İstanbul Tuzla'da toprağa gömülü olarak bulunan zehirli atık dolu varillerin sorumlusu olduğu ileri sürülen UNIFAR firmasının yöneticileri hakkındaki iddianame tamamlandı. Orhanlı beldesinde toprağa gömülü olarak bulunan zehirli varillerle ilgili olarak, Gebze Cumhuriyet Savcılığı soruşturmayı tamamladı.
Savcılık hazırladığı iddianameyi, dava açılması talebiyle Ağır Ceza Mahkemesi Kalemi'ne gönderecek. Ağır Ceza Kalemi, iddianamenin resmi işlemlerini tamamladıktan sonra, firma hakkında dava açacak.
Ekipler UNIFAR'da inceleme yapacak
Bu arada Kocaeli Çevre ve Orman Müdürlüğü, Tuzla'nın Orhanlı beldesinde toprağa gömülü bulunan zehirli atık varillerin sorumlusu olduğu iddia edilen ve bugün yerel bir gazetede 'depolarında tehlikeli atık bulunduğu' yönünde haber yayımlanan UNIFAR Kimya Sanayi AŞ hakkında yeniden inceleme başlattı.
İl Çevre ve Orman Müdürü Necati Farsak, 'UNIFAR'ın depolarında zehirli atıklar mı var?' başlıklı haberi ihbar kabul edip, şirket hakkında yeniden inceleme başlattıklarını söyledi.
Çevrenin kirlenmesine izin vermeyeceklerini ifade eden Farsak, ''ilimizde yayın yapan bir yerel gazetede, UNIFAR Kimya Sanayi AŞ'nin, Gebze ilçesi Şekerpınar beldesindeki fabrikalarının depolarında tonlarca zehirli atığın bulunduğu yönünde iddialar var. Bu haber üzerine yeniden inceleme başlattık. Konunun araştırılması UNIFAR'a üç kişilik ekip gönderdik" dedi.
Variller 20 martta ortaya çıkmıştı
Tuzla'nın Orhanlı beldesinde 20 martta toprağa gömülü halde çok sayıda varil bulunmuş, 8 nisanda varillerdeki atıklardan alınan numunelerin kanserojen madde içerdiği belirlenmişti. Beldede kısa süre arayla toprağa gömülü halde yeni variller bulunmuş ve atıklardan numune alınarak laboratuvarlara gönderilmişti. Atık dolu varillerin bertaraf edilmek üzere İZAYDAŞ'a gönderilmesi işlemi 16 nisanda başlamıştı.
Yılda 5 milyon ton tehlikeli atık üretilen Türkiye'de, tesadüfen bulunan variller kimseyi şaşırtmamıştı çünkü özellikle küçük sanayi tesislerin, maliyetleri bahane ederek atıklarını doğaya bıraktığı biliniyordu.
TUBİTAK raporunda varillerle ilgili süreç şöyle özetlenmişti:
Tehlikeli atık varilleriyle ilgili 28 nisanda açıklanan TÜBİTAK raporu 'bölgede radyoaktivite belirtisi olmadığını ama atıkların bir bölümününü oldukça zehirli olduğunu' ortaya koymuştu.
- Metal detektörleri ile yapılan tespit sonucu gömülü atıklar Konaşlı Dere Yatağı Mevkii ve Değirmendere mevkiinde çıkarılmıştı.
- Varillerin yüzeye çıkarılması, varillerden akan madde ile kontamine olmuş toprağın kazınarak alınması ve bunların bertarafa gönderilmesi 16 nisanda başlayıp, 23 nisanda tamamlanmıştı.
- Toplam 640 adet atık kimyasal varil (430 adet 200 kilogramlık büyük metal varil, 210 adet orta boy farklı malzemeden variller) 2 bin çuval kontamine granül atık, kırpıntı ve benzeri ile yaklaşık 560 ton kontamine toprak olmak üzere toplam 876 bin 580 kilogram atık çıkarılmıştı.
- Bu atıklar lisanslı kamyonlarla düzenlenen 37 sefer ile İZAYDAŞ'a gönderilmişti.
- Varillerinin içindeki maddelerden ve varillerin çıkarıldığı topraktan günlük olarak numuneler alındı ve bu numuneler kimyasal niteliğinin belirlenmesi ve toksisite analizlerinin yapılması için TÜBİTAK-MAM Kimya ve Çevre Enstitüsü'ne gönderilmişti.
- Konaşlı Dere Yatağı mevkiinde alınan 12 numuneye ait 25 nisan tarihli TÜBİTAK-MAM analiz raporunda toksisite değerlendirmesine göre '8 adet katı numune - oldukça toksik (oldukça zehirli), 3 adet sıvı numune - çok toksik (çok zehirli), 1 adet katı numune - az toksik (az zehirli)' olarak belirlenmişti.
(Toksik: Solunduğunda veya yenildiğinde ya da deriye nüfuz ettiğinde, sağlık yönünden ciddi, akut veya kronik risk oluşturan ve hatta ölüme neden olan madde ve preparatlar)
- 'Oldukça toksik' olarak belirlenen 8 adet katı atık numunesinin EC50 (efektif konsantrasyon; bakterinin yüzde 50'sini inhibe eden seyrelme oranı) değeri yüzde 6.25 seyrelme oranıyla yapılan analizinde dahi yüzde 100'e ulaşan zehirli etki değeri gösterdi.
Raporda, "bu numunelerin alınan 12 numune içinde zehirli etkisinin en yüksek olması, tehlike riskinin ne denli büyük olduğunu açıkça gözönüne sermektedir. Diğer 4 numune de yüksek oranda zehirlilik içermektedir" denilmişti.