Monsa'nın Architectural Houses serisinden "Town Houses" kent içinde yaşantının geçtiğimiz yıllarda nasıl yorumlanmaya başladığı üzerine düşündürtüyor.
"Town house", temel olarak bölme duvarı ile birbirinden ayrılmış cepheli evler için kullanılan bir tanım. Ve aynı zamanda kendisi, Antonio Corcuera Aranguiz'in bu konut tipi üzerine derlediği kitabın adı. Kentsel hayatın içinde, bazen her şeyi yıkıp, baştan yapmak mümkün olmuyor. Bazen gerekmiyor da.
Başka bir deyişle, "kent evi" öyle bir mekan ki, ne kadarı yıkılırsa yıkılsın sonuçta yine aynı hacmin içine inşa edilecek. Yıkmak ile düzenlemek arasında ayrımın ortadan kalktığı bir yapı türü.
Bu öyle ya da böyle bir kısıtlama. Ancak, yıkmak kavramının içini ele veren de bir kısıtlama. Yıkmak, yıkılmış yapının yokluğu ile bile bir yandan anımsatmaz mı eskiyi. Sıfırdan, yepyeni bir şey kurmak, pek mümkün değildir. Bellek, her şeye siner, kabullenilmese bile.
Ama bu, eskiyi orasından burasından düzeltmek ile yeni içeriklerin ardında koşmak aynı şeydir anlamına gelmez. "Kent evi"nde hacim kısıtlamasına ister istemez sadık kalarak yeninin ardında olmaksa ne kadar mümkündür?
"Town Houses", bu sorunun cevabını arıyor.
Taa orta çağdan beri kullanılıyormuş bölme duvarla ayrılmış konutlar. Pompeii'den mağara kalıntılarına kadar geri gidilebilir. Ancak modern kentle birlikte günümüzde sokak boyunca sıralanmış bitişik cepheli konutlara rastlamaya ya da bugünkü özellikleriyle rastlamaya başlıyoruz. Zaten kitap da, yakın zamanda yapılmış kent evleri üzerine. Başka deyişle, adlandırmadan da anlaşılacağı üzere kentsel bir konut tipi town house.
20. yüzyılda ise 90'lara kadar, kent evi, geçmişin bir parçası sayılageldi ve mimari bağlamda fazla önemsenmedi.
Ancak günümüzde yeniden ilgi merkezi haline gelmiş durumda. Kitapta yakın zamanda yapılmış kent evleri ele alınıyor. Varolan kısıtlamaları yaratıcı çözümlerle aşmış çeşitli yapılar göze çarpıyor. İki paralel duvar arasında bir olasılıklar dünyasının açıldığını belirtiyor Aranguiz. Işık oyunları, merdivenin gücünü anımsatan tasarımlar, sokakla ilişkiye getirilen yorumlar, saklı bahçeler... Tamamen kentsel ve özgün bir yaşam tarzı önerilyor. Dünyanın çok farklı bölgelerinden farklı yaklaşımlar, kent evinin günümüz kentlerin kazandığı önemi ve değeri gözler önüne seriyor.
Efe Duyan
Kitabı satın almak için tıklayınız.