Danimarka’nın başkenti Kopenhag’daki İklim Zirvesi’nin kilit ülkelerinden Çin’in, küresel ısınmaya yol açan sera gazlarının atmosfere bırakılmasını sınırlandıran yeni önlemleri öngören bir anlaşmaya ulaşılmasını mümkün görmediğini diğer heyetlere bildirmesi şok etkisi yarattı. Reuters’a bilgi veren kaynaklara göre Çin heyeti Kopenhag’daki müzakerelerde diğer heyetlere, anlaşmaya varma olasılığının bulunmadığını bildirdi. Atmosfere en fazla sera gazı bırakan ülkeler arasında yer almasından dolayı Çin, anlaşmaya varılabilmesi için kilit öneme sahip ülkeler arasında bulunuyor.
Çin, zirve sonunda anlaşma yerine, “bir tür kısa, siyasal deklarasyon yayımlanmasını” önerdi. Kaynaklar, önerilen bildiriyle ilgili ayrıntı vermedi. Çin, konferans başkanı Danimarka’ya dün gece, zirvede “gelişmekte olan ülkeler” grubunda yer aldığını bildirdi. Zengin ülkelerin sera gazı salınımını sınırlandırması konusunda daha fazla taahhüdün altına girmeleri beklentisindeki gelişmekte olan ülkeler grubunun, önceki günkü teknik görüşmelere katılmaması nedeniyle zirve öncesi düzenlenen konferansın çalışmaları neredeyse durma noktasına geldi.
Gözler Obama’da
Heyetlerin, bir anlaşmaya varılması konusunda çaba gösterdikleri, tıkanıklığı aşma konusunda ABD Başkanı Barack Obama’nın sunacağı önerilerin önemli olacağı belirtildi. Danimarka, konferansta sunulmuş ve karmaşık yapılara sahip anlaşma taslaklarını sadeleştirerek ortaklaştırmaya çalışıyor. Danimarka, bu amaçla taslaklar üzerinde çalışacak küçük çalışma ve müzakere grupları oluşturulmasını istedi ancak Çin, Danimarka’nın böyle bir girişime yetkili olmadığını belirterek buna da karşı çıktı.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, teknoloji ve gaz salımı hedefleri konusunda “daha fazla samimi” olmaları gerektiğini söyledi. ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ise “Halen atmosfere gaz salımı konusunda dünya birincisi olduğunu tahmin ettiğim Çin’in şeffaf olmaması durumunda, ilan ettiğim mali veya finansal konulardaki vaatlerimize bağlı kalmayı düşünmek çok zor” dedi.
Clinton, daha önce yaptığı bir açıklamada, yoksul ülkelere iklim sorunları ile mücadele konusunda mali finansman sağlamak için 2020’ye kadar her yıl 100 milyar dolar yardım yapmaya hazır olduklarını bildirmişti. Ancak Clinton bu yardımın zirvede anlaşmaya varılması koşuluna bağlı olduğunu belirtmişti.
Bugün sona erecek
Zirvede anlaşma sağlanması durumunda 2012’de süresi dolacak olan Kyoto Protokolü yerine geçecek yeni iklim anlaşmasının imzalanması öngörülüyor. BM İklim Zirvesi, bugün sona erecek.
400
Karbon emisyonunu sınırlandırmak için Dünya Bankası’nın tahminlerine göre küresel ölçekte enerji altyapısına yıllık 400 milyar dolarlık yatırım yapılması gerekiyor. Ancak başta karbon salınımında bir numara olan Çin olmak üzere, gelişmekte olan ülkeler kalkınmalarını tamamlamadıkları gerekçesiyle ciddi yaptırımlarla kendilerini bağlamaktan kaçınırken sanayileşmiş ülkelerin daha fazla sorumluluk alması gerektiğini savunuyor.
Gül, küresel mesajlar verdi
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, BM İklim Zirvesi’nde dün yaptığı konuşmada, küresel sorunların küresel çözümler gerektirdiğini söyledi ve ortak hareket etmenin önemine vurgu yaptı. Gül, Türkiye’nin bu husustaki etkilenme açısından en hassas bölgelerden birinde bulunduğunu belirtirken, Türkiye’nin iklim değişikliği için yaptığı çalışmalarında mali desteğe olan ihtiyacını da dile getirdi. Dünya kamuoyuna da çağrıda bulunan Gül, yapılacak olası bir anlaşmanın hiçbir ülkeye ayrıcalık tanımaması gerektiğini belirtti. Gül dün Lübnan Başbakanı Hariri ve İran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad’la ayrı ayrı görüştü. Gül’ün İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres’le görüşmesi bekleniyor.