıllardır ilgi bekleyen
kalenin bu süre içinde çok değerli armasının da çalındığını belirtti. Arkeoloji
ekibi, armanın "bir belge" ve "Bizans Kalesi'nin bayrağı" niteliğinde olduğunu
vurguladı. Karadeniz girişinde yer alan Yoros Kalesi, Antik Çağda "Tanrıların
Dağı ve Kutsal Dağ" anlamlarına gelen Hieron bölgesinde bulunuyor. Efsaneye
göre, Argonotların kralı Phriksos "Altın Post"u Karadeniz sahillerine kaçırırken
burayı kurmuş. Denizcilerin çok sevdiği rüzgar olarak bilinen Ourios ismi de
kaleye verilmiş.
Güvenlik ve gümrük kapası
"Yoros" ismi ise 1371'de Yıldırım Beyazıd'ın kaleyi fethetmesinin ardından
Türkler tarafından kullanılmaya başlanmış. Garnizon olması amacıyla yapılan
kale, gümrük kontrollerinin yanı sıra Karadeniz'den gelebilecek saldırıları da
önleme görevini uzun yıllar üstlenmiş.
|