Türkiye’de konut krizi yaşanırken, yabancılara satılan konut sayılarının giderek artması dikkat çekiyor. TÜİK verilerine göre, 2013 yılından bu yana geçen 9 yıl 3 aylık dönemde yabancılar Türkiye’de toplamda 293 bin 271 adet konut satın aldı.
250 bin dolar ve üstü bedelle gayrimenkul satın alan yabancılara vatandaşlık verilmesi uygulaması ve son yıllarda Türk Lirası’nda görülen sert değer kaybı ile birlikte yabancılara konut satışları arttı.
Nitekim, 2021 yılında yabancılar, 58 bin 576 konutla yıllık bazda rekor alım yaptı.
Antalya’da her dört konuttan biri yabancıya
Sözcü’de yer alan habere göre; 2013 yılında toplam konut satışları içinde yüzde 1,1 olan yabancıya satışların payı, 2022’nin ilk üç ayında yüzde 4,5’e yükseldi.
Antalya’da 2022’nin ilk üç ayında 15 bin 386 konut satılırken, bunun 3 bin 447’sini yabancılar aldı ve toplam içinde yabancı payı yüzde 22,4 oldu.
İstanbul’da bu dönemde 57 bin 836 konut satılırken, bunun 5 bin 974’ünü yabancılar aldı ve toplam içinde yabancı payı yüzde 10,3 oldu.
İstanbul ve Antalya öne çıkıyor
2013 yılından bu yana İstanbul’da yabancıların aldığı konut sayısı, 116 bin 258’e ulaştı. Bu dönemde yabancılar Antalya’da 67 bin 766 konut aldı.
Başkent Ankara, bu dönemde 14 bin 577 adet konut satışıyla yabancıların ilgi gösterdiği bir diğer il oldu.
Sadece 2022’nin ilk üç ayında yabancılar 14 bin 344 konut satın alırken, bunun 5 bin 974 konutla ilk sırada yer aldı. Antalya’da üç ayda yabancılara 3 bin 447 konut satıldı.
En çok Iraklılar ve İranlılar alıyor
2015 yılından bu yana Türkiye’de Iraklılar 44 bin 92 adet konut satın alırken, bu rakam İranlılar için 30 bin 776 oldu.
Bu dönemde Ruslar da 19 bin 773 konut satın alırken, Ukraynalılar 5 bin 338 konut satın aldı.
2022’nin ilk üç ayında İranlılar 2 bin 256 adet konutla ilk sırada yer alırken, Iraklılar 1887 konutla ikinci, Ruslar 1535 konutla üçüncü oldu.
Konut fiyatlarını yükseltiyor
Gayrimenkul yatırımı karşılığında vatandaşlık programı ilk olarak 2017 yılında hayata geçirildi. Bir yıl sonra vatandaşlık için gerekli olan yatırım miktarı 1 milyon dolardan 250 bin dolara düşürüldü. 2021'de yabancılara toplam 58 bin 576 konut satıldı.
Uzmanlar, gayrimenkul alımı karşılığı vatandaşlık uygulamasının, son dönemde konut fiyatlarındaki görülen astronomik artışlarda etkili olduğuna işaret ediyor. Uzmanlar, inşaat maliyetlerindeki artış ve negatif reel faizin yanı sıra yabancıların giderek artan konut alımlarının da fiyatları yukarı ittiğini vurguluyor.
Gelen tepkiler üzerine hükümetin, 250 bin dolar sınırını 400 bin dolara yükseltmeyi planladığı basına yansımıştı.
9 yılda 41,3 milyar dolar
Hükümet, konut krizine rağmen hem müteahhitlere kaynak hem de cari açık finansmanı için, yabancıların konut alımlarını teşvik ediyor.
Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, yabancılar Türkiye’de son 9 yılda 41,3 milyar dolarlık gayrimenkul satın aldı. Konut alımlarının yanı sıra yabancıların büyük miktarda arsa satın alıyor.