Türk Tesisat Mühendisleri Derneği (TTMD) Yönetim Kurulu Başkanı Cafer Ünlü, ''Eskiden binaların yalıtılması zorunluluk değildi. Ancak bugün 100 metrekareden büyük her yapı, yalıtım yapmak zorundadır. Aksi takdirde inşaat yaptırma izni, ruhsatı alamaz'' dedi. Ünlü, Palandöken'deki Polat Otel'de düzenledikleri ''Yeşil Meslekler İçin Gençlerin Eğitimi Projesi''nin tanıtım toplantısında, verimli enerji tüketmenin öneminden bahsetti.
İnsanların konfor, üretim, ısınma, aydınlanma için enerjiye ihtiyacı olduğunu anımsatan Ünlü, ''Ancak bu enerjiyi tüketirken verimli kullanmak zorundayız. Türkiye'de enerjiyi ne kadar verimli kullanıyoruz? Dünyadaki bazı ülkelere göre mukayese edersek çok verimli olduğumuzu söyleyebiliriz. Ama ileri ülkelere göre mukayese edersek enerji savurganı bir ülke olduğumuz maalesef ortaya çıkıyor. Bunu rakamlarla söylüyoruz'' diye konuştu. Enerji tüketim verilerine göre, sanayi ve binalarda çok çalışma yapılması gerektiğini vurgulayan Ünlü, Türkiye'de en fazla binalarda, ikinci olarak da sanayide enerji tüketildiğini belirtti. Yıllarca enerji tasarrufunun ''yanan üç lambadan birini kapatın'' diye öğretildiğini hatırlatan Ünlü, şunları kaydetti:
''Bize hep 3 lambadan birini enerji tasarrufu için söndürün diye öğretildi. İhtiyaç varsa lambanın üçü de yanacak. Çünkü enerji verimliliğinde konfordan vazgeçmiyoruz, karanlık loş yer değil amacımız. Yeteri kadar aydınlık olacak, yeteri kadar ısınacağız, yeteri kadar soğutacağız. Ama bunları karşılarken de verimli enerji kullanacağız, verimli sistemler, verimli dizaynlar olacak. AB ülkeleri, ileri seviyelerdeki ülkelerde her şey enerji verimliliği, enerji ekonomisine göre projelendiriliyor. Biz buna ne kadar uyum sağlayabiliyoruz, Türkiye'nin bu konuda karnesindeki notu nedir?''
Enerji verimliliğindeki karne notunun, enerji yoğunluğuyla belirlendiğini anlatan Ünlü, ''Enerji yoğunlu ne ise karnesindeki notu odur. Enerji yoğunluğu kriterinizdeki notunuz ne kadar büyükse, durumunuz o kadar kötü demektir. Yunanistan'ın seviyesine gelebilmek için yüzde 50, Japonya'nın seviyesine gelebilmek için de yüzde 75 enerji tasarrufu etmemiz gerekiyor'' şeklinde konuştu.
''Enerjide dışa bağımlıyız''
Türkiye'nin enerji tüketiminde dışa bağımlı bir ülke olduğuna dikkati çeken Ünlü, şöyle konuştu:
''Tükettiğimiz enerjinin yüzde 75'ini ithal etmekteyiz. 2008 yılı enerji ithalatına ödediğimiz döviz 48,3 milyar dolardır. Bugün demek ki 50 milyar doların üzerindeyiz. Eğer bu kadar döviz ödüyorsak, her gün bu konunun üzerinde konuşmalıyız. Bunu çok küçük önlemlerle yüzde 50'ye indirebilme imkanımız var. Ülkemizde de bu yönde çalışmalar yapılıyor. 2007 yılı Mayıs ayında Enerji Verimliliği Kanunu çıktı. Hemen arkasından Sanayide ve Binalarda Enerji Verimliliği Yönetmelikleri çıktı. Çok daha önemlisi bizi ilgilendiren Binalarda Enerji Performans yönetmeliği yayınlandı. 5 Aralık 2009 yılında yürürlüğe girdi. 1 Ocak 2011 tarihi itibariyle de Bina Enerji Kimlik Belgesi düzenleyecek program hazırlandı.''
Artık, binalarda enerji performans yönetmeliğinin herkesi yakından ilgilendirdiğini kaydeden Ünlü, artık keyfiliği ortadan kaldıran bir yönetmeliğin olduğunu ve bu yönetmeliğin de enerji, ısıtma, soğutma, elektrik ve aydınlatma gibi konuları kapsadığını vurguladı. Tüm binalarda yalıtım yapma zorunluluğu olduğunu ifade eden Ünlü, ''Eskiden binaların yalıtılması zorunluluk değildi. Ancak bugün, 100 metrekareden büyük her yapı, yalıtım yapmak zorundadır. Aksi takdirde inşaat yaptırma izni, ruhsatı alamaz. Peki yalıtımın ne kadar faydası var? Binaların yapısına, konumuna, rüzgar alımına göre enerji tüketimi değiştirmektir. Yalıtımlı ile yalıtımsız bina arasında yüzde 40 enerji tüketimi farkı tespit edildi'' dedi. Bina Enerji Kimlik Belgesinin artık zorunlu hale geldiğini söyleyen Ünlü, bu yönde özellikle gençlere yönelik eğitim çalışması yürüttüklerini belirtti. İnşaat izni, ruhsatı alabilmek için projeyle birlikte bina enerji kimlik belgesinin de belediyeye sunulması gerektiğini kaydeden Ünlü, ''O takdirde inşaat izni alabiliyorlar. Türkiye'de 8,5 milyon bina var. 18 milyon konut var. Bunların yalıtılmış olanı yüzde 10'un altındadır. Yani yüzde 90'ımızın sokağa nasıl enerji attığımız, havayı nasıl ısıttığımız ortaya çıkıyor'' diye konuştu.
Bina enerji kimlik belgesi zorunlu oldu
Söz konusu kimliğin yeni binalar için zorunluluk, mevcut bina sahiplerinin de 2017 yılının Mayıs ayına kadar bu belgeyi alması gerektiğini vurgulayan Ünlü, şöyle dedi:
''Her bina sahibi, kimlik belgesi almak zorunda. Eğer alınmazsa, bina alımında, satımında, kiralanmasında, tapuda bu belge istenecek. Yoksa bu işlemlerin hiçbirini yaptıramayacak. Bu belgeleri, uzman mühendisler verecek. Ülkemizde bu işi yapan çok az mühendis var. 8,5 milyon bina var. Önümüzde 6 yıl kaldı. Her yıl 1 milyon binayı belgelendirsek yine yetmiyor. O zaman bizim yetişmiş insan gücüne, uzmanlara ihtiyacımız var. Bu belgeden vazgeçme lüksümüz de yok. Çünkü biz enerji savurganıyız. Gerçekten bir an önce enerji faturalarını aşağı çekmeliyiz. Çünkü çok ciddi oranda dışarıya döviz ödüyoruz. Yaptığımız icraatın neredeyse yarısını petrol olarak, enerji olarak kaybediyoruz. Onun için bizim bir an önce bina enerji performans yönetmeliğini uygulamamız lazım. Bir an önce bina enerji kimlik belgesi için çalışmalara başlamamız lazım.''
Enerji ve Tabii Kanyaklar Bakanlığının bu konuda çalışmaları olduğunu ve enerji ve danışmanlık şirketlerine yetkiler verdiğini anlatan Ünlü, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Ama sayıları çok az, yetersiz. Kolay değil bu iş. Süratle tüm ülkede, her şehirde seferberlik ilan edilmeli. İşte biz Erzurum'da bunun için varız. Bugün sadece binalarda çok küçük önlemler alınarak yılda 7 milyar dolar, sanayide de küçük önlemlerle 4 milyar dolar enerji tasarrufu yapılabiliyor. Ülkemizin yılda 11 milyar lira enerji tasarrufu edebilmesi mümkün. Enerjinin bu kadar önemli olması nedeniyle, Binalarda Enerji Verimliliği Konusunda Gençlerin Eğitimi ve İstihdam Edilebilirliğinin Sağlanması Projesi'ni (Yeşil Meslekler İçin Gençlerin Eğitimi Projesi) başlattık.''