Irak asıllı İngiliz vatandaşı mimar Zaha Hadid, 2004 Pritzker Mimarlık Ödülü'ne değer bulunurken 26 yıldır verilmekte olan ödülü alan ilk kadın oldu.
53 yaşındaki Hadid, son yıllarda dünya çapında en çok dikkat çeken mimarlardan biri. Kısa bir süre önce Cincinnati'deki Rosenthal Çağdaş Sanat Merkezi projesini tamamlayan Hadid, şu sıralarda Oklahoma, Bartlesville'de Frank Lloyd Wright'ın mevcut yapısıyla birlikte yer alacak olan Price Tower Sanat Merkezi üzerinde çalışıyor.
Hadid'in tanınmış öteki projeleri arasında Vitra Mobilya Firması için Weil am Rhein-Almanya'da yaptığı yangın istasyonu, Leipzig'deki BMW Binası, Wolfsburg'daki Bilim Merkezi, Roma'daki Ulusal Çağdaş Sanat Merkezi, Bilbao Master Planı, Tayvan'daki Taichung Guggenheim Müzesi ve Napoli Hızlı Tren İstasyonu ile Montpellier'deki yeni arşiv, kütüphane ve spor merkezi yer alıyor.
Pritzker Mimarlık Ödülü'nün kurucusu Hyatt Vakfı Başkanı Thomas J. Pritzker, jürinin kararını açıklarken jürinin ilk kez bir kadını ödüllendirmiş olmasından mutluluk duyduklarını; Hadid'in yapılarının sayısının göreceli olarak azlığına karşın büyük ses getirdiğini, enerjisinin ve fikirlerinin gelecek için büyük umut vaat ettiğini söyledi.
Jüri Başkanı Lord Rothschild ise, "Zaha Hadid, kuramsal ve akademik çalışmalarıyla birlikte mimari uygulamalarında Modernizm'e olan bağlılığından sapmamaktadır. Her zaman yeni buluşlarla mevcut tipolojiden uzaklaşmış ve yapıların geometrisini değiştirmiştir. Londra'daki Architectural Association'da, dördüncü yılında Rem Koolhaas'ın öğrencisi olarak mezuniyet projesi 'Maleviç'in Tektoniği' idi. Thames nehri kıyısındaki Hungerford Köprüsü'ne süprematist formlardan yola çıkarak bir otel çizmişti. Bu yıl ödülün Maleviç'in yaşadığı ve çalıştığı yer olan St. Petersburg'da verilecek olması da mutlu bir rastlantı" dedi.
Bir başka jüri üyesi ve mimarlık eleştirmeni Ada Louise Huxtable ise, "Zaha Hadid, günümüz mimarlık sanatının en yetenekli uygulamacılarından biridir. İlk çizimlerinden ve maketlerinden yeni yapılarına ve sürmekte olan projelerine kadar hepsinde, mekânı görüş ve hissetme biçimimizi değiştiren sürekli olarak özgün ve güçlü bir kişisel vizyon vardır. Hadid'in parçalanmış geometrisi ve akıcı hareketliliği soyut, dinamik bir güzellikten çok daha fazlasını sağlamaktadır; bu, içinde yaşadığımız dünyayı keşfeden ve ifade eden bir yapıtlar bütünüdür" diyerek görüşlerini açıkladı.
1950 yılında Bağdat'ta doğan Zaha Hadid, 1977'de Architectural Association'dan (AA) mezun oldu. Office for Metropolitan Architecture'da yer aldı; aynı zamanda AA'da Rem Koolhaas ve Elia Zenghelis ile birlikte ders vermeye başladı. 1987'de AA'daki kendi stüdyosunun başına geçti. Hadid, akademik çalışmalarını halen dünyanın çeşitli üniversitelerinde sürdürüyor.
Zaha Hadid, 1983'te kazandığı ilk yarışma olan Hong Kong'daki "The Peak Club" ile geniş çevrelerce tanındı. Ardından Berlin, Kufurstendamm (1986), Düsseldorf Sanat ve Medya Merkezi (1989) ve Cardiff Bay Opera Binası (1994) için açılan yarışmalardaki birincilik ödülleriyle ününü pekiştirdi.
Hadid'in resimleri ve çizimleri ilk kez 1983'te AA'da düzenlenen bir sergide uluslararası arenaya çıktı. New York Guggenheim Müzesi, Tokyo GA Galeri, New York Modern Sanat Müzesi gibi çeşitli önemli kurumlarda sergiler açtı. Yapıtlarından bir bölümü New York Modern Sanat Müzesi, Frankfurt'taki Alman Mimarlık Müzesi gibi kurumların sürekli koleksiyonlarında yer alıyor.
Zaha Hadid'e ödülü 31 Mayıs günü St. Petersburg'da Hermitage Müzesi'nde verilecek.