2009 Sanayi için Şimdiden Kayıp
2008 yılında ciddi kan kaybı yaşayan sanayi, 2009 yılına da kötü başladı. Ekonomistler ocakta sanayide çift haneli gerileme, ekonomide ise 2009'un ilk çeyreğinde ise 5 ile 6,5 arasında küçülme bekliyor. 2008'de başlayan krizin ağırlaştırılmış etkilerinin 2009'a miras kaldığını belirten ekonomistlere göre 2009 yılı kaybedildi.
/P> Sanayi dibi görünce bakanlar krizi fark
etti Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, finans boyutuyla başlayan krizin şu anda reel
sektöre yansımış durumda olduğunu belirtti. 2008 Aralık ayı verilerine göre
ciddi düşüşü gösteren sanayi üretimine ilişkin gerilemenin en fazla ihracatçı
sektörlerde olduğunu söyleyen Şimşek "Mesela, otomotiv üretimi aralık ayında
yüzde 52 civarında düşmüş. Niye? Çünkü, biz ürettiğimiz 1.2 milyon aracın yüzde
80'inini ihraç ediyoruz ve bunun önemli kısmını Avrupa'ya ihraç ediyoruz. Ama,
Avrupa çok büyük sıkıntı içinde olduğu için, talepte büyük daralma yaşandığı
için maalesef o sanayi üretimine, istihdamına olumsuz şekilde yansıyor. Burada
sadece konum Türkiye ile ilgili değil. Sanayi üretimindeki düşüşün arkasındaki
en önemli faktörlerden biri talep daralmasıdır. İkincisi, birçok sektörümüz
eylül sonrası döneme önemli stoklarla yakalandı. Talep bu kadar hızlı şekilde
daralırken, stok eritme yoluna gidildi. Ama, bu stoklar bittiği zaman üretim
tekrar hızlanacak. Dolayısıyla, onun da etkisi var." Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Türkiye'de sanayi daralmasının nedenlerini,
dışarıdan gelen talebin "azalması" olarak gösterdi. Tüzmen, "Dışarıda gelen
talep daraldığı için, biz de dış Dünyaya ihracat yaptığımız için tabii ki, o
taleplerin daralmasına karşı sanayi de kendisinin stok seviyesini azaltmak
zorunda. Üretimini kesmek zorunda kaldı" dedi. Otomotiv fabrikalarının fazla
stok olmaması için üretim kıstığını söyleyen Tüzmen "Bunlar tamamıyle
Türkiye'nin küreselleşmesiyle, dış Dünyanın talebiyle alakalı. Avrupa
Birliği'nin talebiyle ne kadar dayalı olduğunun açık göstergesi" dedi. Tüzmen,
"Yeni bir ekonomik kriz dalgasının yaşanacağına" ilişkin haberlerin
hatırlatılması üzerine şöyle konuştu: "Yeni bir dalganın olacağına dair,
Amerikan ve Avrupa piyasalarına bakıldığı zaman böyle bir beklenti ve kasılma
var. Biz hazırlıklarımızı yaptık." Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan, Aralık ayında sanayi üretiminde yüzde 17,6'lık düşüşü değerlendirirken, aralık ayının kendine özgü koşulları olduğunu belirterek, "Bu beklenen bir şeydi" dedi. TBMM'de gazetecilerin sorularını yanıtlayan Çağlayan, "Aralık ayında sanayideki yüzde 17,6'lık daralmanın nedenlerinin" sorulması üzerine, aralık ayının kendine özgü koşulları olduğunu ifade etti. Çağlayan, "Bu beklenen bir şeydi. Bunun iki nedeni var; biliyorsunuz aralıkta çok az çalışma günü vardı, ayrıca küresel krizin etkileri oldu. Sert bir düşüş oldu ama bundan sonra bu sertlikte olmaz. Bunun büyümeye menfi yansıması olur" diye konuştu. Bundan sonraki sürece ilişkin tahmininin sorulması üzerine Çağlayan, "Benim tahminime göre, 3. çeyrekten itibaren yukarıya doğru çıkış başlar. Çıkış, yavaş yavaş başlar. Öyle sanıyorum ki biz Avrupa'dan daha çabuk toparlanmaya başlarız" karşılığını verdi. |