|
''Arap Baharı'' yurtdışı müteahhitlere kışı yaşatıyor. Kuzey Afrika
ve Ortadoğu'da yaşanan iç karışıklıklar, Türk müteahhitlerinin yurtdışında
üstlendikleri işleri olumsuz etkiliyor. Türkiye Müteahhitler Birliği'nin (TMB)
yaptığı ''İnşaat Sektör Analizi''ne göre, özellikle Libya'da iç savaşa dönüşen
karışıklık, bu ülkede bulunan mevcut 18,4 milyar dolarlık projeyi tehdit
ediyor.
Libya'da şu an müteahhitlerin tahsil edilemeyen hak ediş alacağı 1,6 milyar
dolara ulaşırken, Libya bankalarında kalan nakit tutarları da yaklaşık 100
milyon dolar.
Türk müteahhitlerinin bu ülkede kalan makine ve ekipmanlarının değeri de
yaklaşık 1 milyar doları buluyor.
En ağır biçimde hissedildiği ülke Libya
Türk müteahhitlerinin 1972-2010 arasındaki dönemde 90 ülkede 6 bine yakın,
190 milyar dolarlık proje üstlendiği hatırlatılan analizde, ''Arap baharı'' diye
adlandırılan Kuzey Afrika ve Ortadoğu'daki gelişmelerin sektörü derinden
etkilediği kaydedildi.
2011 yılı başında Tunus'ta başlayan daha sonra Kuzey Afrika ülkeleri ile
Ortadoğu'ya yayılan ve Libya'da ise iç savaşa dönüşen yönetim karşıtı halk
ayaklanmalarına işaret edilen analizde, bu nedenle, Türk yurtdışı müteahhitlik
hizmetlerinin olumsuz yönde en ağır biçimde hissedildiği ülkenin Libya olduğuna
dikkat çekildi.
Libya'da bugüne kadar Türk müteahhitlerinin üstlenmiş oldukları işlerdeki
oransal payın yüzde 14,1 olduğu, bu sürede 27 milyar dolar tutarında 529
projenin üstlenildiği ifade edildi.
Çözüm önerileri
Libya'nın Türk inşaat sektörü için taşıdığı önemin, yaşanan krizin kısa
vadede bertaraf edilebilir olmamasının, uzun vadede ise rekabet ortamının köklü
değişikliklere sahne olacağının bilinmesinin bir yandan, ''alternatif pazar
geliştirme stratejilerini'' zorunlu kıldığı, diğer yandan da ''politik risk
sigortası'' ihtiyacının da süratle giderilmesi zorunluluğunu gündeme getirdiği
ifade edildi.
Her iki konuda da TMB ile Türk Eximbank'ının yakın bir işbirliği içinde
çalışmalarının gerektiğine işaret edilen analizde, ''Alternatif pazarlara
yönelişte Afrika'nın iç kesimleri öncelikli bölge olarak görülmekte, bu
pazarlara etkili ve hızlı biçimde nüfuz edilebilmesi için Türk Eximbank
tarafından geçmişte uygulanmış, çok başarılı sonuçlar vermiş olan ülke
kredilerinin başlatılmasında büyük yarar görülmektedir'' denildi.
Libya'daki faaliyetler
Türk müteahhitlerinin Libya'da iç karışıklığın başladığı tarih itibariyle
mevcut faaliyetleri şöyle:
''-Faaliyet halindeki Türk müteahhitlik firması sayısı: 139
-Devam eden
proje sayısı: 370
-Devam eden projelerin toplam bedeli: 18,4 milyar
dolar
-Tahsil edilemeyen hakediş alacağı: 1,6 milyar dolar
-Firmaların
Libya'da kalan makine/ekipmanlarının değeri: 919,5 milyon dolar
-Firmaların
Libya bankalarındaki paralarının toplam tutarı: 97,8 milyon dolar
-Kesin
teminat tutarı: 323 milyon dolar
-Avans teminat tutarı: 1,3 milyar
dolar.''
|
