Gazi Üniversitesi Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Uzmanı Doç. Dr. Bülent Özmen, yaptığı açıklamada, Türkiye'deki deprem aktivitesinin Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından 1143 deprem kayıt istasyonu ile gece ve gündüz izlenerek kayıt altına alındığını söyledi.
Kaydedilen verilerden yararlanarak depremin büyüklüğü, oluş zamanı, yeri, derinliği, enlemi, boylamı gibi parametrelerin belirlendiğini aktaran Özmen, bu veriler kullanılarak depremlerin zaman ve mekandaki değişim özelliklerinin istatistiksel yöntemlerle incelendiğini, gelecekte meydana gelebilecek sarsıntıların büyüklükleri, oluş olasılıklarının tahmin edilmeye çalışıldığını ve deprem tehlike haritaları hazırlandığını anlattı.
Bu kapsamda AFAD tarafından paylaşılan 2021'de Türkiye ve yakın çevresindeki önemli deprem aktivitelerini değerlendiren Özmen, "Türkiye ve yakın civarında meydana gelen deprem verileri incelendiğinde geçen yıl 23 bin 753 depremin meydana geldiği görüldü. Bu depremlerin 3 tanesi 6,0-6,9, 26 tanesi 5,0-5,9, 205 tanesi 4,0-4,9 büyüklüğü arasında ve 23 bin 519 tanesi de 3,9 ve daha küçük büyüklükte depremlerdir. Bu verilere göre ülkemizde geçtiğimiz yıl ortalama günde 65, saatte 3 deprem meydana geldi." diye konuştu.
"2 haftada bir 5 ve daha büyük bir depremle sarsıldık"
Türkiye ve yakın çevresinde 4 ve üzeri büyüklükte 234 deprem yaşandığına işaret eden Özmen, şöyle devam etti: "2021'de 36 saatte bir 4 ve daha büyük bir depremle sarsıldık. 4 ve üzeri büyüklükteki depremler depremin olduğu yerde yaşayan hemen hemen herkes tarafından hissedilir ve kısmen hasara neden olabilir. 5 ve üzeri büyüklükteki depremler ise hasara ve can kaybına neden olabildiği için önemlidir. 2021 yılında ülkemiz, 2 haftada bir 5 ve daha büyük bir depremle sarsılmış ve bu depremler nedeniyle hasarlar meydana gelmiştir."
"En fazla deprem ağustosta yaşandı"
Depremlerin sıklıkla görüldüğü aylara ilişkin de bilgi veren Özmen, "2021'de 2 bin 577 depremle en fazla sarsıntı ağustosta, en az deprem ise 1612 sarsıntıyla aralıkta yaşandı." dedi.
Son on yılda meydana gelen deprem sayılarını da değerlendiren Özmen, "Türkiye'de ortalama olarak her yıl 25 bin 978 deprem meydana gelmiştir. Bu verilere göre 2021'de son on yıllık ortalamanın altında kalındığı yani nispeten deprem açısından diğer yıllara göre sakin bir yıl geçirdiğimizi söyleyebiliriz. 2020 yılı ile kıyasladığımızda ise 2021'de 2020'ye göre 10 bin adet daha az deprem yaşandı." bilgisini verdi.
Özmen, Türkiye'ye yaklaşık 350 kilometre uzaklıkta Girit adası ve yakın civarında geçen yıl 27 Eylül'de 6,0, 12 Ekim'de 6,3 ve 19 Ekim'de 6,1 büyüklüklerindeki depremler yaşandığını hatırlatarak, "Bu depremleri, Türkiye'ye etkileri yok denecek kadar az olması nedeniyle saymazsak, ülkemizde 2021'de 5,2'den daha büyük bir depremin meydana gelmediği görülmektedir." ifadelerini kullandı.
Kara sınırımızdaki en büyük deprem Bingöl'de yaşandı
Özmen, Türkiye'nin kara sınırları içinde 2021'de meydana gelen en büyük depremin 25 Haziran'da Bingöl'ün Kığı ilçesindeki 5,2 büyüklüğündeki sarsıntı olduğunu anımsatarak, şunları kaydetti: "Bu depremin yanı sıra 31 Ağustos'ta Kütahya'nın Altıntaş ilçesinde 5, 8 Kasım'da Konya'nın Meram ilçesinde 5,1, 17 Kasım'da Düzce'de ve 19 Kasım'da Erzurum'un Köprüköy ilçesinde 5,1 büyüklüğünde depremler yaşandı. Yani 2021'de ülkemiz kara sınırları içinde büyüklükleri 5,0-5,2 arasında değişen 5 deprem nedeniyle çeşitli hasarlar meydana geldi. Türkiye'de denizel ve karasal ortamdaki faylara bakıldığında bine yakın deprem üretme potansiyeli olan aktif fay olduğu görülmektedir. 2021'in deprem aktivitesine baktığımız zaman özellikle Ege denizi içindeki fayların oldukça aktif ve bunların 6,3'e varan büyüklükte çok sayıda depremin meydana gelmesine neden olduğu görülüyor."
Doç. Dr. Özmen, afetlere hazırlıklı olmanın önemini vurgulayarak, "Herkes, hepimiz hazır olunca, afetlere/depremlere hazır olacağımız gerçeği asla unutulmamalıdır." dedi.
2021 Afet Eğitim Yılı kapsamında 57 milyon kişiye afet farkındalık eğitimleri verildiğini hatırlatan Özmen, bu yıl kamu kurum ve kuruluşlarında, belediyelerde afet ve afet yönetimi ile ilgili konularda çalışma yapan personele, vali ve kaymakamlara, milletvekillerine, özel sektör, medya ve sivil toplum kuruluşlarında çalışan personele deprem, afet ve afet yönetimi konusunda eğitim verilmesi gerektiğinin altını çizdi.