Milliyet'ten Duygu Erdoğan'ın haberine göre, kentsel dönüşüm projelerinde yüzde 25 ek emsal sağlayan ‘ek emsal hakkı’ geçtiğimiz günlerde Danıştay tarafından iptal edilmişti. Ancak çok geçmeden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, yaptığı yönetmelik değişikliğiyle bu hakkı geri getirdi. 1 Ocak 2017’ye kadar ruhsatını alan inşaat firmaları, kentsel dönüşüm projelerinde ek emsal hakkını alacak.
‘Sektör son anda uçurumdan döndü’ diyen Dap Holding Başkanı Ziya Yılmaz, “Düşünün insanlar belli bir emsal üzerinden anlaşmış, sonra bu yıkılıyor. Ben 30 bin metrekare inşaat yapacağım, yarısını hak sahibine vermeyi taahhüt etmişim ama bunu ek emsal hakkıma göre planlamışım, o zaman 3+1’in 1 odası gidecekti” dedi.
‘Değişiklikler yordu’
Bakanlığın sektöre nefes aldırdığını ileten Yılmaz, özellikle kentsel dönüşümü etkileyen pek çok yasanın sürekli değiştiğini ve bunun sektörü yorduğunu söyledi.
Yılmaz, şöyle devam etti: “Önce, 2016 başı son olan emsal hakkı 2016 sonuna uzatıldı. Şirketler de ihaleye bu sebeple girdi, işini belirledi. Mesele zaten kaldırılması değil, işe başlamışken bir anda ortada kalmamız. Her gün yeni bir düzenleme, her gün yeni bir karar, artık bizlerin de içinde olduğu bir tavırla bir yasa yapılıp süreç ilerlemeli.”
Karar neydi, şimdi ne oldu?
Ek emsal hakkının Danıştay tarafından iptal nedeni ise Mimarlar Odası’nın açtığı dava olmuştu. Mimarlar Odası, ‘Bu uygulamanın imar düzeninde çok hukuklu bir sistem getirdiğini ve bunun hukuk sisteminde yeri olmadığını, Anayasa ve imar mevzuatına aykırı olduğunu’ belirtmiş, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu ise 2015/1064 sayılı Kararıyla Yönetmeliğin Geçici 6. Maddesinin ve Genelgesinin yürütmesinin durdurulmasına karar verdiğini duyurmuştu.
Bu madde, kentsel dönüşüm kapsamında yıkılan binalara ek emsal hakkı tanıyordu. Bu uygulamadan yararlanmak için son süre 1 Ocak 2016 olarak belirlenmişti. Ancak daha sonra 2016 sonuna kadar uzatılmıştı. Firmalar da planlarını buna göre yapıp, ihalelere bu yönetmelik desteğiyle girmişti. Karar sonrası sektörde çeşitli sorunlar birbiri ardına çıkarken Bakanlık, Danıştay’ın iptal gerekçesini de dikkate alarak, yeni bir madde yayımladı.
Mağduriyet oluşacaktı
Sektör temsilcisi GYODER, İNDER, KONUTDER gibi dernekler, bakanlığa bu konuda fikirlerini iletmişti. İnder Başkanı Nazmi Durbakayım, “Madde uygulansaydı, riskli binalarda oturan vatandaşların evlerini yenilemek için yıkan firmalar ve kiraya çıkan insanlarımızın büyük mağduriyeti olacaktı” dedi. Bakanlığın sektörü iyi tahlil ettiğini vurgulayan Durbakayım, “Sektörümüze yönelik kanunların veya yönetmeliklerin sıkça değişmemesini, kalıcı müktesep hak şeklinde olmasını arzuluyoruz. Üzerinde çalışılan İmar Yasası fayda sağlar” dedi.
Birer oda kaybediyorduk
Nef İcra Kurulu Başkanı Erden Timur, alınan hakkın kentsel dönüşüm sürecine verdiği zarara değinerek, “Kentsel dönüşüm sürecine dahil olan hak sahiplerinin, sahip oldukları konutlardan ortalama birer odalarını kaybetmelerine neden olmuştu. Aynı şekilde müteahhit şirketlere, mimarlara, mühendislere, tedarikçilere, sanayiye ve yüzbinlerce istihdama zarar vererek, sektöre darbe vurmuştur. Sektör için çalışan pek çok şahıs ve şirket bu karardan olumsuz etkilendi” dedi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, ‘duyarlı yaklaşımıyla’ kısa sürede Planlı Alanlar Tip Yönetmeliği’nde yaptığı değişikliğin sektörü bitme noktasından kurtardığını belirten Timur, aksi halde orta ve uzun vadede etkilerinin daha yıkıcı olabileceğini ifade etti.