Gaziantep'teki Zeugma Antik Kenti'ndeki Dionysos ve Danea villaları, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın gelecek hafta başlatacağı kazıyla gün ışığına çıkarılıp korumaya alınacak.
Bakanlar Kurulu kararı doğrultusunda Zeugma Arkeoloji Projesi kapsamında gerçekleştirilecek kazılara başkanlık edecek olan Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kutalmış Gençay, 25 kişilik ekiple 23 Haziran'da çalışmaya başlayacaklarını belirtti.
Doç. Dr. Gençay, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç'un da katılacağı törenle başlayacak Zeugma Arkeoloji Projesi kapsamında bu yıl gerçekleştirmeyi planladıkları çalışmanın, 15 Ekim 2005'e kadar süreceğini bildirdi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın tahsis ettiği ödenekle yürütülecek olan proje için 10 yıllık çalışma planı hazırladıklarını ifade eden Doç. Dr. Gençay, şöyle devam etti:
''Zeugma Antik Kenti'nde, uzun vadeli, planlı ve programlı bir çalışma yürüteceğiz. Bu yıl yapmayı planladığımız çalışmayla geçmiş yıllarda Gaziantep Arkeoloji Müzesi'nin yaptığı kazılarda ortaya çıkarılan Dionysos ve Danea villalarını tüm eklentileriyle birlikte gün ışığına çıkaracağız. Kazılar sırasında ya da sonrasında restorasyon ve konservasyon çalışması yapacağız.''
Doç. Dr. Gençay, geçmiş yıllarda Zeugma Antik Kenti'nde kazılarda görev almış yabancı bilim adamlarını da çalışmalara destek vermeye davet ettiklerini söyledi.
ZEUGMA'DA GEÇMİŞTE YAPILAN ÇALIŞMALAR
Zeugma Antik Kenti'ni M.Ö. 300 yılında Büyük İskender'in generallerinden Selevkos Nikator kurdu. Nikator, kente, kendi adıyla Fırat'ın adını birleştirip Selevkia Euphrates (Fırat'ın Silifkesi) adını verdi.
Selevkos Euphrates, M.Ö. 1. yüzyılda Roma hakimiyetine girdi. Bu değişimle birlikte kentin adı ''köprü'', ''geçit'' anlamına gelen Zeugma oldu ve kent tüm dünyada bu adıyla tanındı.
Yaklaşık 80 bin nüfusuyla dönemin en büyük kentlerinden biri olan Zeugma Antik Kenti'nde ilk bilimsel çalışmayı yüzey araştırması biçiminde 1973'te Jörg Wagner, ilk bilimsel kazıyı ise 1987 yılında Gaziantep Müzesi yaptı. Bu kazıda, kaçakçılardan arta kalan çok sayıda heykele ulaşıldı.
Gaziantep Müze Müdürlüğü, tarafından yörede 1992 yılında gerçekleştirilen kazıda, kaçakçıların ulaştığı ancak götüremediği Dionysos ve Ariadne'nin düğünü sahneli taban mozaiği kurtarıldı.
Gaziantep Müzesi kazıları, 1993 ve 1994 yıllarında, su tehdidi nedeniyle hızlandırdı. Bu kazılarla yörede 1955 yılından bu yana yapılan kaçak kazılardan arta kalan eserlerin kurtarılması hedeflendi.
Kurtarma kazılarına, 1993 yılında West Avustralya Üniversitesi'nden gelen bir arkeoloji ekibi de katıldı. Zeugma Antik Kenti'nde, 1996-1999 yıllarında, Fransa Nantes Üniversitesi'nden Catherine Abadi Reynal ile Gaziantep Müzesi birlikte kurtarma kazıları gerçekleştirdi. Günümüzde Zeugma Antik Kenti'nin simgesi olan ''Çingene Kızı'' mozaiğine, bu kazılar sırasında ulaşıldı.
Zeugma Antik Kenti'ndeki kurtarma kazıları, 2000 yılında tamamlandı. Sonraki yıllarda kurtarma kazılarında elde edilen eserlerin restorasyonu ve konservasyonuna ilişkin çalışmalar yürütüldü. Ancak Gaziantep Müze Müdürlüğü İl Özel İdare Müdürlüğü'nün sağladığı katkıyla antik kentte sonraki yıllarda da kazı yapmaya devam etti.
Zeugma'dan kurtarılan Mars heykeli, mühür koleksiyonu, mozaikler, duvar resimleri ve diğer eserler, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 23 Haziran'daki Gaziantep programı kapsamında hizmete açacağı ek müzede sergilenecek.