General Electric'in (GE) 300 kw ile 4 mw arasında küçük ölçekli gaz motorları üreten Jenbacher fabrikasının CEO'su Prady Iyyanki, büyük potansiyel taşıyan Türkiye'de yatırım yapmak için yenilenebilir enerji yasasını beklediklerini söyledi. "Türkiye 2012'ye kadar enerjiye 45 milyar dolarlık yatırım yapacak ve biz de bu yatırımlardan pay almak istiyoruz. Türkiye'de en çok beklediğimiz konu yenilenebilir enerji yasası ve enerji ile ilgili diğer yasal altyapınını tamamlanması. Buna göre önümüzü görebileceğiz" diyen Iyyanki yasanın geçmesi halinde iş modellerinin büyük oranda şekilleneceğini belirtti.
'Kapasitemizi artıracağız'
Türkiye'ye bugüne kadar 100 megawattlık 80 adet gaz motoru verdiklerini kaydeden Iyyanki Türkiye'de kısa vadede bu tür elektrik jeneratörleri için bir yatırım düşünmediklerini ancak hizmet kapasitelerini artıracaklarını söyledi. Iyyanki, "Uzun vadede yatırım kararı pazarın büyüklüğüne bağlı. Ancak muhakkak servis ve hizmetler için kapasitemizi artırmamız gerekiyor" dedi. Prady Iyyanki, dünyada artık elektrik üretiminin desantralize olduğunu ve bağımsız özel yatırımcıların kendi elektriğini üreterek devlete de sattığını, trendin bu yönde olduğunu dile getirdi. Müşterileri arasında Alman enerji devi EON'un da veya 500 kw'lık küçük bigogaz üniteleri çalıştıran çiftçilerin de bulunduğunu belirten Iyyanki sözlerini şöyle sürdürdü:
"Lukoil ve Shell gibi petrol devleri de bulunuyor. Müşterilerimizin önemli bir bölümü endüstriyel altyapısı olan kuruluşlar. Büyük petrol şirketleri de petrol çıkardıkları kuyuların yanında petrol gazını elektriğe çevirmek için bu sistemleri kullanıyor. Örneğin Rusya'da 100'e yakın ünitemiz var. Değişik petrol şirketleri bunu işletiyor. Aynı şekilde Kolombiya'da da birçok ünitemiz bulunuyor."
Yasal altyapı bakımından en kolay Batı Avrupa'da çalıştıklarını ifade eden Iyyanki, "Çünkü oradaki yasal altyapı oldukça gelişmiş. 20 - 20 - 20 hedefi de bizim işlerimizi kolaylaştırıyor. Türkiye'de de önemli bir gelişme bekliyoruz. Tabii yasada bu iş modelinin başarılı olması için enerji ve elektrik üretiminin destantralize edilmesinin amaçlanması gerekiyor" diye konuştu.
Tek merkezden takip masa başında çözüm
GE'nin Jenbacher tesisindeki en önemli uygulamalardan biri ise dünyanın değişik yerlerindeki 1800 motorun tek bir merkezden bilgisayarlarla takip edilebiliyor olması. Bu sayede problemler yüzde 80 oranında masa başından çözülebiliyor.
'İstanbul Belediyesi ile ortak proje yaptık'
İstanbul'da belediye ile ortak 35 megawattlık bir proje yapıldı. Burada 4 x 12 adet elektrik üreticici türbin kullanıldı. Hadımköy'deki bu tesiste yılda 90 bin tonluk karbon kredisi satmak da mümkün. Bu küçük ölçekli gaz motorlarının en büyük özelliği kullandığı gazların istenildiği anda değiştirilebilir olması. Bunlara arasında doğalgaz, metan gazı (kömürün içinden çıkan), biyogaz, petrolün içinden çıkan gaz, endüstriyel gazlar var. Yetkililerin verdiği bilgilere göre en verimli gaz ise metan gazı.
Kullanılan gazı değiştirebiliyor
Avusturya'daki Jenbacher tesisinde GE'nin 1300 personeli çalışıyor. Toplamda GE'nin bu bölümündeki çalışan sayısı 1700. 2003'te kurulan tesis bugüne kadar toplam 10 bin 800 megawattlık jeneratör ve türbin üretti. Bu fabrikada üretilen motorların en önemli özelliği kullandıkları gazın istenildiği anda değiştirilebilir olması. Fabrikada üretilen temelde 4 farklı motor grubu bulunuyor. Bunlar 300 kilowatt ile 4 megawatt arasında değişen güçlerde. Her müşteriye göre özel dizayn yapılabiliyor.