Varoş AKP’nin Tekelinde Değilmiş



CHP Seçim Koordinasyon Merkezi önünde curcuna var. İl Başkanı Gürsel Tekin, açılan sandıklardan ilk sonuçları öğreniyor. Cep telefonuyla Tekin’i arayan müşahitler, AKP’nin önceki seçimde tulum çıkardığı Karagümrük, Bağcılar ve Ümraniye gibi muhafazakâr mahallelerde CHP’nin açık ara önde olduğunu haber veriyor. Bu habere Tekin bile şaşırıyor. Biraz duralayıp “Şaka mı bu”diyor.

Aynı soruyu, AKP’lilerin de birbirlerine yöneltmiş olma ihtimali yüksek. Neden mi? AKP ve İslam eğilimli partilerin İstanbul’u ‘fethi’ yaklaşık üç dönem önce Sosyal Demokrat Halkçı Parti’nin (SHP) elindeki varoşları bir bir koparıp almalarıyla başlamıştı.

İstanbul, önceki gün seçim sandığına giderken, akıllarda 2004 yılındaki genel seçim sonuçları vardı. Ama tablo 2009 seçimlerinde değişti. CHP belediye başkanlığında 2004 yılında yüzde 28.92 olan oy oranını yüzde 36.90’a yükseltti. AKP’nin ise 2004’te yüzde 45.32 olan oy oranı yüzde 44.2 de kaldı.

Mahallenin solcu abisi

İl Genel Meclisi oranlarında ise CHP’nin 2004’teki oy oranı 26.99’du. 2009 yerel seçimlerinde CHP’nin İl Genel Meclisi oy oranı yüzde 33.75’e yükseldi. AKP’nin 2004’te yüzde 45.16’lık oyu yüzde 40.19’a geriledi.
CHP için değişim yolunda ilk adım, iki yıl önce Gürsel Tekin’in il başkanı olmasıyla atıldı. Tekin, Karslı Kürt bir ailenin çocuğu. Ailesiyle Kürtçe konuşuyor. Mahallesinin ‘solcu ağabeylerini’ andırıyor. Mahalleleri tanıyor.
Girişken ve iddialı...

Kemal Kılıçdaroğlu, varoşların tamamına yakını AKP’ye oy veren; partisinin yalnızca Kadıköy, Beşiktaş, Avcılar ve Bakırköy’le yetindiği İstanbul’da başkanlığa aday oldu.

CHP’lilerin dönüşü

Yola çıkarken hedefini “En az yüzde 40” diye açıkladı. CHP’nin pek uğramadığı semtlerde ve varoşlarda halkın karşısına çıktı. Küçükçekmece’de, Bayrampaşa’da, Bağcılar’da, Ümraniye’de ve Sultanbeyli’de konuşması mitinge dönüştü. Kasımpaşa da bile konvoyla tur attı. Bildik bir CHP’li değildi. ‘Cumhuriyetin kazanımlarından’ çok yolsuzluklardan, ‘laik devletten’ çok değil ‘sosyal devletten’ bahsediyordu. ‘İkinci Ecevit’ diye anılıyordu.
Kılıçdaroğlu rüzgârı ilçelere de taşındı. Adalar’da eski kaymakam Mustafa Farsakoğlu, CHP’li İzmir Milletvekili Canan Arıtman’ın Ermeniliğe hakaret ettiği günlerde, Ermeni kökenli meclis üyesi Raffi A. Hermonn’la karşısına çıktığı seçmenden onay aldı. Maltepe çok kritikti. MHP’nin başvuruyu zamanında yapamayarak Maltepe’de seçime girememesi CHP’li Doktor Mustafa Zengin’in oylarını artırmasını sağladı.

Sarıyer’de sürpriz

Sarıyer’de AKP’li Başkan Yusuf Tülün’ün karşısına da CHP güçlü bir aday olan Şükrü Genç ile çıktı. Yıllardır sağ partilerin yönettiği Sarıyer’de ipi CHP’nin göğüslemesi sürpriz oldu. Ataşehir, bir başka ilginç örnek... Kadıköy’den ayrılarak kurulan bu yeni ilçe, AKP’nin muhalif beldeleri bölüp kazanmasına örnek gösteriliyordu. Eğer öyleyse, CHP’nin Battal İlgezdi ile kazandığı Ataşehir, AKP’yi çok yanılttı.

Bir de kentin öte yakası vardı: CHP’nin kalesi sayılan Trakya’nın hinterlandındaki ilçeler Çatalca, Silivri ve Büyükçekmece’de de CHP kazandı. Bu üç ilçeden Silivri, ANAP’lı; Çatalca, AKP’liydi. ANAP’tan transfer edilen Büyükçekmece Belediye Başkanı Hasan Akgün yeniden kazandı.

Dört ilçe son anda kaçtı

Bir de baş başa gidilip son anda kaçırılan ilçeler vardı. Örneğin Beyoğlu’nda, Karadenizli seçmenin taşıdığı AKP’nin karşısına Giresunlu gazeteci Mustafa Dolu, küçük farkla kaybetti. Cemil Ekşi, Tuzla’da; Vecdet Öz, Beylikdüzü’nde; Mevlüt Kaban, Başakşehir’de; Hüseyin Avni Sipahi aynı akıbeti yaşadı.

Bayrampaşa’da CHP farkı

CHP kazanma başarısı gösteremediği varoşlardaysa büyük bir oy artışı gösterdi. AKP’nin 2004 yılında yüzde 50’nin üzerinde oy aldığı Bayrampaşa’da oyunu yüzde 23, Zeytinburnu ve Kâğıthane’de yüzde 13’er, Küçükçekmece’de yüzde 9, Güngören’de yüzde 10 ve Eyüp’te yüzde 7 artırdı.

Kemal Kılıçdaroğlu, yola çıkarken açıkladığı ‘En az yüzde 4’ düzeyini küçük bir sapmayla yakalamış oldu. Ve 2004 ile 2007 yıllarına oranla CHP oyunu en az yüzde 13 artırdı, Kılıçdaroğlu AKP’li Kadir Topbaş’a yüzde 7 farkla kaybetti. CHP, Kemal Kılıçdaroğlu’nun seçim akşamı belirttiği gibi, varoşları AKP’den geri alma yeteneğini ve niyetini ortaya koydu.