Bir Asırdır Golf Sahası olan Alan Askeri Lojman Olacak

Türkiye’nin ilk spor kulübü olan İstanbul Golf Kulübü’nün (İGK) bir asra yakın kullandığı Levent’te, Harp Akademileri Komutanlığı’na ait araziden İGK, 2012 yılında hastane yapılacağı gerekçesiyle tahliye edildi. Şimdi ise golf sahasının yerinde lojman olarak kullanılacağı öğrenilen binalar yükseliyor.

Osmanlı Devleti’nin son döneminde, 1895 yılında ‘Costantinople Golf Club’ adıyla kurulan İstanbul Golf Kulübü’nün (İGK) bulunduğu araziye askeri lojman yapılıyor. İstanbul Golf Kulübü, Osmanlı İmparatorluğu’nun başkentinde yaşayan İngiliz ve Amerika vatandaşları tarafından kuruldu. 1869’da İngiltere’den askeri görevle İstanbul’a gelen, Osmanlı Donanması’nda koramiral rütbesiyle görev alan Sir Henry Felix Wood (Woods Paşa) ve İstanbul’a golfü getiren kişi olarak tanınan İskoç Ernest Thompson kulubün ilk kurucularıydı. Sadece yabancıların üye olabildiği kulüp Cumhuriyet’le birlikte tüzüğünü değiştirirek Türklere de üyelik hakkı verdi. 17 Aralık 1925’te yapılan toplantıda Nusret Bey kulübün ilk Türk üyesi oldu.

Kulüp, 1922 yılında Maslak’a taşındı

Gazete Habertürk'ten Leyla Ünal'ın haberine göre kulüp, 1922 tarihine kadar farklı yerlerde kurdukları sahalarda faaliyetlerini sürdürdü. Kulübün geçmişinde kullandığı golf sahalarının tarihine bakıldığında ilginç benzerlikler var. Çünkü tarihi boyunca yerleri farklı olsa da golf sahasının komşusu, bazen ‘süvari’, bazen ‘kamp’, bazen ‘akademi’ kimlikleri ile hep askerler oldu. İGK son sahası olan Maslak’taki araziye ise 1922 yılında taşındı. Maslak’taki arazide İngiliz Sefareti’nin finansmanıyla 18 çukurlu saha ve bir kulüp binası inşa edildi. 92 yıl sorunlar yaşansa da kulüp tarafından kullanılan Harp Akademileri Komutanlığı’na bağlı 350 dönümlük arazi 2012 yılında yeniden kulübe kiralanmadı. İGK Maslak sahası; gören tüm yabancıların hayran kaldığı ve dünyada çok az bulunan konumuna rağmen 2012’de ‘Spor dışı amaçlar’ için kullanılacağı gerekçesiyle İGK ile sözleşmenin yenilenmemesi sonucu 92 yıl sonra tekrar kaybedildi.

615 lojman, 20 komutan konutu inşa ediliyor

Yüzyıla yakın golfseverlere ev sahipliği yapan arazide şimdi ise beton binalar yükseliyor. 350 dönümlük yeşil alana, TOKİ tarafından üstlenilen ve ihalesi 28 Nisan 2017’de Ahes İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ’ye verilen 615 lojman, 2 misafirhane, 20 komutan konutu ile müştemilat yapılacağı öğrenildi. İnşaat 28 Haziran 2017 başladı. 900 günde tamamlanması bekleniyor.

Atatürk de İGK’de golf oynamıştı

Atatürk’ün güncel konuları yabancı büyükelçilerle İGK ziyaretlerinde görüştüğü, yakın dostu İngiltere Büyükelçisi Sir Percy Loren ile İGK’da vuruş denemeleri yaptığı da anlatılanlar arasında yer alıyor. 1965’te yakın dostu Eli Acıman’ın önerisi ile İGK’ya üye olan Rahmi Koç, o günleri anılarında “ İGK’ya 1965’de üye oldum. O zaman arazi büyüktü, gel git olmaksızın 18 delik oynanabiliniyordu. Şartları daha mütevazi idi ve kulübün ekseri üyeleri gayrimüslim dostlarımızdı. Kulüp onların kontrolündeydi. Fransızca, Türkçe’den sonra en çok kullanılan lisandı” diye anlatıyor. İGK, yerli ve yabancı birçok golfsevere 92 yıl kapısını açtı.

İsmet İnönü arazinin kullanımına izin verdi

1922’de İGK’nin kullanmaya başladığı Maslak’taki arazi 1923’de Cumhuriyet’in ilanı ile devlet hazinesine geçti. Aynı yıl arazi için devlet ile ilk kira sözleşmesi imzalandı. Ancak 1929’da arazinin askeriyeye tahsis edilmesi istendi. Dönemin Başbakanı İsmet İnönü talebi reddetti ve “Sporun mühim bir şubesi olan golf sahası ittihaz edilmek üzre ciheti askeriyece işgalinden sarfı nazar buyurulması...” notuyla arazinin İGK tarafından kullanılmasına izin verdi.

Yıllar içinde araziye Süvari Okulu, İTÜ, Savunma Bakanlığı talip oldu. Arazi önce Savunma Bakanlığı’na, sonra Harp Akademileri Komutanlığı’na tahsis edildi. Golf sahası ise kiralık olarak kulüp tarafından kullanılmaya devam etti ama 18 çukurlu saha 9 çukura indirildi.

Türk başkanlar dönemi

Kuruluşundan itibaren İngiltere ve Amerika büyükelçilerinin dönüşümlü olarak, 1941-1951 arasında The New York Times Türkiye muhabiri J.W. Kernick’in başkanlığı üstlendiği İGK’de zaman içinde Türk üyeler yönetimde yer aldı. Tayyar Çulcu, Prof. Şinasi Erel, Yekta Teksel, Prof. Altan Onat, Selim Egeli ve Mustafa V. Koç, Türk başkanlar olarak görev yaptı.

İGK, Türkiye’nin en eski spor kulübü olmasının yanı sıra, Türkiye’de golfün yayılmasına katkıda bulundu. Türkiye’de bir spor dalı olarak görülmeyen golf, yıllarca resmi olarak tanınmamış, 1969’da da Tenis Federasyonu’na bağlanarak önemsiz bir spor dalı niteliği anlayışıyla varlığını devam ettirdi. Yabancı golfseverlerin Türkiye denince çaldıkları tek kapı İGK oldu. 1996’da İGK ve başkanı M.Vehbi Koç’un öncülüğünde, İGK üyelerinden Raif Bilir’in kurucu başkanlığında kurulan Türkiye Golf Federasyonu ile Türk golfü hakettiği kimliğine kavuşturuldu. İstanbul Golf Kulübü Türkiye’nin ilk, Avrupa’nın en eski 4. golf kulübü.