Yerel Yönetimlerde Sosyal Bütçeyi İzleme Rehberi



TESEV'in yürüttüğü 'Yerel Yönetimlerde Sosyal Bütçeyi İzleme Rehberi' projesi, Ekonomi Muhabirleri Derneğinin Midas Otel'de düzenlediği sohbet toplantısında tanıtıldı. Proje sonuçları, belediyelerin her zaman ihtiyaçları oranında sosyal harcama yapmadığını ortaya koydu. Kocaeli, Bursa, Denizli, Diyarbakır ve Kadıköy'ün pilot olarak belirlendiği proje sonuçlarına göre, yerel yönetimlerin sosyal harcamaları büyük farklılıklar gösteriyor.

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesinin 2009 yılında kaynaklarının yüzde 15,7'sini sosyal harcamalara ayırdı. Marmara Bölgesi'ne iç göçün etkilerinin İstanbul'dan sonra en çok gözlemlendiği Kocaeli, Bursa gibi illerde yerel yönetim sosyal harcamaları, Kadıköy'e oranla daha az gerçekleşti. Diyarbakır'ın 2007-2009 yılları arasında sosyal harcamalarının ortalaması, toplam bütçesinin yüzde 8,9'u olurken, bu oran Kocaeli'de yüzde 3,2, Bursa'da yüzde 3,7 ve Kadıköy'de yüzde 7,2 oranında gerçekleşti. Denizli, sosyo-ekonomik durumu iyi olan bir il olarak en az sosyal harcama yapan yerel yönetim olarak dikkati çekti.
    
Yerel yönetimlerin kişi başı sosyal harcamaları da büyük farklılıklar gösterdi. Belediye bütçeleri arasındaki büyük farklara rağmen kişi başına düşen sosyal harcamaların, kentlerin zenginliğiyle orantısının olmadığı ortaya çıktı. Diyarbakır ve Kadıköy belediyeleri, bütçe büyüklüklerine göre daha fazla sosyal harcama yapan yerel yönetimler olurken, Denizli ve Bursa belediyeleri sosyal harcamaya daha az pay ayırdı. Kocaeli Belediyesinin, Kadıköy Belediyesine göre daha az kişi başı sosyal harcama gerçekleştirdi.
    
Hesap verilebilirliğin önemi
    
TESEV Proje Yönetim Koordinatörü Fikret Toksöz, toplantıda yaptığı konuşmada, yönetişimde hesap verilebilirliğin önemine değinerek, ''Yönetişimde hesap verilebilirlik yoksa orada her türlü kötülük olur. Yunanistan'ın asıl batma sebebi budur'' dedi. Birleşmiş Milletlerin hedefleri arasında öncelikle yoksulluğun azaltılması, kadının statüsünün geliştirilmesi ve demokratik yönetişimin geliştirilmesi olduğunu hatırlatan Toksöz, yoksulluğun küreselleşmeyle gelişmiş ülkelerin de sorunu olduğunun ortaya çıktığını kaydetti. Yoksulluğun çaresinin sosyal politikalar olduğunu belirten Toksöz, Türkiye'nin son yıllarda bu konuda önemli adımlar attığını, fonlar oluşturduğunu ifade etti. Toksöz, TESEV'in bu projesinin örnek oluşturduğunu, İçişleri Bakanlığının AB'nin desteğiyle 26 ilde bütçe analizleri gerçekleştireceğini bildirdi.