|
Tarihi milattan önceye uzanan, hemen her alanda ilkleri başlatan
Bergama Krallığına ev sahipliği yapan ve tarihsel dokusuyla
UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Aday Listesi'ne kabul edilen
İzmir'in Bergama ilçesi, kalıcı miras listesine girmek için kolları
sıvadı.
Bergama Krallığı ile Helenistik, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ev
sahipliği yapan İzmir'in Bergama ilçesinde, tarihten kalan mirasın, dünya
mirasına dönüştürülmesi amaçlanıyor.
Sahip olduğu tarihi dokusuyla bu yıl Haziran ayında UNESCO Dünya Kültür
Mirası Geçici Aday Listesi'ne kabul edilen Bergama'nın, kalıcı miras listesine
alınması için Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Bergama Belediyesi öncülüğünde
çalışmalar yürütülüyor.
Bergama Belediye Başkanı Mehmet Gönenç, çalışmalara ve hedeflere ilişkin AA
muhabirine yaptığı açıklamada, kalıcı miras listesine hazırlık için öncelikle
alan yönetim planlamasının gerekli olduğunu, yerel yönetim, bakanlık,
üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinin katılacağı
çalıştayla, alan planı hazırlanacağını bildirdi. Kentin mimari, arkeolojik ve
kültürel özelliklerinin belirleneceği alan planının, Efes Antik Kenti için
yapılan ihale yoluyla ya da üniversitelerden danışmanlık hizmetiyle Bergama
Belediyesince hazırlanabileceğini kaydeden Gönenç, planın bir yıl içerisinde
tamamlanmasının hedeflendiğini söyledi.
Oluşturulan alan yönetim planının dosya halinde Kültür ve Turizm Bakanlığına
iletileceğini, bakanlığın da UNESCO Dünya Kültür Mirası kalıcı listesine
Bergama'nın alınması için adaylık başvurusunda bulunacağını kaydeden Gönenç,
şöyle devam etti:
''Bizim öngörümüz dosyanın 2013 yılında görüşüleceği yönündedir. Oldukça uzun
bir yol. Çalışmalara başladık. Belediyelerle paylaşım içindeyiz. Kalıcı miras
listesine Türkiye'den Alanya, Edirne de girmek için aday olmuş durumda. Bu
belediyeler tüm planlarını hazırladılar. Listede Türkiye'den halen 9 yer var,
ancak 1998 yılından bu yana Türkiye'den kalıcı listeye giren yer yok. Çok önemli
kentlerimiz olmasına rağmen, Türkiye olarak miras listesine girme konusunu ihmal
etmiş durumdayız. Bergama'yı diğer adaylardan ayıran en önemli özellik ise
tarihidir. Bölgenin çok artıları var. Bergama 2 bin 500 yıllık krallık. Bergama,
UNESCO'ya göre, diğer yerlerden çok daha bilinen ve tanınan bir bölge.''
Bergama'nın kalıcı miras listesi için avantajının çok olmasına karşın, koruma
alanlarındaki tahribat ile eski dokuyu bozan çok fazla yapılaşmanın olduğuna
değinen Gönenç, UNESCO'nun miras listesine, antik alanların yanı sıra kent
dokusunu yansıtan şehrin bir kısmının içinde olduğu alanları da kabul ettirmeyi
istediklerini söyledi.
Bergama'nın yurt dışında bir marka olduğunu ve kentten yıllarca önce taşınan
eserlerin sergilendiği Almanya'daki Bergama Müzesi'ni milyonlarca insanın
ziyaret ettiğini dile getiren Gönenç, ''Bergama Müzesi'ni sadece bu yıl bin 800
bin ziyaretçi gezecek. Bergama'ya gelen ziyaretçi sayısı ise 400-420 bin
kişidir. Bergama'dan götürülen Zeus Sunağı'nı da tamamen ilçe tarihinden kopuk
bir eser olarak görüyor ve sergiliyorlar. Onun arkasındaki kenti, tarihi, yurt
dışında bilmiyorlar'' dedi.
Miras, ziyaretçi getirecek
UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine giren bölgelerde, miras kriterlerini
korumanın önem taşıdığını, Bergama'nın geçici aday listesine alınmasının da bu
yöndeki çalışmaları şevklendirdiğini anlatan Gönenç, sözlerini şöyle
sürdürdü:
''UNESCO kriterlerini koruyabilmek önemli. İstanbul bu konuda sıkıntı
yaşıyor. Geçici listeye girmek bizim için moral oldu. Alan yönetiminde temel
kriter de şehirdeki bütün turizm olgusunu planlamaktır. Ziyaretçi yolları,
oteller, otopark alanları, güzergahlar, yapılacak kentsel düzenlemeler,
restorasyonlar ele alınacak. İmarla ilgili gereklilikler, konaklama tesisleri,
ören yerlerinin gelirleri gibi turizmle ilgili tüm unsurlar planlı olarak ele
alınacak. Bunlar, Kültür ve Turizm Bakanlığınca ortak çalışmayı gerektiren
unsurlardır. Bakanlık, merkezi hükümet ve yerel yönetim tarafından çalışma
yapılması gerekiyor. Bakanlık yetkilileriyle yeniden bir araya geleceğiz. Halen
bölgeye gelen yıllık ziyaretçi sayısının yüzde 90'ı yabancıdır ve 400-420 bin
kişi dolayındadır. UNESCO'nun kalıcı kültür mirası listesine girmemiz halinde,
ziyaretçi sayısında çok büyük artış olacak.''
Tarımsal üretim de yaygın olan Bergama'da turizm olgusunun değişmesiyle
kentin turizm gelirlerinden daha fazla yararlanması gerektiğini dile getiren
Gönenç, UNESCO hedefinin kazandıracağı gelişmeleri şöyle sıraladı:
''Turizm olgusu ve elde edilen gelir sadece arkeolojik ören yerlerinin
ziyaretiyle gerçekleşiyor. Gelen turistler 4-5 saat kalıyor. Butik otellerimin
gelişmesi lazım. Konaklama yaratalım. Modern beş yıldızlı otellerin dışında
kaliteli butik otellere daha fazla ihtiyacımız var. Ören yerleri dışında
müzeler, kent dokusu olan alanlar da gezi güzergahları içerisine katılabilirse,
turizmden kent de gelir elde edilebilecek. UNESCO süreci gerçekleşirse ciddi
anlamda turizmden gelir elde edeceğiz. UNESCO'dan çıkacak sonuç önemli. 3-4 yıl
içerisinde Bergama'nın miras listesine gireceğini düşünüyoruz. Bu işin peşini
bırakmayacağız.''
Bergama Belediye Başkanı Mehmet Gönenç, miras listesi olmanın önemini
vatandaşa da anlatacaklarını, turizm fuarlarında tanıtımı artıracaklarını da
dile getirerek, belediyenin koruma çalışmaları kapsamında da eski yapılan
restorasyon çalışmalarını da sürdürdüğünü vurguladı.
Bergama Kaymakamı Ahmet Ertan Yücel de kültürel ve arkeolojik özelliklerini
korumak için Bergama'da itina gerektiren bir çalışma yürütülmesi gerektiğini
ifade ederek, UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine girebilmek için tüm
imkanların ortaya konacağını vurguladı.
Yatırımcıların beklentisi
Bergama Ticaret Odası Başkanı Melih Kahraman, geçici adaylık sürecinde UNESCO
heyetini ağırladıklarını, kalıcı listeye girme aşamasında da her türlü katkıya
hazır olduklarını söyledi.
SİT alanı engeli nedeniyle Bergama'da turizm ve işletmelere yönelik
yatırımların yapılamadığını, belediye meclisinin bu yönde alacağı kararlarla
bölgede turistlerin modern şartlarda konaklayabileceğini tesislerin
yapılabileceğini dile getiren Kahraman, yatırımcıların beklentilerini de şöyle
dile getirdi:
''Alan yönetiminde öncelikler bir araya getirilmelidir. Ortak aklı harekete
geçirmek lazım. Sürece sivil toplum örgütlerini dahil etmek lazım. Bergama'nın
çok fazla kültürel mirası var. Konaklama tesislerine yönelik çalışmalarımız
devam edecek. Sit engeline takılıp kalıyoruz. Beş yıldızlı kompleks kazandırmak
gerekiyor. Belediye meclisinin yönde karara varması lazım. Belediyemize görev
düşüyor. İmar mevzuatında değişiklik yapılırsa talep edilen iki otel süratle
yapılır. Bu tesisler, Bergama'nın marka imajını tasdikler. Bergama'ya tren
ulaştırılırsa da turist sayısı 900 bine ulaşır. Toplu taşımaya ihtiyaç var.
Turisti, tek başına kültürel miras artırmaz, destinasyonları artırmak lazım.
Yatak kapasitemiz halen 1980'li yıllardan kalma. UNESCO listesine girmesi
Bergama'nın turizm anlayışını tetikler. Yatırımlar ortaya
çıkar.''
|
