Yapı-Endüstri Merkezi (YEM) tarafından, 21 yıldır aralıksız olarak yayımlanan Türk Yapı Sektörü Raporu'nun 2015 verileri paylaşıldı. Ekonomist Dr. Can Fuat Gürlesel işbirliği ile gerçekleştirilen raporda, Türkiye ekonomisi, küresel ekonomik göstergeler, inşaat-gayrimenkul sektörü, müteahhitlik hizmetleri ve yapı malzemeleri sektörüne ilişkin veriler açıklandı.
Türk Yapı Sektörü Raporu 2015’teki verileri değerlendiren Can Fuat Gürlesel, konuşmasına dünya ekonomisindeki sonuçları analiz ederek başladı ve 2015 yılında dünya mal ticaretindeki daralmanın çok etkileyici olduğunun altını çizdi. İhracat büyüklüğündeki daralmanın nedenini, ihracattaki koşulların zorlaşmasına bağlayan Gürlesel, "Türkiye ekonomisinde ise 2015 seçimleri, terör olayları ve dış politika sorunlarına rağmen büyüme verileri arttı. Toparlanma görüldü" dedi. Petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki düşüşün cari işlemler açığındaki daralmayı tetiklediğini ifade eden Gürlesel, enflasyon oranlarındaki ve döviz kurundaki artışın Türkiye ekonomisini önemli derecede etkilediğini vurguladı.
"1.29 milyonluk konut satışı beklenmedik bir gelişme"
Gayrimenkul ve inşaat sektöründeki verileri de yorumlayan Gürlesel, "Türkiye'de inşaat sektöründe çok tatmin edici bir büyüme gerçekleşmedi. Ekonomi yüzde 4 büyürken, inşaat sektörü biraz yavaşladı. Özellikle özel sektörün inşaat harcamaları sınırlı kaldı" diye konuştu. Konut satışlarının ise beklenenin üzerinde gerçekleştiğini ifade eden Gürlesel, şunları söyledi: "2014'de 1.16 milyon konut satışı ile gayrimenkul sektörü rekor kırmıştı. Bir daha böyle bir satış rakamının yakalanmasının zor olduğunu düşünmüştük ancak 2015'de 1.29 milyon konut satıldı. Bu bizim için beklenmedik bir satış rakamı oldu."
Kentsel dönüşümde ise bir yavaşlamanın söz konusu olduğunu anlatan Gürlesel, "Yabancılara 22 bin 830 konut satılmış. Bu çok büyük bir rakam değil. Toplam satışın yüzde 2-3 gibi. İlk sırada İstanbul var" dedi. Son olarak inşaat malzemeleri ihracatına değinen Gürlesel, dış pazarlarda önemli düşüşler yaşandığını belirterek, "Yakın ülkelerle olan ilişkilerin bozulması ve o ülkelerde yaşanan siyasi sıkıntılar nedeniyle ihracattaki sorunlar devam edebilir" diye belirtti.
"Türk Lirası yüzde 25 değer kaybetti"
Can Fuat Gürlesel'in sunumunun ardından düzenlenen panelde Finansal Piyasalar Uzmanı-Yazar Ali Ağaoğlu, Ekonomist-Yazar Mahfi Eğilmez ve İktisatçı-Yazar Mustafa Sönmez, Türk Yapı Sektörü Raporu 2015'i değerlendirdi.
Panelde söz alan Mahfi Eğilmez, 2015'in çok parlak bir yıl olmadığını ve 2016'ya da iyi başlanmadığını belirterek, "2008'den itibaren Türkiye ivme kaybediyor. Özellikle Avrupa Birliği müzakerelerindeki sürecin bunda çok etkisi var. Süreç ilk başladığın yabancı sermaye girdisi oldu ama şimdi düştü. Kurda da darbe yedik. Türk Lirası yüzde 25 değer kaybı yaşadı" dedi. Konut satışlarındaki artışı ise reel faizin sıfır civarında olmasına bağlayan Eğilmez, insanların gayrimenkulü önemli bir yatırım aracı olarak gördüğünü dile getirdi.
"Konut yatırım aracı olarak ön planda"
Daha sonra söz alan Mustafa Sönmez de, Türkiye ekonomisindeki büyümede inşaat sektörünün önemli bir katkısı olduğunu ifade ederek, "2010'dan beri konut fiyatlarındaki artış oranı yüzde 86'yı buldu. Çünkü konut bir yatırım aracı olarak görülüyor" dedi. Ali Ağaoğlu ise inşaat sektörünün endüstriyel tarafında yatırımların azaldığını ve AVM kiralarının düştüğünü hatırlatarak, işsizlik ve asgari ücret gibi etkenlerin sektörü etkilediğini söyledi.
Türk Yapı Sektörü Raporu 2015'in dijital versiyonu için tıklayınız.