|
Deutsche Welle Türkçe'den Selçuk
Oktay'ın haberine göre Türkiye Ekonomi
Bakanlığı’nın yılın ilk iki ayına ilişkin açıkladığı veriler, AB
ülkelerine yapılan ihracatın toplam ihracat içerisindeki payının küçülme
eğilimine girdiğini gösteriyor.
Türkiye'nin ihracatında Avrupa Birliği ülkeleri her zaman temel pazar
olmuştur. Bunun iki temel nedeni bulunuyor: Birincisi coğrafi yakınlık ve
lojistik avantajlar. İkinci neden ise Gümrük Birliği ve Türkiye’nin Avrupa
Birliği üyelik sürecinin halen devam etmesi. Bu temel unsurlar yanında Avrupa’da
bulunan Türklerin yarattığı kültürel yakınlık da, ihracatta temel pazarın Avrupa
olmasını kolaylaştıran etkenlerin başında geliyor.
Bu durum uzun yıllar boyunca Türkiye ihracatının neredeyse yarısının
Avrupa’ya yapılmasına neden oldu. Ekonomi Bakanlığı’nın verilerine göre, 2007
yılında Türkiye’nin toplam ihracatında Avrupa’nın payı yüzde 56 civarındaydı. Bu
rakam son 5 yıldaki en yüksek pay anlamına geliyor. 2007’den bu yana Türkiye
ihracatında Avrupa’nın payı belli seviyelerde gerileyerek yüzde 50 seviyesinin
altına indi. 2011’in tamamında Avrupa’ya yapılan ihracat 62 milyar dolar
olurken, toplam ihracat tutarı içerisindeki payı yüzde 46 olarak
gerçekleşti.
Gerileme 2012'de de devam etti
2012’nin ilk iki ayındaki ihracat verileri Avrupa’nın payında yaşanan
gerileme eğiliminin devam ettiğini gösteriyor. 2012’nin Ocak-Şubat ayında
Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne yaptığı ihracat toplamda 9,2 milyar dolara ulaştı.
2011’in aynı döneminde Türkiye’nin Avrupa Birliği ihracatı 9,4 milyar dolardı.
Niceliksel olarak yaşanan bu gerileme oransal olarak da bir düşüşe sebep oldu.
2011’in Ocak-Şubat döneminde Türkiye’nin Avrupa’ya yaptığı ihracat yapılan
toplam ihracatın yüzde 48’ini oluşturuyordu. 2012’nin ilk iki ayında gerçekleşen
Avrupa ihracatı ise toplam ihracatın yüzde 42’si seviyelerine geriledi.
“Yüzde 35'e kadar gerileyebilir”
İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi Rektör Yard. Prof.
Dr. Emre Alkin, 2012’nin ilk iki ayında daha da güçlenen bu gerileme
eğilimini şöyle açıklıyor:
“2000’li yılların başında Türkiye’nin Avrupa’ya yaptığı ihracatın payı yüzde
50’ler seviyesindeydi. Daha sonra Türkiye ihracatta ‘yumurtaları aynı sepete
koymamaya’ karar verdi. İhracat yaptığı pazarları artırmaya çalıştı. Bu kapsamda
Türkiye komşu ülkelerle yaptığı ihracatını artırıyor. Aynı şekilde Ortadoğu,
Kuzey Afrika ve Sahra Altı Afrika bölgelerindeki ihracat pazarlarını
geliştiriyor. Çin ve ABD gibi pazarlara yaptığı ihracat bile artış gösteriyor.
Türkiye’de artık şehirlerin ihracat stratejileri bulunuyor. Ülkede ihracatı 1
milyar doları aşan şehirler var. Gaziantep, İzmir ve tabii ki İstanbul’a yönelik
özel stratejiler bu yeni durumun ana unsurlarından birisini oluşturuyor. Bunun
yanında Avrupa’nın Gümrük Birliği kapsamında üçüncü ülkelerle yaptığı serbest
ticaret anlaşmaları konusunda Türkiye hala kırgınlık yaşıyor. AB’nin yapmış
olduğu bu tip anlaşmalara Türkiye’nin de dahil olması gerekiyor. Ben ilerleyen
dönemlerde Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne yaptığı ihracatın toplam ihracat
içerisindeki payının yüzde 35’lere kadar gerileyeceğini öngörüyorum.”
“Avrupa krizinin etkileri şimdi hissediliyor”
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Ekonomi Danışmanı Can Fuat
Gürlesel, söz konusu gelişmeyi Avrupa’daki krizin etkilerinin yeni yeni
hissedilmeye başlamasıyla açıklıyor. Gürlesel, “2011 yılında Avrupa’daki
ekonomik krizin etkisi sınırlı kaldı. Evet kriz bir risk unsuru oluşturdu ama
Avrupa’nın yaptığı ithalatta önemli sonuçlar yaratmadı. Ancak söz konusu
duraklamanın etkileri 2012 yılı başında görülmeye başlandı" diyor.
Özellikle Türkiye’nin otomotiv, elektronik gibi ana ihraç sektörlerinde
Avrupa’da bir talep daralması olduğunu söyleyen Gürlesel, Avrupa ekonomisinde
2012’nin ilk yarısında resesyon sürecinin devam edeceğini, dolayısıyla
Türkiye’nin ihracatının yine bu seviyelerde olacağını belirtiyor. 2012’nin
sonlarına doğru Avrupa’nın sınırlı da olsa bir büyüme yaşamasıyla Türkiye’nin
bölgeye yaptığı ihracatta bir rahatlama hissedileceğini dile getiren Gürlesel,
"Bunun yanında Türkiye’nin farklı coğrafyalara yönelik ihracat performansı da
dikkate alınmalı. Arap Baharı ülkeleri ihracatında bu yılın başında artış
görülmeye başlandı” diye konuşuyor.
|
