Başkentte Tabela Kirliliği

ilindiği üzere kentlerimizde özellikle merkezi iş alanlarında, ticaret merkezlerinde, alt merkezlerde ve ticaret işlevinin yoğunlaştığı ana ulaşım akslarında tabelaların ve reklam amaçlı çeşitli uygulama biçimlerinin oluşturduğu görsel ve kimi zaman işitsel kirlilik önemli bir sorun alanı oluşturmaktadır. Bu sorun sadece kentte yaşayanların estetik algısını zedelemekle kalmamakta, ticari işlevlerin etkin ve verimli bir biçimde tanıtılmalarını ve diğer kentsel işlevlerle sağlıklı bir biçimde bir arada var olmalarını engellemektedir. Çirkin ve estetikten yoksun tabelalarla dolu bir bina kentlilerin ilgisini çekmekten çok uzaktır. Bu tür görünümler kentlilere bilgi vermemekte, dikkatlerini çekmemekte, ancak görüntüyü itici bulmalarına sebep olmaktadır. Ankara kenti bu tür olumsuzlukları en fazla yaşayan kentlerin başında gelmektedir.

Yasal düzenlemeler yürürlükte

Konuya ilişkin olarak belirli yasal düzenlemeler uzun yıllardır yürürlüktedir. Ancak bu düzenlemelerin uygulanması konusunda yaşanan sorunlar alanı tamamen başıboşluğa terk edilmesine sebep olmaktadır. Kentin her noktası, hatta bütün bina cepheleri salt ticari amaçlarla estetik kaygılardan uzak bir biçimde reklam ve tanıtım için farklı biçimlerde kullanılmaktadır. Üstüne üstlük yol refüjleri, kaldırımlar, yeşil alanlar, Metro ve Ankaray durak ve vagonları ile kentin görülebilir ve algılanabilir her noktası sadece tabelaların değil billboardların, tanıtım panolarının, outdoor TV olarak adlandırılan devasa ekranların işgaline terk edilmiş durumdadır. Bu tür reklam faaliyetleri o derece rahatsız edici boyutlara varmıştır ki artık kentte yaşayan yurttaşlar kaldırımlarda yürürken ya da araç kullanırken reklam gördüğünde kanal değiştiren seyirci gibi başlarını başka yönlere çevirmektedirler. Hatta bu denetimsiz reklam faaliyetleri kimi zaman trafik kazalarının oluşmasına dahi yol açabilmektedir. Bu anlamda sadece tabelalar değil kentteki tüm fiziksel reklam ve tanıtım araçlarının yönlendirileceği ve denetleneceği bir çerçevenin belirlenmesi gerekmektedir.

Ayrıca, uzun yıllardır kent amblemi üzerinde yaratılan polemikler ve tartışmalar da genel olarak Ankara kentinde bir kentsel estetik imge ve algının oluşmasını önemli ölçüde zedelemiştir. Kentte yaşayan sakinler yaşadıkları kenti simgeleyecek imgelerden yoksun yaşamakta, bu yoksunluk tabela ve reklam faaliyetleri gibi konularda duyarsızlığa yol açmaktadır. Halen daha Ankara’nın bir amblem ve simgesinin yasal olarak belirsiz durumda olması, sokak adlarının sıklıkla ve gerekçesiz biçimde değiştirilmesi, kentin meydanlarındaki heykel ve diğer estetik unsurların ortadan kaldırılması bu tür sorunları derinleştirmektedir.