Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürü Sinan Aksu, yaptığı açıklamada, 6 Şubat 2023 depreminden etkilenen 11 şehirde zarar gören 600 vakıf eserinin tespit ile restorasyon projelerinin tamamlandığını ve yeniden onarımlarına başladıklarını ifade etti.
Depremden etkilenen illerdeki abide eserlerin bir an önce milletin hizmetine sunulması gerektiğini vurgulayan Aksu, "Çok ciddi bir insan kaynağı ve bütçe gerekiyor. Allah devletimize zeval vermesin. Vakıfların gücü inşallah buna yetecek." dedi.
Aksu, bu eserlerden 2024'te hizmete açılacaklar yanında, gelecek yıl tamamlanacakların da bulunduğunu kaydetti.
"Orijinal parçalarıyla eserlerimizi ayağa kaldırabileceğiz"
Ekiplerin sahada çalıştıklarını, restorasyon sürecinin ciddi bir zaman gerektirdiğini belirten Sinan Aksu, vakıf eserlerinin onarımlarının üniversitelerde oluşturan bilim kurulları ile yapılabildiğini söyledi. Kurulların projeleri ayrıntılı inceleyerek, inşaatın nasıl yapılacağına ilişkin kendilerine rehberlik yaptığını anlatan Aksu, bu süreçlerin tamamını geride bıraktıklarını belirtti.
Aksu, bu yılı tamamen inşaat dönemi olarak geçireceklerini, şehir meydanlarındaki camilerde, kervansaraylarda, çarşılarda, hamamlarda bu yıl yoğun bir faaliyet olacağını aktararak, şunları belirtti:
"Depremden en çok etkilenen Hatay'da 100'den fazla şantiye kuruldu. Anadolu'nun ilk camisi Habib-i Neccar, Hatay'ın en güzel eserlerinden Antakya Ulu Cami ve onlarca vakıf eserinin hepsini birden ayağa kaldırmak için yoğun bir çaba içerisinde olacağız. Hesabımızı yaptık. 3 yıl içerisinde depremden zarar gören tüm yapıların ayağa kaldırılması ile ilgili hedefimiz var. Hazirandan itibaren depremden etkilenen eserlerimizi birer birer açmaya başlayacağız. İşi biten, onarımı biten eserlerimizi hemen halkımızın hizmetine sunacağız."
Gaziantep'teki camilerle ilgili de yoğun bir çalışmalarının bulunduğunu dile getiren Aksu, "En hafif hasarlı olanlara öncelikli olarak başladık. Ramazan ayında bu camilerimizden açmak istediklerimiz var. Haziranda da bir kısmını vatandaşımızın hizmetine açmış olacağız. Öncelik Gaziantep gibi görünüyor. 600 eserimiz zarar gördü. Bunlardan 377'si orta ve ağır hasarlı, öncelikle onlara başladık. Deprem olur olmaz, tüm zarar gören yapıları koruma kalkanı içerisine aldık. Hemen üniversitelerimizden yardım alarak, kurtarma kazısı yaptık. Bu kazılardaki eserler üzerinde çalışmalar yapıp, geriye yerlerine monte edilmesi kaldı. Hiçbir çakıl taşımız dahi eserlerimizden uzaklaştırılmadı, hepsi korundu. Bu sürecin sonunda orijinal parçalarıyla eserlerimizi ayağa kaldırabileceğiz." dedi.
2025'te Kıbrıs Selimiye Camisi açılacak
Aksu, Balkanlarda geçen yıl 9'u cami 12 vakıf eserinin tamamlandığını, halen 20 restorasyon projesinin devam ettiğini belirterek, "Bu yıl 13 tanesini bitireceğimizi planlıyoruz. Balkanlar Osmanlı mirası ve Müslüman tebaadan yoğun bir talep var, bu coğrafyadaki eserlerin TİKA ve vakıflar aracılığıyla onarılmasına yönelik. Balkan devletlerinin izin verme ölçülerine göre oradaki restorasyonları yapabiliyoruz. Ama süreçler hiç de kolay gitmiyor. Yoğun diplomasi gerektiriyor." dedi.
Kıbrıs'taki eserler için de yoğun çalışma yürüttüklerini bildiren Aksu, "Selimiye Camisi, Kıbrıs'ın fethedilmesinden sonra Fethiye Camisi olarak adlandırılan kiliseden dönüştürülmüş bir cami ve yapılış tarihi çok daha eski. Bu cami ciddi manada uzun yıllar bakım ve onarımı yapılamadığı için şu anda bakımı konusunda aciliyet arz ediyor. Restorasyonuna 2 yıl önce başladık ve önümüzdeki yılın sonlarına doğru da restorasyonu bitirip, Kıbrıslıların hizmetine açacağız." diye konuştu.
Sinan Aksu, 8 Mayıs 2024'ün Vakıflar Genel Müdürlüğünün kuruluşunun 100. yılı olduğunu anımsatarak, 8 Mayıs Vakıf Haftası'nda 100 vakıf eserini milletimizle buluşturacaklarını anlattı.
Aksu, "Selçuklu eseri Divriği Ulu Cami, deprem bölgesinde pek çok camimiz, çarşımız, hamam yapıları, İstanbul, Edirne, Bursa gibi pek çok tarihi şehrimizdeki abide eseri 8 Mayıs'taki Vakıf Haftası'nda hizmete açacağız. Deprem bölgesini yoğunlukla ön plana çıkarmamız lazım. Burada yıkım çok fazlaydı. Bu yıl bir kısım deprem bölgesindeki yapılarımızı milletimizin hizmetine açmış olacağız." sözlerine yer verdi.