Türkiye’nin ilk nükleer santralının yapımı için açılan ihalede değerlendirme sürerken, bundan sonraki ihalede nükleer ile ilgilenen grupların ısrarla üzerinde durduğu kamunun da payının olması alternatifi üzerinde duruluyor. Reuters’a bilgi veren Enerji Bakanlığı’ndan bir yetkili, “Kamunun nükleer santral yapımında kısmen de olsa içinde bulunması ve mali yüklerinin azaltılması önemli bir adım olabilir. Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı ile bunun üzerinde değerlendirme yapıyoruz. Tarife yoluyla uzun yıllar vereceğiniz farkları belki yatırım süresi içinde azaltma imkanı olabilir” şeklinde konuştu.
Şirketler kamuyu istiyor
Akenerji’nin Çek ortağı Cez Grubu Yönetim Kurulu Başkanı ve aynı zamanda CEO’su olan Martin Roman, geçen hafta düzenlenen bir toplantıda nükleer enerji konusunda çok tecrübeli olduklarının altını çizip bu yatırımda kamu yapının önemine dikkat çekmişti. Roman, “Nükleer, enerji üretimi açısından Türkiye’nin dışa bağımlılığını ortadan kaldıracaktır. Ve halen altı nükleer santralimiz bulunuyor. Bu konuda çeklerin çok tecrübesi var. Nükleer santral kurmak oldukça uzun vadeli ve maliyetli. Bu tamamen hükümetin kara vereceği ihale koşullarına süreci nasıl organize edeceğine bağlı. Bu yüzden biz hükümetin de yatırımlara katılmasını önemli buluyoruz” demişti.
Aynı toplantıda Akkök Şirketler Grubu İcra Kurulu Başkanı ve CEO’su Mehmet Ali Berkman ise ‘Cez ile Türkiye’de nükleer santrala yatırım yapmayı düşünüyor musunuz’ sorusuna şu yanıtı vermişti: “Nükleer santral 80-100 yıllık bir yatırım. Ve bu konuda yatırımın devamlılığı önemli. Hükümetler gidebilir ama oluşturulan hukuki altyapı sayesinde verilen sözlere sadık kalınması lazım. Finansman hakimlik gibi konular büyük önem taşıyor. Yani bu konuda kalıcı hükümet politikalarına ve yasal düzenlemelere büyük ihtiyaç var. Nükleer santrala olan ilgimizi bunlar belirleyecek.”
Rapor bu hafta gelecek
Öte yandan, Türkiye Elektrik Ticaret A.Ş. (TETAŞ) tarafından açılan ve Rus-Türk ortaklığı Atomstroyexport-Inter RAO-Park Teknik’ten oluşan konsorsiyumunun tek katılımcı olduğu nükleer santral ihalesine ilişkin komisyon raporunun bu hafta Enerji Bakanlığı’na gelmesi bekleniyor. Bir başka yetkili, ihalede TETAŞ’ın değerlendirmesinin devam ettğini ve bu hafta Enerji Bakanlığı’na sunulabileceğini ifade ederek, “Ardından sonuçlar karar için Bakanlar Kurulu’na sunulacak. Bu ihalenin gecikmeden sonuçlanması hedefleniyor” dedi.
Dört reaktör yapılacak
Türkiye’nin ilk nükleer santrali için 19 Ocak’taki ihalede verdiği 21.16 kWh/sentlik teklifi yüksek bulunan konsorsiyum, fiyatını kWh başına 15.3-13.4 sent aralığına düşüren yeni teklifini TETAŞ’a sunmuştu. Yüksek fiyattan teklif verdiği için bazı enerji analistleri tarafından eleştirilen konsorsiyum, Mersin Akkuyu’da her biri 1,200 Megawatt (MW) gücünde olacak toplam 4 reaktör yapmayı planlıyor.