Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Makina Mühendisleri Odası’nın (MMO) hazırladığı, “Ulaşımda Demiryolu Gerçeği Raporu”nda, Türkiye’nin hızlı trene hazır olmadığına işaret edilerek “Mevcut hatlar hızlı treni kaldıramayacaktır” denildi.
MMO Yönetim Kurulu Sekreteri Ali Ekber Çakar tarafından dün açıklanan raporda, ulaştırmanın önemi, Osmanlı ve Cumhuriyetin ilk dönemiyle 1950’den günümüze durum ele alındı. Cumhuriyetin ilk dönemlerinde demiryollarının bilinçli şekilde geliştirilmeye ve Türkiye’nin “Demir ağlarla örülmeye” başlandığı kaydedilen raporda, 2008 yılı itibarıyla toplam demiryolu hattı uzunluğunun 10 bin 984 kilometre olduğu, bunun 4 bin 559 kilometresinin yabancı şirketlerin imtiyazında Osmanlı döneminde yapıldığı ve Kurtuluş Savaşı’ndan sonra devletleştirildiği, 4 bin 643 kilometresinin ise 1923-1950 yılları arasında yapıldığı vurgulandı.
Karayoluna yönlendirildi
“Türkiye’ye dayatılan ulaşım politikası uyarınca” demiryollarının geliştirilmesi politikasının bir kenara bırakıldığı, karayollarına yatırım yapılmasının sağlandığının anlatıldığı raporda, “Tümüyle karayolu ağırlıklı bir ulaşım politikasının izlenmesi sonucunda demiryolu yapımı durma noktasına gelmiştir. 1950 - 2001 arasında 1738 kilometre hat yapılmıştır. 2001 - 2005 arasında ise 44 kilometre yeni hat yapılmıştır” denildi.
Raporda, “Ulaşım verilerine göre 2005’te ülkemizdeki yolcu taşımacılığının yüzde 95.02’si karayolu, yüzde 0.01’i denizyolu, yüzde 3.40’ı demiryolu, yüzde 1.57’si havayolu aracılığıyla yapılmaktadır. Yük taşımacılığının ise yüzde 91.38’i karayolu, yüzde 3.24’ü denizyolu, yüzde 5.21’i demiryolu, yüzde 0.17’si havayoluyla yapılmaktadır” denildi.
Raporda, Sakarya’nın Pamukova ilçesinde yaşanan kaza da değerlendirildi. Çakar, 22 Temmuz 2004’te Haydarpaşa-Ankara seferini yapmakta olan hızlandırılmış trenin Pamukova’da raydan çıkarak devrilmesi sonucu 41 kişinin öldüğünü, 81 kişinin yaralandığını anımsatarak “Pamukova faciasının ‘imaj’ uğruna yaşanan bir katliam” olduğunu söyledi. Şu andaki kurguda 300 kilometre hız amaçlandığı belirtiler raporda, uzmanların hiçbir ülkenin bu düzeyde hızlarla başlamadığını vurgulandığı belirtildi.