Uranyum Zenginleştirme 'Metal Fırtına' Gibi Bir Fantazi
Eski Türkiye Atom Kurumu Başkanı, TÜBİTAK Bilim Kurulu üyesi ve ODTÜ'den emekli olan Prof. Dr. Cengiz Yalçın, Türkiye'nin nükleer teknoloji merkezi kurarak zenginleştirilmiş uranyum satacağı yönündeki iddiaları değerlendirirken "Metal Fırtına romanına benzer bir fantezi bu. Siyasilerin böyle bir niyeti var mı bilemem ama, ekonomisi yok" dedi.
Enerji Bakanlığı da "Uranyum zenginleştirme hedefiyle Türkiye'nin enerjide küresel aktörlüğe aday olduğu" yönündeki haberlerin gerçeği yansıtmadığını belirtti. Bakanlık yetkilileri, uranyum zenginleştirme merkezi kurulması için yoğun hazırlık yaptığı yönündeki iddiaları değerlendirirken "İstesek de olamayız. Bu işin çok uzağındayız" görüşünü dile getirdiler.
Basında dün yer alan iddialara göre, Türkiye nükleer santral projelerinin yanı sıra santralların hammaddesi uranyum için zenginleştirme merkezi kurmayı planlıyor. Buna göre, merkez hayata geçirilirse Türkiye tam anlamıyla bir enerji üssü haline gelebilecek. Söz konusu kulislere göre, ABD, Türkiye'de uranyum zenginleştirme merkezi olma çabalarına destek verebilir, hatta Suudi Arabistan, Mısır, Kuveyt, Bahreyn, Yemen ve Suriye'den gelen nükleer santral isteklerini "zenginleştirilmiş uranyumu Türkiye'den almaları koşuluyla" kabul edebilir.
Konuyu değerlendiren Prof. Dr. Yalçın, "haber balonu" olarak nitelendirdiği iddialar konusunda, şunları söyledi: "Uranyumu zenginleştirip satmak ne kolaydır ne de ekonomik. Onlarca reaktörü olan Fransa, İsviçre'ye Almanya'ya satıyor. Nükleer yakıt üretme kapasitesi var, ama biz de bir reaktör bile yok. Ayrıca on yıllar sonra uranyumu zenginleştirme teknolojisini yakaladığımızı düşünsek bile bu iddialarda adı geçen ülkelerin reaktörü yok. İleri aşamada bir Araştırma-Geliştirme çalışması olarak ele alınabilir, ancak şimdilik kurulmamış reaktörler üzerine, henüz adımı bile atılmamış birikim isteyen bir teknoloji üzerine fantezi kuruyoruz."
Enerji Bakanlığı yetkilileri de ABD-İran gerginliğinin doruk noktada olduğu bir dönemde Türkiye'nin böyle bir hazırlık yaptığının düşünülemeyeceğini belirterek "Öyle her önüne gelen uranyum zenginleştirme merkezi kuruyorum diyemez ki. Sonuçta silah üretimi de o zaman söz konusu olabiliyor. Bakanlığın hazırlık yaptığı doğru değil" değerlendirmesini yaptı.