Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Türkiye’nin enerji alanında önümüzdeki dönemde izleyeceği yol haritasını belirledi. Hazırlanan yeni strateji belgesine göre doğalgazdan elektrik üretimi sınırlandırılacak, 2020’ye kadar elektrik tüketiminin yüzde 3’ünün nükleer santrallardan karşılanması sağlanacak. Arz açığının önlenmesi için özel sektörün işletmediği atıl kalan elektrik santarallarını devlet kiralayarak işletecek.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı en son 2004 yılında hazırlanan “enerji strateji belgesi”ni revize etti. Türkiye’nin önümüzdeki dönemde izleyeceği enerji politikalarının çerçevesini belirleyen belge, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), Hazine Müsteşarlığı, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) gibi kurumların görüşüne sunuldu.
İhaleler tamamlanacak
Söz konusu belgede elektrik dağıtım ve üretim özelleştirmelerinin takvimine yer verildi. Elektrik dağıtım özelleştirmeleri Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş. (BEDAŞ) ve Sakarya Elektrik Dağıtım A.Ş. (SEDAŞ) ihaleleri ile başlamıştı. Ankara, Kırıkkale, Zonguldak, Bartın, Karabük, Çankırı ve Kastamonu illerini kapsayan BEDAŞ için açık artırmada en yüksek ve tek teklifi 1 milyar 225 milyon dolar ile Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.-Österreichische Elektrizitatswirtschafts- Aktiengesellschaft (Verbund)- Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. Ortak Girişim Grubu vermişti. Sakarya, Bolu, Düzce ve Kocaeli’yi kapsayan SEDAŞ için en yüksek teklif ise 600 milyon dolar ile Akcez Ortak Girişim Grubu’ndan gelmişti.
Yenilenebilir kaynak
Meram ve Aras bölgelerinin ihale sürecinin yıl sonuna kadar yapılması planlanırken, bakanlık enerji strateji belgesinde elektrik dağıtım özelleştirmelerinin 2009’un ilk yarısında tamamlanmasını öngördü. Dağıtım özelleştirmelerinin hızlandırılmasında hükümetin kaynak ihtiyacının etkili olduğu belirtildi.
Belgeye göre, kamuya ait elektrik üretim santrallarının özelleştirilmesine
ise Mart 2009’da başlanacak. Üretim özelleştirmelerinde portföyler
yatırımcıların piyasada hâkim güç oluşturmasını önleyecek şekilde
belirlenecek.
Türkiye’nin yeni enerji stratejisinde dışabığımlılığın yüksek
olduğu doğalgazdan üretime sınır getirilecek.
Konutlarda ısınma amaçıyla
kullanımı yaygınlaşan doğalgazın, elektrik üretiminde kullanılmasının kademeli
olarak azaltılması planlanıyor. Açığın ise ilk aşamada yenilenebilir enerji
kaynakları ile ileriki yıllarda da nükleer üretimle karşılanması öngörülüyor.
Buna göre, Türkiye’nin elektrik tüketiminin 2020’da yüzde 3’ünü, 2030 yılında
ise yüzde 8’ini nükleer santraldan karşılayacağı hesap ediliyor.
EÜAŞ özelden kiralayacak
Strateji belgesine göre elektrikte arz açığı sorununun çözülmesi için atıl kalan kapasiteler devreye sokulacak. Bu kapsamda Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) işletme maliyetinin yüksek olmasından dolayı üretim yapmayan, özel sektörün elinde kalan santralları kiralayarak işletecek.
Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi (PMUM) olarak bilinen ve elektrik fiyatlarının üreticiler tarafından belirlendiği sistem geliştirilecek. Halen Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) bünyesinde olan PMUM bağımsız olacak. Böylece tam bir elektrik borsası oluşturulacak.