Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği'nin
(GYODER) 'Türkiye Gayrimenkul Sektörü Temel Göstergeleri
2011' ve 'Türkiye ve Dünya Gayrimenkul Sektörü 2011 4.
Çeyreği' raporları verileri, düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı.
Toplantıda konuşan GYODER Başkanı Işık Gökkaya, "İnşaat
yatırımları, toplamda 118 milyar lirayla tarihi bir rakama ulaştı. Kamu sektörü
41,5 milyar liralık harcama gerçekleştirdi. Özel sektör ise 76,5 milyar lira
toplam inşaat harcamalarıyla rekor kırdı. İnşaat sektörü, 2011'de Türk
ekonomisine yaklaşık 300 milyar lira katkıda bulundu" dedi.
NTV'nin
haberine göre, Türkiye gayrimenkul sektöründe, büyük illerin yanı sıra diğer
illerin katılımıyla büyüme ve gelişmenin giderek derinleştiğini, daha sağlıklı
ve homojen bir yapıya kavuştuğunu belirten Gökkaya; İstanbul, Ankara, İzmir
dışındaki bu illerin konut satışlarındaki paylarını yüzde 58,3 ile artırmaya
devam ettiklerini vurgulayarak, ticari gayrimenkulde yabancı girişindeki artışa
dikkat çekti.
Kredi büyüklüğü 74 milyar lirayı aştı
Konut kredilerinde geçmiş yıllardan bu yana yaşanan geleneksel hızlı
gelişmenin 2011'de devam ettiğine de işaret eden Gökkaya; ''2010 yılında 60,8
milyar lira olan kullanılan konut kredileri büyüklüğü, 2011'de 74 milyar 590
milyon lira olarak gerçekleşmiştir. 2011 verilerine göre, kullanılan konut
kredilerinin, artan hacmine karşın, kalitesinin de yükseldiği görülmüştür.
Takipteki konut kredileri büyüklüğü; 2009'da 962 milyon, 2010'da 860 milyon lira
olarak gerçekleşirken, 2011'de ise önemli bir düşüşle 659 milyon lira olmuştur''
diye konuştu. Konut kredilerinin milli gelir içindeki payında sağlıklı ve
istikrarlı artışın devam ettiğini belirten Gökkaya, 2010'da yüzde 5,53 olan
konut kredilerinin GSMH içindeki payının yüzde 0,23 arttığını ve 2011'de yüzde
5,76 olarak gerçekleştiğini aktardı.
Konut kredileri homojen büyümeyi gösteriyor
Konut alanında 3 büyük il dışındaki şehirlerin payının artmasının kullanılan
konut kredilerinin dağılımına yansıdığını da ifade eden Gökkaya; başta İstanbul
olmak üzere 3 büyük ilde, son dört yılda bu alanda daralma görülürken, diğer
illerde istikrarlı bir şekilde yükselme görüldüğünü söyledi. Gökkaya, İstanbul,
İzmir ve Ankara'nın 2008'de yüzde 60,6 olan konut kredilerindeki ortalama
payının 2009'da yüzde 59'a, 2010'da 57,4'e, 2011'de ise 56,5'e gerilediğini
ifade ederek, diğer illerin konut kredilerindeki paylarının 2008'de yüzde 39,4
oranından, 2009'da yüzde 41'e, 2010'da 42,6'ya ve 2011'de ise 43,5'e ulaştığını
belirtti.
Büyümenin en önemli göstergesi
Faizlerin yükselmesine karşın konut kredilerine ilgi artışı yaşandığını
anlatan Gökkaya, konut kredi oranlarındaki yaklaşık yüzde 0,36'lık artışa
karşın, kullanılan konut kredilerinin artmasının gayrimenkul sektörünün
büyümesinin en önemli göstergeleri arasında olduğunu söyledi.
Alınan konut yapı ruhsatları ve yapı izinlerinin küresel kriz öncesi
rakamları net bir şekilde geride bıraktığını, 2011'de 642 bin 972 adet konut
ruhsatı, 547 bin 635 adet de konut yapı izni alındığını da belirten Gökkaya;
Türkiye'de yabancıların sahip veya ortak oldukları AVM sayısının 69'a
yükseldiğini kaydederek, AVM ve ticari gayrimenkul sektörünü besleyen Türkiye
perakende harcamalarının artışına dikkati çekti:
''Toplam perakende harcamaları 2011'de toplamda 266,6 milyar dolara
ulaşmıştır. Bununla birlikte, perakende pazar zinciri içinde, 'Geleneksel
Pazar'a oranla 'Modern Pazar'ların payı da artmaya devam etmiştir. 2011'de AVM
yatırımlarının da yeniden canlandığı görülüyor. 2010'da 6 milyon 290 bin 341
metrekare olan açılan AVM kiralanabilir alan toplamı, 2011'de 1 milyon 271 bin
545 metrekare büyüyerek 7 milyon 561 bin 886 metrekareye ulaştı.''
İstanbul'da ofis yatırımları büyüyecek
İstanbul'da ofis yatırım ve stoklarının 2011'de de önceki yıllara oranla
gözle görülür şekilde artmaya devam ettiğini de belirten Gökkaya, 2011'de
İstanbul'daki ofis stokunun 2010'a oranla 340 bin 810 metrekare arttığını buna
karşın İstanbul'daki ofis stokunun, diğer önemli yabancı metropollere karşın
yetersizliğinin ilerleyen süreçte bu alanda sektörde yaşanacak gelişmenin
büyüklüğünü gösterdiğini dile getirdi.
İstanbul'da otel yatırımlarına olan ilgideki artışa da değinen Gökkaya,
2011'de hem yatak sayısının hem de doluluk oranının oteller bazında arttığını ve
kişi başı otel fiyatlarının arttığını söyledi. Yabancıların doğrudan gayrimenkul
yatırımları arttığını kaydeden Gökkaya, gayrimenkul yatırım ortaklarının net
aktif ve piyasa değerlerinin son iki yılda hızla büyüdüğünü belirtti.
Gökkaya, ''2011'de inşaat sektöründe de kaydedilen büyümeyle birlikte, inşaat
maliyetlerinde de artış yaşanmıştır. 2011'de inşaat maliyet endeksi, konutta bir
önceki yıla göre yüzde 14 artarak, 168,5 seviyesinde gerçekleşmiştir. Öte
yandan, küresel dalgalanma ortamına karşın yabancıların Türkiye'ye güveni 2011
yılında da sürmüştür. 2011'de yabancıların Türkiye mali risklerinin, 235,3
milyar dolarla 2007 ve 2008 yılları üzerinde gerçekleştiği görülmüştür''
şeklinde konuştu.
Kentsel dönüşüme dikkati çekmek amacıyla Hasköy İplik Fabrikası'nda 10-11
Mayıs'ta '12. Gayrimenkul Zirvesi'ni gerçekleştireceklerine değinen Gökkaya,
zirvede 'değişim, dönüşüm ve devamlılık' konularının esas alacağını ve yurt
dışından alanında uzman konukları ağırlayacaklarını söyledi.
Gökkaya; İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, Sermaye Piyasası Kurulu, Kalkınma
Ajansı ve GYODER ortaklığında Kalkınma Ajansı'nın belirleyeceği yerlerde road
show etkinlikleri gerçekleştireceklerini de sözlerine ekledi.
|