2009 Sanayi için Şimdiden Kayıp

2008 yılında ciddi kan kaybı yaşayan sanayi, 2009 yılına da kötü başladı. Sanayi üretiminin öncü göstergesi imalat sanayiinin kapasite kullanım oranı ocakta geçen yılın aynı ayına göre 16.5 puan azalarak yüzde 63,8'e geriledi.
Aralık ayı sanayi üretiminde gözlenen yüzde 17,6'lık gerilemenin ardından ocakta kapasite kullanımındaki ciddi düşüş 2009 yılının ilk çeyreğinde de sanayi üretiminin ve ekonomide büyüme rakamlarının negatif çıkacağının habercisi oldu. Ekonomistler ocakta sanayide çift haneli gerileme, ekonomide ise 2009'un ilk çeyreğinde ise 5 ile 6,5 arasında küçülme bekliyor. 2008'de başlayan krizin ağırlaştırılmış etkilerinin 2009'a miras kaldığını belirten ekonomistlere göre 2009 yılı kaybedildi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) aralık ayı sanayi üretiminden sonra ocak ayı imalat sanayii kapasite kullanımını da dün açıkladı. TÜİK'in, imalat sanayiinde kapasite kullanım oranını ölçtüğü Aylık İmalat Sanayi Eğilim Anketi'ni ocakta 4 bin 744 işyeri yanıtladı. Anketle derlenen verilerin geçici analiz sonuçlarına göre, imalat sanayiinde 2008 Ocak ayında yüzde 80,3 olan üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanım oranı, bu yıl aynı ayda yüzde 63,8 düzeyinde kaldı. İmalat sanayiinde kapasite kullanım oranı, geçen yılın aynı ayına göre 16.5 puan azaldı.
 
Otomotivde kapasite yüzde 41,6'ya düştü

Ekimden itibaren şirketlerin üretime ara verdiği otomotiv kapasitenin en çok düştüğü sektör oldu. Ocakta da otomotiv firmaları fabrikalarını geçici süre kapatmışlardı. Otomotivde kapasite kullanım oranı geçen yıl yüzde 88,8 iken bu yıl 47.2 puan gerilemeyle yüzde 41,6 düzeyine indi.

Kapasite kullanımındaki düşüşte otomotivi 41.8 puanlık gerilemeyle büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri izledi. Sektörün kapasite kullanım oranı yüzde 82,5'ten yüzde 40,7'ye geriledi. Bu ikisi, ocak ayında kapasite kullanımının en dip noktaya indiği sektörleri oluşturdu. Yalnızca tütün ürünlerinde kapasite kullanımının arttığı ocakta diğer alt sektörlerin tümünde ise kapasite kullanım oranları 3.6 puanla 25.3 puan arasında değişen düşüşler gösterdi.

İşyerlerinin tam kapasite ile çalışmamasının en önemli nedeni olan iç pazarda talep yetersizliğinin etkisi daha da arttı. Tam kapasiteyle çalışamama nedeni olarak iç talep yetersizliğini gerekçe gösterenlerin geçen yıl ocakta yüzde 48,1 olan payı, bu yıl aynı ayda yüzde 49,8'e yükseldi. Bu veriler durgunluğun da büyük boyutlara ulaştığına işaret etti. Küresel krizin vurgudu dış pazarda talep yetersizliğinin etkisi ise daha da hızlı artarak yüzde 19,6'dan yüzde 28,5'e yükseldi.
İşyerlerinde şubat ayında ise üretim miktarının yüzde 1,2 azalacağı bekleniyor. Ocak ayı satış miktarı yüzde 4,9 azalırken şubatta yüzde 1,2 azalış beklentisi saptandı.