YEKA İhalesi Neler Getiriyor?



Hürriyet'ten Merve Erdil'in haberine göre, ihaleyi kazanan firma, Konya Karapınar’da 500 megavat (MW)/yıl kapasiteli fotovoltaik güneş modülü üretim fabrikası ve Ar-Ge merkezi kuracak, ayrıca 1000 MW kurulu güce sahip bir güneş santralı inşa edecek. Firmaya, 15 yıl boyunca, kWh başına elektrik üretimi için 6.99 dolar sent ödenecek.

İhale, ülkemizde güneş enerjisi üretimi için bugüne kadar yapılan en büyük girişim. Kurulacak olan bin MW’lık güneş santralı, Türkiye’nin ilk büyük ölçekli lisanslı güneş santralı olacak. Türkiye’nin yenilenebilir enerji potansiyelini harekete geçirebilmesi için önemli bir adım atılmış olacak.

Güneş modülleri Türkiye’de üretilecek, dışa bağımlılığımız azalacak.

İhale sonucunda Konya Karaman’da kurulacak tesis içerisinde yıllık 500 MW kapasiteli bir fotovoltaik güneş modülü üretim fabrikası da yer alacak. Böylelikle, güneş enerjisinden yararlanmak için gerekli olan tüm ekipman, Türkiye’de üretilebilecek. İhale, bu özelliğiyle, ülkemizin başta doğalgaz olmak üzere fosil yakıt ithalatı kaynaklı cari açığının azaltılması için de çok önemli bir adım niteliği taşıyor.

Fabrika ilk iki yıl grubun kuracağı kendi santrallarına hizmet edecek. Ancak üçüncü yıldan itibaren üretilen paneller Türkiye ve dünyada kendilerine pazar bulmak zorunda. Sektör uzmanlarına göre, üretimle ilgili asıl heyecanlı kısım o zaman başlayacak çünkü serbest rekabete girecekler.

Yerli üretimin önünü açan bu ihale aynı zamanda, yerli güneş enerjisi sanayinin gelişimi ve yeni istihdam fırsatlarının oluşması için zemin hazırlayacak.

Bu ihalenin temel amacı Türkiye’de güneş hücrelerinin üretimi. İhalede çıkan fiyatı değerlendiren sektör temsilcileri, “Bu yönüyle fiyatlar normal keza Türkiye’de ilk defa yerli hücre üretiminin yapılmasının önü açılmış oluyor” yorumunu yapıyor.

İhaleyi kazanan konsorsiyum ayrıca, 15 yıl süreyle zorunlu olarak Ar-Ge çalışmaları yapacak. Her yıl en az 10 milyon dolar Ar-Ge harcaması yapılması gerekiyor. Ayrıca Ar-Ge çalışanlarının yüzde 80’i Türk olacak ve bir Türk üniversitesi ile çalışılmak zorunda.

Sektör temsilcilerine göre, dünyada son yıllarda yapılan güneş enerjisi üretimi ihalelerine bakıldığında, fiyatlar giderek düşüyor. En son Şili’de yapılan ihalede, dünyanın en düşük elektrik üretim fiyatına ulaşıldı. Bu ihaleye göre, kilovat saat başına 2.91 dolar sent bedel ile elektrik üretimi yapılacak. Türkiye’deki YEKA (Yenilenebilir Kaynak Alanı) modeline yönelik ise “Ülkemize özgü bir model olduğu için, küresel fiyatlar ile doğrudan karşılaştırmak zor ancak daha sonra yapılacak olan sadece elektrik üretimine yönelik lisans ihalelerinde daha düşük fiyatlar ortaya çıkabilir. Aslında, doğrudan hücre üretimi ve Ar-Ge faaliyetleri gibi unsurların maliyetlerini çıkardığında, bu ihalede elektrik üretim kısmının fiyatı 3.5–4 dolar sent olarak hesaplanabilir. Bunu göz önünde bulundurduğu-muzda, bu ihale, gayet makul, küresel piyasalara uygun bir fiyata gerçekleşti diyebiliriz” yorumu yapılıyor.