İstanbul'da son yıllarda büyük artış gösteren konut, işyeri ve gökdelen inşaatları, zaten sorunlu olan altyapısı sistemini zorlamaya başladı. Uzmanlara göre, plansız yapılaşmanın bu hızla devam etmesi halinde, özellikle gökdelen inşaatlarının yoğunlaştığı Maslak, Kâğıthane, Levent ve Beşiktaş gibi semtlerdeki kanalizasyon ve elektrik sistemleri iflas edecek. Sadece servis araçları kilometrelerce uzayan kuyruklar oluşturacak, elektrikli aletler zarar görecek. Trafikte çözümsüz sorunlar yaşanacak. Şehir Plancıları Odası üyesi Ali Rıza Nurhan'ın ifadesiyle, "Maslak'taki gökdelenlerde yaşayanlar aynı anda tuvalete girip sifonu çekerse, çevredeki kanalizasyon boruları patlayabilecek"...
Metro da yetmeyecek
İstanbul'un uluslararası şirketlerin gözdesi haline gelmesi ve mortgate yasası beklentisi, şehri büyük bir şantiyeye çevirdi. Ancak uzmanlara göre, her geçen gün içinden çıkılmaz hale gelen trafik sıkışıklığının en önemli nedenlerinden biri de bu plansız yapılaşma.
Özellikle Maslak ve çevresinde şu anda boş olan parsellerin dolması halinde büyük sıkıntı yaşanacağını söyleyen Nurhan, "Altyapı çökeceği için şirketler buradan gitmek zorunda kalacak. Altyapı sorunları çözülürse, bu kez trafik içinden çıkılmaz bir hale gelecek. Bölgede metro hattı var, ama Dubai kulelerinin yapılması halinde sadece bu kulelerin barındıracağı insanlar, metroyu dolduracak. Altyapı bu kadar yoğunluğu kaldırmıyor. Gelecekte de iflası kaçınılmaz. Bazı yerel yönetimlerde bölgeleri gelişsin diye bu projelere onay veriyor" diyor.
Elektrikli aletler bozulur
Elektrik Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Erol Celepsoy da, İstanbul'da 1980'li yıllardan bu yana elektrik altyapısında hiçbir ciddi yatırım yapılmadığını ve elaman tahsis edilmediğini söylüyor: "Bu nedenle sorunlar yaşanıyor. Bugün evlerdeki ampuller yanıyorsa tesadüfendir. Önlem alınmaması halinde, elektrikli ev eşyalarının kullanılmasında bile sıkıntılar yaşanabilir."
'Nüfus 17 milyonu aşarsa her şey biter'
İSKİ Genel Müdürü Dursun Ali Çodur ise, İstanbul genelinde 2040 yılına kadar su sorunu yaşanmayacağını, ancak yoğun bölgelerde planlarda değişiklik yapılırsa altyapı sorunlarının meydana gelebileceğini söylüyor:
"Bize bir bölgenin nihai imar planlarına göre taşıyacağı nüfusu verirlerse zorlanmayız. Ama bir bölgede 4 katlı bina olacak, nüfusu da şu kadar olacak diyorlar. Siz birdenbire bunu sekiz kata çıkarır ve bunu da iki sene içinde yaparsanız, altyapıda çok ciddi sorunlar yaşanır. Maslak'taki imar planları eski imar planları. Onlara ilave katlar, yükler üst üste gelirse altyapının da yenilenmesi gerekir. İstanbul'un toplam nüfusunun 16-17 milyonu geçmemesi lazım. Geçerse her şey problem olur. Bu şehir bu yükü taşımaz, önce havzaları kaybederiz."
Hayat yolda geçecek!
Uzmanlara göre İstanbul'un aşırı yoğunlaşan bölgelerini bekleyen olası sorunlardan bazıları şunlar:
Dubai kuleleri de gelirse...
- Maslak bölgesinde sadece Dubai kuleleri projesi gerçekleşmesi durumunda bile bölgeye 250 bin yeni insan ve en az 30 bin servis aracı girecek. Bu araçlar arka arkaya dizildiğinde 300 kilometrelik bir kuyruk oluşturacak. Bu kuyruğun yaratacağı trafik sorununun nasıl çözüleceği ise meçhul.
- Yeni işyerleri nedeniyle yeni otobüs ve minibüs ihtiyacı doğacak. Bunların nerede depolanacağı ayrı sorun. 30 bin servis aracı, 450 bin metrekarelik alanı kaplıyor. Bu da yaklaşık 400 futbol sahası büyüklüğünde alana ihtiyaç duyulacağı anlamına geliyor. Ara sokaklar bile servis istilası altında kalabilir.
- Yüksek binalarda çok yoğun nüfus yaşayacağı için kanalizasyon giderlerinde bile sorun yaşanabilir.
- Bölgedeki aşırı elektrik enerjisi ihtiyacı nedeniyle enerji farklılığı yaşanabilir, trafolar yetersiz kalıp, elektrikli cihazlar bozulabilir.
2010'da 3.6 milyon araç
- Şu anda 1.6 milyon olan İstanbul'daki otomobil sayısının 2010'da 2.2, 2023'te 3.6 milyona çıkacağı tahmin ediliyor. İstanbul'da her gün ortalama 640 motorlu araç trafiğe kaydoluyor.
- İstanbul Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi'nin verilerine göre, İstanbul'da toplam 705 kilometre yol var. Bunun 232 kilometresi otoyol. Kısacası araç sayısı bu hızla artar ve yeni yollar yapılmazsa araçlar için hareket edecek alan kalmayacak.