2007 yılından bu yana özellikle durağan ve kapalı denizlerde ortaya çıkmaya başlayan ve artarak Marmara Denizi’nin yanı sıra Karadeniz, Akdeniz ve Ege Denizi’nde de görülen müsilaj yoğunluğu iklim değişikliğinin yanı sıra birçok faktörün bir araya gelmesiyle arttı. DenizTemiz Derneği/TURMEPA, deniz salyası istilasının ortaya çıkış nedeni, etkileri ve ortadan kaldırılmasına yönelik kısa ve uzun vadeli çözüm önerilerini hazırladığı raporla kamuoyuna sundu.
Uzman görüş ve önerilerine dayanan rapora göre müsilaj istilasının ortaya çıkmasına neden olan 3 temel faktör bulunuyor:
1- İklim Değişikliği Sebebiyle Ani Deniz Suyu Sıcaklığı Artışı
Marmara Denizi’nde 40 yıllık ortalamanın üzerinde 2,5 derecelik bir sıcaklık artışı yaşanıyor. Bu artış sadece Marmara değil Akdeniz, Ege ve Karadeniz’de de geçerli.
2- Durağan ve Kapalı Deniz Ortamı
Marmara Denizi, orijinal yapısı gereği durağan bir deniz olup dibi ile yüzeyi arasındaki sirkülasyonları sınırlı ve bir göl havzası gibi kapalı bir alan olarak ele alınması gerekiyor. İlk 25 metreye yakın olan derinliği Karadeniz kökenli olan Marmara Denizi’nin alt kısmını ise ağır Akdeniz suları oluşturuyor. Her iki yüzeyin birbirine karışma oranı küresel iklim şartlarının da etkisiyle azalmış ve durağanlık normalin üzerine çıkmış durumda.
3- Deniz Kirliliği ve Organik Atık Miktarındaki Artış
Marmara Denizi çevresinde 25 milyona yakın bir nüfus yaşıyor. Bu nüfusun endüstriyel, tarımsal ve günlük faaliyetleri sonucunda oluşturduğu atıklar, Marmara Denizi’ni doğrudan ya da dolaylı olarak etkiliyor.
“Raporda sunulan bilgiler ışığında belediyeler ve bakanlıkların bir araya geldiği komisyonlar önderliğinde harekete geçerek, kısa ve uzun vadeli çözüm önerilerini hayata geçirmeli ve denizlerimize nefes vermeliyiz.” denilen raporda, çözüm önerileri ise şöyle sıralandı:
Kısa Vadeli Çözüm Önerileri
- Deniz yüzeyinden temizleme
- Bilimsel izleme ve ölçüm
- Atıksu arıtma sistemlerinin yeterliliğinin gözden geçirilmesi
- Kapalı ve durgun yapılı denizlerde derin deniz deşarjının durdurulması
Uzun Vadeli Çözüm Önerileri
- Kaynakta engelleme
- Kurumlar arası iş birliği
- Eylem planı
- Yasal mevzuat revizyonları
DenizTemiz Derneği/TURMEPA’nın “Deniz Salyası (Müsilaj) Raporu”nun tamamına linkten ulaşılabilir.
(Fotoğraf: AA)